De quant is koning De anti-benchmarkstrategie van TOBAM is uniek en tamelijk succesvol. Eigenzinnige quant met een mooie outperformance. 16 december 2013 12:00 • Door Peter van Kleef Je hebt fondsen die dicht bij de index blijven en je hebt fondsen die principieel ver van de index afwijken. Maar TOBAM, een vermogensbeheerder die zichzelf vooral in de institutionele wereld snel een naam aan het verwerven is, positioneert zichzelf net weer even anders. TOBAM afficheert zichzelf als de anti-benchmark strategie. Dat doen de Fransen - voor 71% eigendom van de eigen werknemers, voor 17% van Amundi en voor 12% van CalPERS, het grootste pensioenfonds van de VS - handig. Waar andere actieve fondshuizen zich graag op hun borst slaan omdat zij alpha genereren - of in elk geval daarnaar streven - zegt Fabien Jullia, executive director van TOBAM dat zijn vermogensbeheerder helemaal niet streeft naar het genereren van alpha. "Wat wij doen is proberen de alphavernietiging die in indices is ingebouwd te vermijden." Het betoog dat de standaardindex niet de meest efficiënte index is (want gewogen naar marktkapitalisatie en daarom met een zware weging voor winnaars uit het verleden), is niet heel origineel. Maar de twist die de Fransen eraan geven wel. "De benchmark (of de index) is misschien representatief voor beleggers, maar je moet niet de fout maken te denken dat de index daarom 'neutraal' is." Jullia schetst de index als een mand aandelen met grote embedded bets. De risico's zijn daardoor, zeker bij tijd en wijle, uiterst geconcentreerd. "Wie de S&P500 in de jaren zeventig kocht, gokte er impliciet op dat de grote oliemaatschappijen het veel beter zouden blijven doen dan andere aandelen. In de jaren negentig gold hetzelfde voor tmt-aandelen. Daarna financials, Apple..."Wie denkt een breed gespreide index met gespreide risico's te kopen, heeft het mis. Markt zonder bubbelsDe slag die de quants bij TOBAM maken, is de weging van een portefeuille zo samen te stellen dat er een maximale diversificatie van risicofactoren ontstaat. TOBAM slaagde er zelfs in die methodologie (de Diversification Ratio en de Maximum Diversification Ratio) in de VS en verschillende andere landen te patenteren. "Wat aantoont dat het uniek is wat we doen." De portefeuille die op die manier ontstaat is een "neutrale risico allocator", stelt Jullia. De Diversification Ratio is een wiskundige maatstaf om in elke portfolio of index het niveau van diversificatie te berekenen en het effectieve aantal bronnen van risico te tellen. Aan welke risico's stelt de belegger zich nu echt aan bloot, als hij in een index belegt? "Met die aanpak denken we een betere performance bij lager risico te genereren." Door de methodologie verwacht Jullia dat TOBAM de aandelenrisicopremie meer efficiënt kan binnenhalen. Het aardige van de strategie is dat er geen bias is naar bijvoorbeeld lowvol-aandelen. Het draait ook niet om het vinden van de beste aandelen, maar om het vinden van de beste combinatie van aandelen op basis van hun onderlinge correlatie. De systematische strategie bepaalt de beste mix. En dat loont, zoals deze grafiek laat zien. De onderste lijn is de index van de 300 grootste aandelen uit de eurozone, de bovenste vier lijnen zijn de Most Diversified Portfolios van het gehele universum en van drie willekeurige mandjes met aandelen. "Daar verschillen we van andere quants die speuren naar inefficiënties in de markt en daar, bijvoorbeeld, met pair trades op in spelen. Wij geloven dat diversificatie de mogelijkheid biedt om het hele risk premium uit de aandelenmarkt te halen." Nog iets waar ze bij TOBAM trots op zijn. De strategie slaagt erin in een bullmarkt de index voor te blijven, ondanks een beta die lager is dan 1. Sinds de bodem van maart 2009 was de gemiddelde outperformance per jaar van de anti-benchmarkstrategie op de Britse aandelenmarkt bijvoorbeeld 3,44% bij een beta van 0,77. Geen low volTOBAM's anti-benchmarkstrategie is geen lowvol-strategie, hoewel een lagere volatiliteit wel een bijeffect kan zijn. Het is ook niet te vergelijken met de fundamentele indices van RAFI, vindt Jullia ("die zijn ook samengesteld op basis van een overtuiging, namelijk een value-bias"). Het is vooral een strategie die de bubbelwerking uit de markt wil halen. De snelle groei van het beheerd vermogen (inmiddels meer dan 5 miljard) is bijna geheel toe te schrijven aan instroom van institutionele beleggers, partijen die over het algemeen hun due dilligence goed gedaan hebben. De rendement mogen er zijn, hoewel ook hier in sommige gevallen geldt dat de backtest resultaten indrukwekkender zijn dan de sinds lancering gerealiseerde rendementen. Maar een echt oordeel kan pas op langere termijn worden gegeven. Aardig in dat verband is de eurozone anti-benchmarkstrategie. Sinds december 1991 leverde die 1220% rendement op, tegen 380% voor de index. Maar sinds de feitelijke lancering medio 2006 is de strijd tussen index en TOBAM's anti-benchmarkstrategie een stuk spannender. Dit jaar is in elk geval een prima jaar. In 2013 leveren acht van de tien fondsen een outperformance ten opzichte van hun benchmark. Peter van Kleef was tot en met 2014 hoofdredacteur van IEXProfs. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
aandelen 02 mei Aandelen doen het op de lange termijn altijd beter Beursblogger Jonathan Clements geeft 5 goede redenen om op de lange termijn altijd te vertrouwen op de veerkracht van aandelen.
Assetallocatie 02 mei Ook zonder renteverlaging zijn aandelen de beste keuze Evan Brown, hoofd multi-asset bij UBS AM, blijft positief over aandelen, ook als de inflatie hardnekkig hoog blijft en de beloofde renteverlagingen van de Fed er dit jaar niet gaan komen. "Dat er minder rekening wordt gehouden met renteverlagingen heeft meer te maken met de sterke economische groei dan met de hardnekkig hoge inflatie."
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.