AFM haalt de tracker over Goed, bondig ETF-rapport, maar toezichthouder schiet te ver door in de gevolgtrekking. Think en iShares zijn goed bezig. 8 juni 2012 11:45 • Door Marcel Tak De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft er de tijd voor genomen. Negen maanden liefst nam het onderzoek naar indextrackers in beslag. Het resultaat is een rapport van amper 12 pagina’s. Dat lijkt een mager resultaat, maar de AFM heeft ons niet willen vermoeien met allerlei onderliggende theoretische exercities. In een bondig en helder rapport heeft de toezichthouder alleen de hoofdlijnen en de conclusies van het onderzoek met ons willen delen. Volgens de AFM zijn veel indextrackers (ETF's) complex. Eigenlijk valt alleen de fysieke ETF zonder securities lending in de categorie simpel. Het gaat dan om een tracker die alle onderliggende elementen van een index koopt, en op de meest passieve manier die index tracht te volgen. In feite zijn er maar weinig ETF’s die aan dat criterium van simpelheid voldoen. In mijn reguliere onderzoeken naar ETF’s voldeed alleen de AEX Think Capital tracker aan dit criterium. Veel fysieke trackers trachten inkomsten te verhogen via securities lending, waarbij volgens AFM een (soms groot) deel van de opbrengsten niet ten goede komt aan de ETF belegger. Informatievoorziening matigOok de methode van sampling, waarbij niet alle indexonderdelen maar een representatief gedeelte wordt aangeschaft, maakt een fysieke ETF al gauw complex. Het spreekt vanzelf dat de synthetische tracker, waarbij de index wordt gevolgd via een constructie met derivaten (swaps), al helemaal als ingewikkeld wordt beschouwd. De belegger moet immers weten wie de tegenpartij is, wat het onderpand is en hoe groot de afwijkingen zijn ten opzichte van de te volgen index. Tot slot zijn er trackers die eigenlijk die naam niet verdienen, zoals short- (inverse) of hefboomtrackers. Misschien nog wel belangrijker dan de constructie van het product, is de kwaliteit van de informatievoorziening. Die laat nogal te wensen over, volgens AFM. “Niet volledig”, “moeilijk vindbaar”, zijn enkele kwalificaties. Ook informatie over de onderliggende index is niet altijd beschikbaar en voldoende. Datzelfde geldt voor de kosten. AFM noemt geen namen van de partijen die goede dan wel slecht informatie geven. Ik doe dat natuurlijk wel. In mijn ETF-onderzoeken komt naar voren dat Blackrock met zijn iShares verreweg de beste, meest volledige informatie geeft. Ook Think Capital krijgt wat mij betreft een dikke voldoende, al is er een aantal punten, met name betreffende koersinformatie en performance, dat verbetering behoeft. Werkelijke kostenDe andere partijen scoorden minder goed, waarbij vooral Lyxor nog een flinke slag moeten maken de informatie te verbeteren. Aardig is dat AFM aangeeft dat de uitgevers van ETF’s meer duidelijkheid moeten geven over de prestatie van de tracker ten opzichte van de onderliggende index. Er wordt door marktpartijen informatie gegeven over tracking errors en er wordt gerefereerd aan kosten, die volgens AFM vaak niet volledig zijn. De belegger heeft er veel meer aan precies te weten wat de prestatie is van de ETF ten opzichte van de benchmark. Op dit punt laten de uitgevers het afweten. Laat dat nu precies de methode zijn die ik hanteer om de 'werkelijke kosten' van de ETF te meten. In mijn onderzoeken komt het beeld naar voren dat de behaalde ETF resultaten meer afwijken van de index dan op grond van de kosten verwacht mag worden verwacht. Terecht dus dat de AFM de marktpartijen er op aanspreekt duidelijker informatie over de werkelijke prestatie van de ETF te geven. En voor mij een stimulans de methode van ETF analyse voort te zetten. Een gruwelTot slot een zwak punt in het AFM verhaal. De toezichthouder wijst ons op de verschillende soorten ETF’s, waarvan er velen complex zijn. Terecht. Maar de conclusie dat de meeste van deze ETF’s alleen via een adviseur verkocht mogen worden, is mij een gruwel. Dit is echt de verkeerde weg en ontneemt de belegger het recht zijn eigen keuzes te maken. De meeste problemen met beleggingsproducten zijn ontstaan doordat de adviseur zijn klant onjuist of onvolledig heeft geadviseerd. Bovendien, waar stopt deze verbodsbepaling? Bedrijven als Philips of Royal Dutch Shell zijn uitermate complex. Mogen beleggers in de toekomst dan ook niet meer in de aandelen van deze ondernemingen beleggen? We moeten toe naar een markt waarin de belegger goed gekwalificeerd en geïnformeerd is en waarbij de uitgevende instelling verplicht is alle informatie transparant en volledig te ontsluiten. Laat de AFM zich vooral daar op richten, en niet paternalistisch bepalen wat wij, beleggers, wel of niet mogen kopen. Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.