Nieuw! Quants in de obligatiemarkt

“Er gaat iets nieuws gebeuren in de obligatiemarkt, iets dat in de aandelenmarkt al dertig jaar bekend is: beleggen op basis van een kwantitatief model. Dat deze aanpak nu pas loskomt, heeft alles te maken met de grote verschillen tussen de aandelen- en obligatiemarkt. Ze zijn amper met elkaar te vergelijken.

Verschillen tussen de aandelen- en obligatiemarkt

Neem bijvoorbeeld zoiets als transparantie. In de aandelenmarkt is er van elk bedrijf één aandeel, al dan niet op één plek genoteerd. In de obligatiemarkt is dat heel anders. Bedrijven hebben niet één maar vele obligaties uitgegeven die allemaal verschillend zijn wat betreft rente, looptijd en andere voorwaarden. De keuzemogelijkheid in de obligatiemarkt is al snel tien keer zo groot.

Ook het handelsproces is totaal verschillend. Terwijl de aandelenhandel is gedigitaliseerd, leunt de obligatiemarkt nog steeds sterk op directe relaties.

Het verschil tussen actief en passief beheer loopt ook niet synchroon. Inmiddels is nog maar de helft van de aandelenhandel actief. De andere helft is passief. In de obligatiemarkt is zeker 85%-90% nog actief.

Technologische veranderingen

Verschillend is ook, en daar gaat deze column over, het gebruik van kwantitatieve modellen. Zo gemeengoed als dat is in de aandelenmarkt, zo marginaal worden deze ingezet in de obligatiemarkt. Voor het behalen van alpha door inefficiënties op te sporen, kan nu pas in de obligatiemarkt worden begonnen.

Deze stap is mogelijk door technologische veranderingen. Hierdoor kunnen data systematisch worden verwerkt. Deze data worden vooral geoogst in de markt van bedrijfsobligaties waar relatief veel (tussen de 35% en 45%) elektronisch wordt gehandeld. Dat maakt de markt inzichtelijker.

Drie factoren

Sinds kort werken we samen met Barclays in de afdeling Quantitative Portfolio Solutions. Op basis van de signalen van drie factoren worden keuzes bepaald. Deze drie factoren bestaan ook in de aandelenmarkt, te weten value, momentum en sentiment. Veel kleine bets geven een grote alpha, zo is de bedoeling. Er is gekozen voor drie factoren want dat verbetert de spreiding.

"Veel kleine bets geven een grote alpha"

Bij de waardefactor wordt gezocht naar onderwaarderingen van obligaties met goede fundamentals. Bij momentum wordt een link gelegd met de aandelenmarkt. Wat is wel in de aandelenmarkt maar niet in de obligatiemarkt ingeprijsd? De sentimentsfactor wordt gebruikt als achtervang om de risico’s te beperken. Hebben shortsellers zich op een bedrijf gestort, dan is dat een duidelijke rode vlag.

Terwijl Barclays de signalen in de gaten houdt, zorgt State Street voore de implementatie. In de aandelenhandel is implementatie goed voor 10% van het resultaat. In de obligatiemarkt hebben we het al snel over een impact van 50%. Logisch, want de beprijzing in de obligatiemarkt loopt, zoals al gezegd, sterk achter.

Belangrijke trend

Daarbij is gekozen om deze nieuwe systematisch aanpak alleen los te laten op bedrijfsobligaties: credit én high yield. Omdat deze markt veel paralellen kent met de aandelenmarkt kan er worden geprofiteerd van de vele correlaties. Daarnaast is deze markt enorm. Keuzemogelijkheden te over.

Ik verwacht dat systematisch beleggen een belangrijke trend zal worden in de obligatiemarkt. Het is wel iets nieuws en zal dus tijd kosten om gemeengoed te worden. De markt is er volgens mij wel aan toe. Tussen handelen op basis van fundamentals (85%) en indexing (15%) is er niets. Maar de proof of the pudding is natuurlijk in the eating. De backtesten zagen er goed uit. Nu moet dat ook in de werkelijkheid blijken.

Ik verwacht dat institutionele beleggers, zoals pensioenfondsen, en hedgefondsen als eerst een teen in deze nieuwe vijver zullen steken. Op termijn zullen er ook fondsen voor particulieren komen. Maar dat zal niet van de ene dag op de andere dag gebeuren. Eerst moet de markt er kennis mee maken.”