hoofdinhoud
IEX Profs
Zoek pagina
desktop iconMarkt Monitor
  • Home
    • Aandelen
    • Obligaties
    • Alternatives
    • ESG
    • Impact
    • Beleggingsfondsen
    • Fondsselector
    • ETF's
  • Opinie
    • State Street SPDR ETF's
    • Triodos Investment Management
    • T. Rowe Price
    • LSEG Lipper
    • UBS
    • Partnercontent
  • Nieuwsbrief
  • Inloggen
Home  /  Column  /  Grafiek van Daalder: Lonen VS en Europa bewegen verschillend

Grafiek van Daalder: Lonen VS en Europa bewegen verschillend

In de Grafiek van Daalder behandelt beleggingsstrateeg Lukas Daalder van BlackRock elke week een grafiek die wat hem betreft wat meer aandacht mag krijgen. Deze week: lonen VS en Europa bewegen verschillend.

7 september 2023 08:15 • Door Lukas Daalder

Vandaag een grafiek - of eigenlijk twee - die toont dat de arbeidsmarkt in de VS en Europa heel anders in elkaar zitten en dat dit ook belangrijke gevolgen kan hebben voor het verdere verloop van de inflatie.

De grafieken geven de ontwikkeling van de lonen (rode lijn), de inflatie (gele lijn) en de reële lonen (groene vlak) voor de VS (link) en Europa (rechts) weer. Voor de VS kijk ik hierbij naar de kwartaaldata van de Atlanta wage tracker, voor Europa naar de Eurostat Labor Cost Wages & Salaries index.

Snelle Amerikaanse reactie

Het verschil tussen beide landen is, denk ik, vrij gemakkelijk te zien. Toen in de VS de inflatie begon op te lopen, zag je al vrij snel een reactie aan het loonfront. Van langlopende vaste loonafspraken die we in Europa kennen, is in de VS geen sprake, terwijl het ook nog eens zo was dat veel Amerikanen tijdens de corona-lockdowns werden ontslagen, en dus veel minder binding hebben met een vaste werkgever.

Toen de Amerikaanse economie weer openging moesten werkgevers alles uit de kast trekken om personeel te vinden, en dat leidde tot loonstijgingen. De inflatie liep weliswaar fors op (een piek van rond de 9% op kwartaalbasis), maar doordat lonen al vrij direct reageerden, viel het verlies aan reëel loon (groen) relatief mee.

Europese weg 

In Europa volgde men een heel ander pad. Hier compenseerde men het bedrijfsleven om werknemers in dienst te houden. Geen sterke stijging van de werkloosheid en juist wel een binding met het personeel waren hiervan het gevolg. Daarnaast kent Europa langlopende cao’s, dus was er in de eerste instantie ook weinig reactie aan het loonfront.

Toen de inflatie als gevolg van de sterke stijging van de energieprijzen snel opliep (een piek van rond de 10% op kwartaalbasis), zag je dat dit tot een sterke uitholling van het reële loon leidde. Lonen begonnen in 2023 pas echt op te lopen, waarbij de relatieve krappe arbeidsmarkt uiteraard een handje hielp.

Uitholling Europese koopkracht

Doordat de Amerikaanse arbeidsmarkt meer flexibel is, zie je dat het verlies in koopkracht daar kleiner is geweest. In Europa was het verlies van koopkracht veel groter, waarmee het risico bestaat dat we nu pas in de correctiefase zijn beland: werknemers eisen compensatie voor de dreun die in 2022 aan de koopkracht is toegediend. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Nederlandse cao’s, die dit jaar boven de 7% uitkwamen.

Bedrijven zullen waarschijnlijk geneigd zijn om een deel van die loonkosten vervolgens weer door te berekenen aan hun klanten, waarmee we te maken krijgen van een tweede ronde-effect van inflatie.

Deel via:

Lees meer

  • 16 mei Amerikaanse handelsakkoorden met VK en China? Ammehoela!
  • 28 mrt Amerikaanse economie krijgt een klap van de tarieven van Trump
  • 02 apr Tariefverhoging Trump drijft inflatie op, renteverlaging Fed onwaarschijnlijk
  • 30 apr Jarenlange stagflatie dreigt
  • 12 mrt Meer Duitse groei, dus ECB kan het rustiger aan doen

Nieuws van onze partners label connect

  1. 28 apr
    Een nieuw gouden tijdperk?
  2. 15 apr
    Trump verzwakt status van dollar als wereldmunt
  3. 08 apr
    Belastingen, leugens en ideologie
Meer van onze partners
Lukas Daalder Geplaatst op 7 september 2023 08:15 meer
Bio Lukas Daalder is de beleggingsstrateeg van BlackRock in Nederland, onder meer bekend van zijn wekelijkse column in het Financieele Dagblad en zijn wekelijkse podcast Daalder Denkt Hardop. Hij werkt al ruim 25 jaar in de financiële sector.
Recente columns
  1. Grafiek van Daalder: Dit was mijn laatste. Tot ziens!
  2. Grafiek van Daalder: eindelijk een nieuwe Nikkei-top
  3. Grafiek van Daalder: Ook min vol-strategie blijkt niet de heilige graal
  4. Grafiek van Daalder: AEX kent vooral verliezers
  5. Grafiek van Daalder: Hoe zit het met al dat geld aan de zijlijn?
Populaire columns
  1. Grafiek van Daalder: Niet Griekenland en Italië zijn het probleem
  2. Grafiek van Daalder: Correctie obligatiemarkt is ongekend
  3. Grafiek van Daalder: Beurswinnaars en verliezers van de afgelopen 10 jaar
  4. Grafiek van Daalder: Outperformance smallcaps na een recessie is logisch
  5. Grafiek van Daalder: Nog geen zorgen over hogere hypotheeklasten

Meest gelezen

  1. Must Read 16 mei

    Must read: Elon Musk kan helemaal niet bezuinigen
  2. Must Read 13 mei

    Must read: China heeft gewonnen
  3. Must Read 14 mei

    Must read: Deal VS en China kwam geen moment te vroeg

Impactbeleggen

  • Impactbeleggen 30 apr

    Verstandig beleggen voor later is nu investeren in kinderen

    Het Triodos Future Generations Fund richt zich op het welzijn van kinderen, waarbij het rendement geenszins uit het oog wordt verloren, vertelt verantwoordelijk fondsmanager Sjoerd Rozing. "Zeker voor beleggers die extra spreiding willen aanbrengen, voegt het fonds echt iets toe."

  • Impactbeleggen 16 apr

    Impactbeleggen is wél in het belang van pensioendeelnemers

    De tijd van discussie en verwarring over impactbeleggen is volgens directievoorzitter Maureen Schlejen van Achmea Investment Management voorbij. Zij legt uit waarom impactbeleggen de juiste aanpak is voor pensioenfondsen. "Impactbeleggen is niet slechts een optie maar een inspirerende kans voor een betere toekomst."

  • Impactbeleggen 31 mrt

    Beleggen in wapens? Nee, bedankt!

    Investeren in wapens is een taak voor overheden, zeker niet voor duurzame beleggers, betoogt Hadewych Kuiper van Triodos IM. "Als investeerder is het simpelweg onmogelijk om te weten hoe, waar en door wie wapens zullen worden gebruikt."

  • Impactbeleggen 05 feb

    Nee, water is het nieuwe goud

    Waterschaarste is volgens Tongai Kunorubwe, hoofd duurzame obligaties bij T. Rowe Price, in het komende decennium een van de grootste uitdagingen voor de mensheid én een belangrijk risico voor de wereldwijde economische groei. Voor beleggers liggen er mooie kansen. "Iedere euro die in water wordt geïnvesteerd, genereert een economische opbrengst van 4 euro."

  • Impactbeleggen 05 feb

    Verantwoord beleggen is geen politieke kwestie

    Volgens managing director Hadewych Kuiper van Triodos IM hebben pensioenfondsen geen andere keuze dan om vol te investeren in de duurzaamheidstransitie. "De primaire taak van pensioenfondsen is het veiligstellen van een zo goed mogelijk pensioen. Het is dus logisch dat zij vermijdbare risico’s uitsluiten."

  • Impactbeleggen 28 nov

    Het enorme potentieel van nature-based finance

    Hadewych Kuiper van Triodos IM breekt een stevig lans voor nature-based financieringen. Het is volgens haar de enige manier om de afbraak van de natuur te stoppen. Daarnaast biedt het ook financieel rendement.

Meer Impactbeleggen
LSEG Lipper Fund Awards
  1. Online magazine Lipper Fund Awards 2024
  2. Contrair en succesvol
  3. Beleggen in de energietransitie voor duurzame impact én performance
  4. “Op de lange termijn wint de dividendbelegger altijd”
IEX Profs

Meld u aan voor de IEX Profs dagelijkse nieuwsbrief

en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!

 
© 2025 IEX Profs
  • Contact
  • Adverteren
  • Privacy Settings
  • Privacyverklaring
  • Disclaimer & Voorwaarden
  • Site feedback
  • Nieuwsbrieven
  • Quotedata by Euronext   & powered by Infront
  • © 2025 IEX / van beleggers voor beleggers
  • IEX Profs is onderdeel van IEX Group