Waar gedrag het verschil maakt Soms vallen marktbewegingen niet te verklaren met gebruikelijke methodes, maar biedt behavourial finance duiding. 5 september 2014 11:45 • Door Ruben Munsterman Soms vallen marktbewegingen niet te verklaren met gebruikelijke methodes, maar biedt behavourial finance duiding. "De korte termijn-bewegingen van de markt worden meestal gestuurd door emotie en gedrag. Zelfs Warren Buffett en Mark Mobius gebruiken deze kennis, alleen benoemen zij het niet." Frances Hudson werkt als Global Thematic Strategist op de beleggingsafdeling van de Schotse asset manager Standard Life Investments. Een belangrijk onderdeel van haar werk is het bestuderen van hoe de beslissingen van beleggers tot stand komen, ook wel behavourial finance genoemd. “Bij onze aandelenselectie maken we gebruik van drie analyses: fundamenteel, macro en behavourial finance,” vertelt Hudson tijdens een bezoek aan Nederland. KahnemanBehavourial finance, dat onder beleggers en het grote publiek bekend is geworden dankzij Daniel Kahneman, bestudeert de sociologische, emotionele, cognitieve en psychologische factoren die financiële beslissingen beïnvloeden. Het schopt dus tegen de veronderstelling aan dat de markt enkel rationeel is. Aanhangers van behavourial finance denken dat beleggers worden beïnvloed door cognitieve gebreken en emoties, zoals verkeerde aannames en overmoed. Grote groepen beleggers vertonen een bepaald gedrag, waardoor de markt weer wordt beïnvloed. Hudson bestudeert naar eigen zeggen het gedrag van beleggers om ontwikkelingen te verklaren die door ‘de gebruikelijke waarderingsmethodes’ niet kunnen worden verklaard. “De volatiliteitindex VIX wordt bijvoorbeeld beschouwd als de belangrijkste, objectieve angstindicator. Op dit moment staat die heel laag, dus dat verklaart niet de geopolitieke spanningen op de wereld, terwijl beleggers zich daar wel degelijk zorgen over maken.” Gematigde voorstanderFinancieel journalist Daniel Ben-Ami, die een keer met Hudson op de radio in debat ging over het onderwerp, noemde haar een ‘gematigde voorstander van behavourial finance.’ In die omschrijving kan de dame van Standard Life Investments zich wel vinden. “Ik geloof niet dat een beslissing honderd procent rationeel is, net zoals dat een beslissing ook nooit honderd procent emotioneel is. Neem de koers-winstverhouding. Dit lijkt een rationele rekenmethode, maar de interpretatie ervan kan bij ieder bedrijf of in iedere periode weer anders zijn.” Hudson gebruikt behavourial finance vooral als een manier om korte termijnontwikkelingen te voorspellen. “Op de lange termijn leiden de fundamenten uiteindelijk de markt, terwijl korte termijnontwikkelingen vaak worden bepaald door gedrag en emotie.” Sell in mayVeel tijdelijke seizoensgebonden bewegingen ontstaan bijvoorbeeld door psychologische factoren. Hudson noemt twee bekende voorbeelden: “In Amerika zie je altijd een kortstondige beursopleving na Thanksgiving omdat handelaren dan meer relaxed zijn. En het adagium ‘Sell in May and go away, but remember to come back in September’ komt voort uit de verklaring dat de goede, ervaren beleggers in de zomer op vakantie zijn, terwijl de juniors het overnemen. Dat zorgt voor meer volatiliteit en onvoorspelbare bewegingen op de beurs.” Dit soort ontwikkelingen gebeuren volgens Hudson zo vaak dat ze geen toeval meer genoemd kunnen worden. Een veelvoorkomende cognitieve beïnvloeding bij beleggers is de neiging om risico’s te overschatten en kansen te onderschatten. Dat komt doordat een verlies voor mensen zwaarder telt dan een winst. Iemand die eerst 100 euro wint, maar daarna 75 euro verliest, kan zich alsnog zuur voelen terwijl de 25 euro winst op basis van de kansberekening in die situatie misschien wel een goede uitkomst is. Deze theorie heet de prospect theory, welke is bedacht door Daniel Kahneman. Bezoek geen managementEen andere bekende theorie van Kahneman is de confirmation bias. Die houdt in dat mensen vooral geneigd zijn te horen waar zij al in geloven. James Montier schrijft in zijn paper Seven Sins of Fund Management onder meer dat fondsmanagers daarom beter niet met het bestuur van een bedrijf kunnen gaan praten. Fondsmanagers gaan namelijk alleen bij een bedrijf op bezoek als zij daar kansen zien. Tijdens het bezoek zal de directie enkel de aanname van de fondsmanager nog eens bevestigen. Een directeur zal immers nooit over zijn bedrijf zeggen dat het ruk gaat. Moeten fondsmanagers meer bewust worden van deze cognitieve beperkingen? “Alleen bewust zijn van cognitieve beperkingen is niet genoeg, een belegger moet er ook op inspelen,” zegt Hudson. Veel goede beleggers gebruiken al behavourial finance in hun strategieën, legt Hudson uit, alleen benoemen zij dat niet. Als voorbeelden geeft ze Warren Buffett en Mark Mobius, die meestal kopen als het crisis is en iedereen in paniek zijn aandelen dumpt. Buffett en Mobius spelen zo in op de emotionele situatie van beleggers op de korte termijn. Als de aandelen daarna op de lange termijn weer naar hun gebruikelijke fundamenten stijgen, hebben deze beleggersgoeroes een flinke winst in de pocket. Ruben Munsterman is redacteur bij IEXProfs. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Klik hier voor een overzicht van Rubens actuele beleggingen. Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 18 apr "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.