Grafiek van Daalder: Correctie obligatiemarkt is ongekend

Met nog twee maanden te gaan is het wellicht wat vroeg om al een terugblik op het jaar 2023 te geven, maar onder het mom van ‘je moet het ijzer smeden als het heet is’ doe ik het toch. Het ‘ijzer’ is in dit geval de Amerikaanse staatsobligatiemarkt en dat ‘heet’ is de correctie die daar nu al enige tijd gaande is en met een beetje pech dit jaar nog verder doorzet.

De grafiek links laat de jaarrendementen (rode balken) van de brede Amerikaanse staatsobligatiemarkt zien. Over de vijftig jaar van 1972 tot en met 2021 leverde dat een gemiddeld (meetkundig) rendement van 6,6% op, waarbij het aantal verliesjaren op één hand te tellen was. Aan dat mooie track-record kwam de laatste drie jaar een eind, waarbij we met name in 2022 (-14.5%) een ongekend zware correctie hebben gezien.

Het gele vlak geeft het cumulatieve verlies weer (op jaarbasis), waarbij de teller inmiddels op -17% staat. Nogmaals, 2023 is nog niet afgerond, dus wellicht dat we de hattrick van drie verliesjaren op rij kunnen voorkomen, maar zelfs dan nog is dit uiteraard een ongekende correctie.

Papieren verliezen? 

Nou zullen de echte obligatie-diehards stellen dat dit papieren verliezen zijn, aangezien obligaties uiteindelijk altijd weer afgelost worden op de prijs waar tegen ze zijn uitgegeven. Strikt genomen klopt dit, maar dat je soms wel tien jaar moet wachten totdat je je originele inleg terugkrijgt, laat ook zien dat je gedurende lange tijd blootstaat aan een belangrijk risico: inflatie.

Het is maar de vraag wat er met de koopkracht gebeurt van de 1000 dollar die je over 10 jaar pas terugkrijgt.

Reëel obligatierendement valt tegen

Om ook dat enigszins inzichtelijk te maken, laat ik in de rechtergrafiek hetzelfde verloop zien, maar dan in reële termen. Dit levert een heel stuk minder gunstig beeld op, met name als gevolg van de hoge inflatie die we in de jaren zeventig hebben gezien.

Het gemiddelde reële rendement in de periode 1972 tot 2021 bedroeg 2,7%, maar als we de laatste twee jaren daaraan toevoegen, dan daalt dat gemiddelde tot 2,1%. Vooral het gele vlak valt hierbij op: cumulatief staat de verliesteller momenteel op -30%, waarmee we inmiddels tegen een pijnlijkere correctie aankijken dan we in de periode 1972-1981 voor onze kiezen kregen.

Eén troost: nu de rentes een heel stuk hoger liggen, zijn ook de rendementsverwachtingen naar de toekomst toe weer een heel stuk gunstiger. Of we over vijftig jaar weer over een gemiddeld rendement van 6,6% zullen spreken, vraag ik me echter wel af. In 1972 stond de (10-jaars) kapitaalmarktrente op 8%, waar we nu tegen een rente van (minder dan) 5% aankijken.