Grafiek van Daalder: Historische opmars dollar is schromelijk overdreven

Vandaag even een lesje how to lie with charts; hoe je met een beetje manipulatie het gevoel kan creëren dat er iets uitzonderlijks aan de hand zou zijn. De directe aanleiding is een grafiek die ik op twitter tegen het lijf liep, waarbij werd stilgestaan bij de recente opmars van de dollar. De gebruikte grafiek ging over de zogenaamde dollar index (DXY), een maatstaf die wat breder kijkt dan alleen de eurodollar, maar ook munten als de yen, het Britse pond en de Zwitserse frank meeneemt.

De grafiek in kwestie heb ik hierboven nagemaakt (rode balken) en turft specifiek hoeveel weken de dollar in waarde is gestegen ten opzichte van de andere valuta. Kijk je naar die grafiek, dan krijg je het gevoel dat we een opmerkelijke periode van dollarkracht aan het doormaken zijn. Sinds 1990 heeft de dollar slechts één keer eerder zo’n lange opmars laten zien (2014), waarbij we zelfs dicht bij dat record zijn beland (de teller stond tot vorige week op 11 weken).

Ik vermoed dat een dergelijke grafiek ook in het achterhoofd speelde toen het Financieele Dagblad meldde dat de euro een van de zwakste periodes sinds de start in 1999 achter de rug had.

Valse voorstelling van zaken

Is dat zo? Nou, eh, nee. Het turven van handelsdagen, weken of maanden is een goede truc om iets ernstiger te laten lijken dan het in werkelijkheid is. Stel jezelf maar eens de vraag wat vervelender is: dat de AEX zeven weken 0,5% lager sluit of dat we twee weken te maken hebben met -10% krijgen waarna we vijf weken achter elkaar 0,5% hoger sluiten?

Als we de verliesweken tellen, dan komt het eerste scenario zonder twijfel als slechtste uit de bus, maar geen belegger die zich daar druk om zal maken. In het eerste scenario gaat het om een cumulatief verlies van -3,4%, in het tweede om een min van 17%.

Werkelijke dollarwinst

Dat het in het geval van de dollar ook een enigszins overdreven beeld oplevert, staat in de onderste grafiek. De gele lijn geeft de koerswinst (en verlies) van de dollar over een periode van 11 weken weer, de duur van de huidige dollar rally.

Uiteraard zien we dat de dollar aan waarde gewonnen heeft (+6,3%), maar dat de winst niet eens in de top twintig staat van periodes van dollarkracht. In 1991 en 1992 steeg de dollar met 15% in 11 weken en in 2008 stond er een plus van 14% op de borden. Kijk je vervolgens naar de grafiek met de rode balken daarboven, dan zie je dat er toen eigenlijk geen sprake was van een langdurige aaneengesloten periode van een opmars van dollar.

Hiermee wil ik overigens niets afdoen aan het feit dat de dollar in waarde is gestegen, maar de berichten dat we te maken hebben met een historische opmars zijn (vooralsnog) schromelijk overdreven.