Tip 1: Vergeet het nieuws

Mijn eerste dag in de beleggingssector was helaas niet zo geweldig. In de ochtend van 15 september 2008 vroeg de zakenbank Lehman Brothers surseance van betaling aan, waardoor de aandelenmarkt in een vrije val belandde. De rest van 2008 was even vervelend. De S&P 500 verloor 37% dat jaar. Maar die ervaring gaf beleggers wel een waardevolle les over de kracht van de zogenoemde recency bias.

Dat is de neiging om dingen die in het hier en nu plaatsvinden erg belangrijk te vinden. Als het slecht gaat, zoals op die dag in 2008, is het moeilijk voor te stellen hoe en wanneer het ooit beter zal gaan. Van de andere kant, als de markten stijgen, is het moeilijk voor te stellen waardoor dat positieve momentum zou kunnen vertragen.

Recency bias zorgt ervoor dat we kort achterom kijken en aannemen dat wat gisteren gebeurde morgen weer zal gebeuren. Dat kan ertoe leiden dat beleggers het tegenovergestelde doen van wat het beste zou zijn. Denk eens aan wat we de afgelopen twee jaar hebben meegemaakt.

2022

Begin 2022 was de aandelenmarkt op dreef. Nadat de bodem was bereikt in het voorjaar van 2020, hadden de beleggingsmarkten bijna twee jaar lang gestage winsten geboekt. De economie was sterk en het leek erop dat dit geluk zou aanhouden.

Maar op dat moment begonnen de inflatiecijfers problematischer te worden en in reactie daarop begon de Federal Reserve de rente te verhogen. In totaal verhoogde de Fed de rente zeven keer in 2022. Het resultaat voor beleggers was onverbiddelijk, zowel aandelen als obligaties daalden tegelijkertijd - een zeldzaam verschijnsel. Aandelen verloren bijna 20% voor het hele jaar en obligaties meer dan 10%.

Tegen het einde van 2022 voelden beleggers zich niet al te best. De markten waren gedaald, de inflatie was nog steeds hoog en het was moeilijk te zien hoe het beter zou kunnen gaan. Het idee dat de Fed een zachte landing zou kunnen realiseren - de inflatie terugdringen zonder een recessie te veroorzaken - leek ver weg.

Marktomslag

Maar net toen het sentiment op zijn slechtst was, sloeg de inflatie om. De Fed bleef de rente verhogen tot in 2023, maar de verhogingen waren kleiner en het sentiment verbeterde.

Het resultaat: net toen beleggers het het minst verwachtten, stegen de aandelenkoersen met meer dan 25% over het hele jaar.

Dit beschrijft alleen de afgelopen twee jaar, maar het is een microkosmos van de ervaring van beleggers bijna elk jaar. Net wanneer een trend verankerd lijkt te zijn, verandert er iets waardoor de verwachtingen worden omgegooid. Op zulke momenten kan recency bias ons op een dwaalspoor brengen. Wat kunt u doen om dat tegen te gaan?

Nieuws

Het eenvoudige antwoord is om het nieuws te negeren. Een beroemd onderzoek heeft dit idee ooit getest. Deelnemers kregen papieren portefeuilles om in te handelen en werden in twee groepen verdeeld.

De eerste groep kreeg regelmatig nieuwsberichten over hun beleggingen, terwijl de tweede groep minder informatie kreeg. Het resultaat: degenen die minder nieuws ontvingen, deden het uiteindelijk beter. Minder informatie hielp hen om de verstorende effecten van recency bias te vermijden.

Deze bevinding was interessant. Maar helaas heeft het niet veel praktische waarde. Het is niet realistisch voor echte beleggers met echte portefeuilles om het nieuws te negeren. Wat kun je nog meer doen?

Beursgeschiedenis

Mijn eerste aanbeveling is om de geschiedenis te bestuderen. Kijk terug naar een grafiek van de aandelenmarkt over de afgelopen 100 jaar en je zult zien dat de aandelenmarkt in de loop der tijd een gemiddelde winst van ongeveer 10% per jaar heeft opgeleverd. Met uitzondering van de periode na de crash van 1929 lijken de meeste dalingen achteraf gezien van ondergeschikt belang.

Vaste doelstellingen

Een andere belangrijke stap is om vaste doelstellingen te hebben voor de activaspreiding, bijvoorbeeld 70% aandelen. Die doelstellingen moeten ook herbalanceringsrichtlijnen bevatten, waarin is vastgelegd hoe u uw portefeuille terugbrengt naar deze doelen als deze afwijkt.

Dit type beleggingsbeleid is standaard voor beleggers die met adviseurs werken, maar ik raad het ook aan als u uw eigen portefeuille beheert. Als de doelstellingen zijn vastgelegd op papier kan dat helpen de recency bias te overwinnen wanneer dat het meest nodig is.

Obligaties

Wat zou u vandaag in een beleggingsbeleid kunnen opnemen om recency bias tegen te gaan? Beginnend aan de obligatiekant, is de sleutel om de gevechten van gisteren te vermijden. Ja, de obligatiemarkt heeft een moeilijke periode achter de rug met een verlies van 13% in 2022, maar heeft in 2023 weer wat terrein teruggewonnen. En het is mogelijk - zelfs waarschijnlijk - dat er dit jaar nog meer winst wordt geboekt.

Nu de inflatie veel lager is, heeft de Fed het tempo van renteverhogingen vertraagd. Als de volgende stap is dat de rente gaat dalen, zal dat zeer positief zijn voor obligaties. Het resultaat: probeer vooruit te kijken om recency bias tegen te gaan. Hoewel obligaties een onaangename positie hebben ingenomen, kan die tijd voorbij zijn.

Internationale aandelen

Hoe kunt u aan de aandelenkant van de portefeuille recency bias omzeilen? Als er een langdurige trend is die het geduld van beleggers op de proef stelt, dan is het wel de slechte prestatie van internationale aandelen.

Hoewel langetermijngegevens internationale diversificatie ondersteunen, heeft de outperformance van Amerikaanse aandelen gedurende bijna 15 jaar ertoe geleid dat veel beleggers zich afvragen of de wereld is veranderd. Sinds 2009 is de S&P 500 met 646% gestegen, inclusief dividenden. Een gediversifieerd mandje van aandelen van buiten de VS heeft ondertussen slechts 88% opgeleverd.

Die kloof is groot genoeg om het vertrouwen in internationale markten op de proef te stellen. Maar juist op dit soort momenten kan een schriftelijk beleggingsbeleid heel nuttig zijn. Op die manier kunt u vertrouwen op het beleid en hoeft u zich niet te laten beïnvloeden door waar de markt is geweest.

Ook hier kan het helpen om de geschiedenis te raadplegen. Ga terug naar de periode tussen 2002 en 2008. Amerikaanse aandelen verloren 4,5%, terwijl internationale aandelen 36% stegen. De geschiedenis leert ons met andere woorden dat de outperformance van Amerikaanse aandelen misschien niet blijvend is.

Volatiele aandelen en diversificatie

Wat kunt u nog meer doen om recency bias tegen te gaan? Een andere sleutel is het vermijden van volatiele beleggingen. Laten we nog eens kijken naar 2022. Toen de S&P 500 met 18% daalde, verloren aandelen zoals Amazon en Netflix elk ongeveer 50%. Het techbedrijf Shopify verloor 75%. De les: brede diversificatie helpt de ups en downs van een portefeuille te matigen, en dit kan het makkelijker maken om niet te reageren op recente prestaties.

Dit geldt ook voor obligaties. In 2022, toen de totale obligatiemarkt meer dan 10% verloor, deden sommige obligaties het veel beter dan andere. De Vanguard's Short-Term Treasury ETF verloor bijvoorbeeld minder dan 4%. Denk er bij het structureren van je beleggingsbeleid aan dat diversificatie ook belangrijk is voor obligaties.

Correcties bieden kansen

Een laatste strategie om recency bias tegen te gaan: vraag  u zelf altijd af: "Wat betekent dit voor mij?" Met zoveel marktcommentaar is het makkelijk om uit het oog te verliezen wat belangrijk is. Stel dat u in uw werkende jaren de markt ziet dalen. Hoe contra-intuïtief het ook lijkt, een marktdaling is over het algemeen een goede zaak. Het stelt u in staat beleggingen aan te vullen tegen lagere prijzen.

Wat als de markt, zoals momenteel, nieuwe hoogtepunten bereikt? Sommige beleggers maken zich zorgen over het tegenovergestelde probleem, dat het moeilijk zal zijn om geld te verdienen door tegen hogere prijzen te kopen. 

Daar zit een logica in, maar ook hier kan de beursgeschiedenis van pas komen. Kijk terug naar andere periodes waarin de markt nieuwe hoogtepunten bereikte, of het nu 2000, 2007 of 2019 was. In elk geval daalde de markt inderdaad, maar slechts tijdelijk. 

Vandaag staat de markt veel hoger dan op een van die eerdere hoogtepunten. Het is niet altijd makkelijk, maar voor zover je vooruit kunt kijken in plaats van terug, is dat meestal de beste gok voor een belegger.