Slappe aanbevelingen van de ESMA Lijvig rapport met nieuwe richtlijnen voor gestructureerde producten: overbodig, weinigzeggend, voor discussie vatbaar. 2 april 2014 14:15 • Door Marcel Tak Er zijn nieuwe richtlijnen voor de Eurozone Trigger Note en het BAM Double Up certificaat. Bij wijze van spreken dan. De Europese toezichthouder ESMA heeft een document met "good practises" uitgegeven dat kan dienen bij de uitgifte van gestructureerde producten. Die gestructureerde producten worden in Nederland nauwelijks uitgegeven. Bovengenoemde structuren van respectievelijk Van Lanschot en ABN Amro waren enkele van de beperkte (openbare) uitgiftes. Maar in andere landen is deze markt booming en de ESMA vindt het noodzakelijk richtlijnen voor deze producten aan de marktpartijen mee te geven. Waarom die richtlijnen nodig zijn? ESMA geeft antwoord in het rapport. Letterlijk wordt gesteld dat als particuliere beleggers deze producten niet goed begrijpen zij met onverwachte verliezen geconfronteerd kunnen worden, wat kan leiden tot klachten, reputatieschade van financiële instellingen, gebrek aan vertrouwen in de wetgeving en in de financiële markten. Deze (te) langlopende zin heb ik nog verkort weergegeven. Het is verbazingwekkend. In een tijd waarin de klant centraal staat, geeft de toezichthouder aan dat regelgeving noodzakelijk is om reputatieschade en dergelijke te voorkomen. Als die reputatieschade niet zou dreigen, was bescherming van de klant kennelijk niet aan de orde. Richtlijnen zijn natuurlijk in de allereerste plaats bedoeld om financiële ongelukken te voorkomen voor particulieren. Punt uit. Dat er ook andere effecten zijn, zoals een gevaar voor het vertrouwen in de financiële markten, is een, weliswaar belangrijke, bijzaak. De ESMA moet dezelfde cultuuromslag maken die ook voor het bankwezen zelf noodzakelijk was en is. Dan de aanbevelingen zelf. Het zijn er precies 45. Dat is veel. Te veel. De aanbevelingen zijn verdeeld over verschillende categorieën: algemene organisatie van procedures bij maken en verkoop producten product ontwikkeling testen van product doelgroep verkoopstrategie prijsbepaling en kosten secundaire markt en aflossing evaluatieproces Nou, goedLaat ik positief beginnen. In het document staat aangegeven dat uitgevende instellingen bij emissie van een nieuw product de werkelijke waarde ervan zouden moeten aangeven. Dat betekent feitelijk de uitgifteprijs minus alle directe en indirecte kosten. Ik vind dit een uitstekende suggestie. Het geeft de particuliere belegger duidelijk inzicht of hij waar voor zijn geld krijgt bij emissie. Voor het overige is het een rapport met veel weinigzeggende, overbodige en soms voor discussie vatbare aanbevelingen. Ik geef een paar voorbeelden van die overbodige weinigzeggende punten: Het is belangrijk dat de makers van gestructureerde producten goed hun doelgroep voor ogen hebben voor het gestructureerde product dat ze willen uitgeven. Het is belangrijk dat makers en aanbieders van deze producten de belangen van de klanten voorop zetten in hun verkoopstrategie. Er moet goed rekening worden gehouden met risico's die verbonden zijn aan de verkoopstrategie. Het is belangrijk dat de distributeur nagaat of het product wel in het belang is van zijn klanten. Naast overbodige richtlijnen, wordt ook een aantal genoemd waarvan de redelijkheid voor discussie vatbaar is. Zo mag de intentie bij het maken van een gestructureerd product niet liggen in de wens van de uitgever zelf om assets van zijn balans te ontdoen. Dat is vreemd. Een markt leeft bij vraag en aanbod. Juist als de ene partij ergens vanaf wil, terwijl een andere partij daarin juist interesse heeft, ontstaat een goed werkende markt. Het kan mij als consument niets schelen met welke intentie een uitgever een product naar de markt brengt. Zolang het maar een interessant en fair geprijsd product betreft. Ook de grote nadruk op het backtesten in het ESMA-rapport van producten is voor discussie vatbaar. Back-testing kan ook een marketing tool zijn om de mooie resultaten op basis van het verleden als toekomstige worst de belegger voor te houden. Naast de veelheid aan overbodige en discutabele open deur richtlijnen, wordt een in mijn ogen belangrijke aanbeveling vergeten. Van elk gestructureerd product zou de uitgever en/of de distributeur de (dagelijkse) ontwikkeling van de onderliggende waarde moeten weergeven. Maar al te vaak moeten kopers van deze producten op zoek naar de stand van zaken omtrent de waarde waarin het product belegt. In een aantal gevallen zijn die onderliggende waarden niet of nauwelijks te achterhalen. Het document ademt een sfeer uit, alsof ESMA toezicht houdt op ambtelijke organisaties. Uitgebreid staat beschreven hoe het proces bij het maken van gestructureerde producten georganiseerd behoord te zijn. Makers van gestructureerde producten, zo wordt bijvoorbeeld gesteld, moeten hun tegenpartijen en andere partijen waarmee samengewerkt wordt, zorgvuldig uitkiezen. Tja, met zulke aanbevelingen worden ongelukken in de markt van gestructureerde producten zeker voorkomen... Slappe hapIk vind de aanbevelingen van de ESMA "slappe hap". Je krijgt er natuurlijk wel het document mee vol. Met 133 medewerkers, die een budget van 33 miljoen euro hebben te verstouwen, is een simpel document met enkele harde basisregels kennelijk niet overtuigend. Dit soort richtlijnen doet mij denken aan de politieagent die aan de verkeersdeelnemers zijn interpretatie van de wet uiteenzet, maar nalaat gewone simpele basisregels te handhaven. Mijn aanbeveling: lokale toezichthouders, dan wel de ESMA, dienen een aantal dwingende regels op te stellen ten aanzien van de uitgifte van gestructureerde producten. Deze regels passen op een A4-tje. Eén van de belangrijkste regels is in mijn gedachte de verplichting om van elk uitgegeven gestructureerd product, ook welke onderhands en/of niet beursgenoteerd zijn, de productvoorwaarden op de website van de uitgever/distributeur te plaatsen. Dit leidt pas echt tot de noodzakelijke transparantie. Is een dergelijk aanpak nou zo moeilijk? Kennelijk, wel volgens de ESMA. De toezichthouder geeft liever de voorkeur aan een lijst vol met slappe aanbevelingen dan het handhaven van enkele basisregels. Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.