Land van de rijzende zon maar dalende munt
De bank of Japan staat voor een lastige keuze: vasthouden aan het huidige laag-rente-beleid of meedoen met de andere centrale banken. Beide keuzes hebben volgens Hendrik Tuch ernstige nadelen.
"Terwijl de Amerikaanse centrale bank deze week de rente opnieuw fors verhoogde en waarschuwde voor additionele stappen, besloot de Japanse centrale bank om de rente niet te wijzigen. De officiële rente staat in Japan al sinds 2016 op -0,1% en de Bank of Japan (BoJ) hanteert ook nog een maximum van 0,25% voor de 10-jaars rente op Japanse staatsobligaties.
Nu marktrentes overal fors zijn gestegen, moet de Japanse centrale bank steeds meer lokale obligaties bijkopen om ervoor te zorgen dat de Japanse rente onder die grens van 0,25% blijft. In de persconferentie deze week na het rentebesluit gaf het hoofd van de BoJ Haruhiko Kuroda ook nog aan dat dit beleid de komende jaren onveranderd blijft.
Monetair beleid BoJ niet houdbaar
Ik denk echter niet dat de BoJ dit beleid veel langer kan volhouden en de belangrijkste reden is de snelle verzwakking van de Japanse yen. Sinds begin dit jaar is de yen meer dan 20% gedaald ten opzichte van de dollar en bij ongewijzigd beleid zal deze trend alleen maar voortzetten.
"De BoJ kan dit beleid niet veel langer volhouden"
De yen is zeker niet de enige valuta die terrein heeft moeten prijsgeven versus de dollar, maar andere centrale banken verhogen wel de rente om de inflatie te beteugelen en hun valuta’s te steunen. Met een Amerikaanse korte rente van meer dan 4% in het vooruitzicht zal het gat met de Japanse rente alleen maar toenemen en daarmee ook de druk op de yen.
Zinloze steunaankopen
Formeel is het Japanse ministerie van financiën verantwoordelijk voor het vaststellen van beleid rondom de yen en de afgelopen 20 jaar was de vraag vooral hoe kon worden voorkomen dat de yen te veel stijgt.
In de afgelopen weken hadden de Japanse bureaucraten al aangegeven dat wat hun betreft de yen te hard daalde en na het BoJ besluit deze week grepen ze in en begonnen met steunaankopen voor de yen.
De historie van wisselkoersinterventies leert ons dat deze meestal volstrekt zinloos zijn. Het enige wat centrale banken bereiken als ze hun eigen valuta steunen is dat ze binnen korte tijd hun externe valutareserves verliezen en uiteindelijk toch de rente moeten verhogen.
"De historie van wisselkoersinterventies leert ons dat deze meestal volstrekt zinloos zijn"
Hedgefondsen gaan short
De BoJ heeft flinke reserves liggen (meer dan 1000 miljard dollar), maar ook deze enorme berg aan reserves zal niet voldoende blijken om de yen duurzaam te laten stijgen. Zeker omdat de BoJ nog steeds obligaties inkoopt om de marktrente te stabiliseren, wat de waarde van de yen verder onder druk zet.
Gezien de lage Japanse rentes zullen steeds meer beleggers besluiten om hun Japanse beleggingen om te zetten in Amerikaanse obligaties met een hoger rendement. Ook zullen hedgefondsen shortposities nemen in de Japanse yen ten opzichte van de dollar om te profiteren van het grote renteverschil en de uiteindelijke capitulatie van de BoJ.
Het zou vreselijk jammer zijn als de Japanse overheid op deze manier de met veel moeite opgebouwde valutareserves verspilt aan interventies.
Dilemma
Het dilemma voor de BOJ en de Japanse overheid is extreem lastig. Met het vasthouden aan het huidige beleid zakt de yen uiteindelijk alleen maar verder, waardoor de inflatie oploopt en de rente toch moet worden verhoogd. Als ze nu het monetaire beleid aanpassen, dan moet de BoJ flink wat renteverhogingen doen om het tempo van de Fed bij te benen en daarmee de valuta te stabiliseren.
Wat de keuze ook gaat worden, beleggers hebben intussen nog meer zorgen als het gaat om de rentecyclus van de Amerikaanse Fed. Maar als de rente zelfs gaat stijgen in Japan dan zijn we nergens meer veilig voor de trend van hogere marktrentes, wat schadelijk is voor alle financiële markten."
Hendrik Tuch, CFA is hoofd vastrentende waarden Nederland bij Aegon Asset Management. Aegon Investment Management B.V. is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten als een beheerder van beleggingsinstellingen. Op basis van haar vergunning is Aegon Investment Management B.V. geautoriseerd om individueel vermogensbeheer en beleggingsadvies te verlenen in de zin van de Wet op het financieel toezicht.