Slimme index vaak te simplistisch Met smart bèta wordt geprobeerd een vereenvoudigde indexoplossing te maken die doet wat een actieve beheerder doet. 27 oktober 2014 16:00 • Door Peter van Kleef Van alle bekende factoren die tot een beter resultaat van een aandelenportefeuille moeten bijdragen, gelooft Tim Matthews eigenlijk alleen in value en quality. De andere veel genoemde factoren (momentum, size, minimum volatility en equal weight) kunnen zijn goedkeuring niet echt wegdragen. Matthews maakt deel uit van het QEP-team van Schroders dat voor een reeks fondsen actief belegt op een actieve manier, die zich toch het meest laat vergelijken met smart bèta of factorbeleggen. Momentum staat volop in de schijnwerpers, maar dat is geen reden om te enthousiast te worden. "Momentum is zo'n typisch fenomeen dat werkt totdat het plotseling niet meer werkt. Het is in onze ogen meer een risico-verhogende factor dan dat het tot een beter risicoprofiel zou leiden." Ook het bespelen van de factor size (gebaseerd op de veronderstelling dat smallcaps beter renderen) verhoogt de risico's alleen maar. "We willen naar alle mogelijkeheden zoeken en niet op basis van grootte megacaps en largecaps bij voorbaat buitensluiten." Daar komt nog bij dat smallcaps niet zelden een liquiditeitsprobleem kunnen herbergen. Low (of minimum) volatility dan? Die anomalie (lager risico en toch hoger rendement) werkt al veertig jaar, volgens de aanhangers. Matthews: "Wij houden volatiliteit zeker in de gaten, maar focussen niet uitsluitend daar op. Vaak is lage volatiliteit een resultante van het selecteren van kwaliteitsaandelen. Maar let op, kwaliteit is een term die volgens Matthews snel en makkelijk misbruikt wordt, bijvoorbeeld als label op stabiele of defensieve aandelen. "Voor ons betekent kwaliteit: een winstgevende business, een stabiel bedrijf op het gebied van omzet, winst, cashflow en dividend en een gezonde huishouding. Een mandje met aandelen dat aan die criteria voldoet, heeft inderdaad vaak een lagere volatiliteit dan de index. Maar als je alleen op lage volatiliteit inzet, kun je slechte jaren meemaken zoals 2012 en 2013 toen lowvol-aandelen pijn leden. 2008 en 1011 waren prima jaren voor low volatility, maar 2009 was weer ronduit slecht." De backtesten waarmee de lowvol-anomalie wordt onderbouwd kunnen Matthews gestolen worden. "Er zijn stapels backtesten die allemaal even goed zijn. Maar in de jaren '90 waren dit type aandelen goedkoop. Ondertussen is er veel geld naar toe gevloeid en zijn veel laagvolatiele aandelen behoorlijk duur geworden. Dan worden de kansen voor beleggers schaars." Mixed bag Veel smart beta-aanhangers erkennen dat de factoren die eraan ten grondslag liggen niet altijd werken, maar ze zouden elkaar wel versterken. Een 'mixed bag' van de vijf of zes bekendste factoren zoud aarom wel goed werken. Matthews is niet overtuigd. "Het kan zijn dat een mix van factoren goed werkt. Het gemiddelde nemen uit een reeks dingen kan het in een bepaalde periode een tijdje goed doen, zeker in backtests. Maar als het zo eenvoudig was, deden we het allemaal al decennia zo." De fundamentele indices van RAFI zijn volgens Matthews een schoolvoorbeeld op dat gebied. "De backtests zagen er prima uit, maar sinds die indices gelanceerd zijn tussen 2007 en 2009 is hun performance "not so great", stelt Matthews. "Rob Arnott (de man achter de RAFI-indices - PvK) ontkende het aanvankelijk, maar gaf later toch toe het vooral een value-bias was die de backtest-resultaten zo goed maakte. In de periode 2010-2013 leed value als strategie pijn." Ook blijkt de concentratie in sectoren of landen soms groter dan in een normale index. "Het grote probleem van de RAFI-indices en de meeste smart bèta-oplossingen is hun oppervlakkigheid. Er worden maar drie of vier maatstaven meegenomen en dan is het hopen dat de combinatie daarvan goed werkt, Voor alle aandelen. En alle regio's. Dat is een behoorlijk dappere aanname. Want dividend bijvoorbeeld, werkte in elk geval tot voor kort niet in een sector als technologie. Een model waarbij dividend dan zwaar meeweegt, is dan verre van ideaal." De oppervlakkigheid zit Matthews duidelijk dwars. Ook die bij de fundamentele indices van RAFI, dat er prat op gaat de indices niet naar marktkapitalisatie maar op basis van fundamentele analyse samen te stellen. "Maar je kunt kwaliteit niet in drie of vier metrics vangen. Wij gebruiken er 40 om de winstgevendheid van bedrijven te analyseren. En 40 voor de stabiliteit van een onderneming en nog eens 40 voor de financiële gezondheid." Met dat voorbeeld komt Matthews tot de kern van zijn betoog. Veel smart bèta-strategieën houden het, in een pogings begrijpelijk en transparant te zijn, simpel. te simpel. "They're only scratching the surface. Eigenlijk proberen ze met een vereenvoudigd model precies dat te doen wat een goede actieve beheerder doet: het slim binnen halen van de risicopremie in de markt." VerbeteringMaar ook deze industrie is in beweging. Smart bèta 2.0, bijvoorbeeld. "Er wordt vooruitgang geboekt en dat is een goede zaak. Bij smart bèta 2.0 wordt eerst een zakere mate van aandelenselectie gedaan voordat de machines gaan ronken en de wegingen worden bepaald. Dat is prima. Ook het liquiditeitsrisico wordt beter onderkend." De vraag is wat de smart bèta-industrie wil bereiken? Een transparante index ontwerpen of een solide beleggingsstrategie neerzetten. "Je kunt het niet allebei doen", is Matthews stellig. "Wij geloven ook in de ideeën die zij willen implementeren, maar - en naïef is een te sterk woord - de aanpak is te simpel. Smart bèta kan niet reageren. Het is als een automatische piloot en daar wil je niet op vertrouwen als je in onbekende situaties of grote turbulentie terechtkomt." "Als belegger moet je altijd paranoïde blijven. Steeds je eigen aannames toetsen, op dagelijkse basis. En inspelen op veranderingen in de markt. "Waarom zou je standaard elk jaar of elk kwartaal herwegen, zoals veel slimme indices doen, terwijl het veel slimmer is om dat na een periode van volatiliteit te doen. Als je moet wachten op het einde van het kwartaal, mis je kansen." Toch is er nog een lichtpuntje voor smart bèta. Als Matthews moet kiezen tussen een naar marktkapitalisatie gewogen index of een smart bèta-index, dan is die keus eenvoudig. "Als dat de enige twee opties in het universum zijn... dan valt de kritiek die ik net genoemd heb op smart bèta in het niet bij de nadelen van een marktgewogen index." Je zou je bijna afvragen waarom ook dit jaar weer zoveel actieve fondsen achterblijven bij hun index. De marktgewogen index. Toegegeven, de fondsen in de QEP-reeks van Schroders lijken zich tot nog toe aan die algehele malaise te onttrekken. Peter van Kleef was tot en met 2014 hoofdredacteur van IEXProfs. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 18 apr "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.