Koop Nederlandsche waar Marcel Tak keert zich fel tegen extra bescherming van het Nederlandse bedrijfsleven. "Dat is niets anders dan een variant op het America First-beleid van Donald Trump." 6 juni 2017 10:15 • Door Marcel Tak Kent u die mop van de overnames van PostNL, KPN, Unilever en AkzoNobel? Die gingen allemaal niet door. Vooral de pogingen van respectievelijk Kraft-Heinz en PPG om onze voeding- respectievelijk verficoon over te nemen, zorgde voor veel beroering. Maar ook van de avances van telecom magnaat Carlos Slim en het Belgische Bpost waren “we” niet van gediend. In alle gevallen werd de aanval afgeslagen. KPN gaf via een aan het bedrijf verwante stichting (tijdelijk) extra aandelen uit, waarmee een overname effectief kon worden geblokkeerd. De Nederlandse politiek speelde een beslissende rol in het afketsen van de liefdesverklaring van het Belgische postbedrijf voor PostNL. Unilever liet alleen maar zijn tanden zien en dat schrok de ketchupmaker al voldoende af. De rechter tenslotte hielp Akzo een handje het vege lijf te redden ten opzichte van Amerikaanse belager PPG. Het is kennelijk niet zo gemakkelijk een Nederlands bedrijf zo maar over te nemen. Dat zou voor velen een geruststellende gedachte moeten zijn. Maar we leven in een tijdperk dat snel oordelen worden geveld over actuele gebeurtenissen en de politiek wil daar vervolgens snel en daadkrachtig op reageren. Roep om extra bescherming De algemene teneur van die snel en ook minder snel geuite opinies was dat de “uitverkoop” van Nederlandse ondernemingen een onverteerbare zaak is. Het zou toch niet moeten kunnen dat onze mooiste bedrijven zonder slag of stoot in buitenlandse handen vallen, alleen maar om het aandeelhoudersbelang te bevredigen. Dat dit ook niet is gebeurd, doet kennelijk niet ter zake. De politiek antwoordde de massale roep om bescherming van het bedrijfsleven direct. Alsof de nationale veiligheid in het geding is, lieten nagenoeg alle partijen weten dat nieuwe maatregelen noodzakelijk zijn onze grote bedrijven tegen een (vijandelijke) overname te behoeden. Van politiek links is die benadering opmerkelijk. Ik was altijd de mening toegedaan dat die kant van het politieke spectrum een weinig positief oordeel over ons grote internationale bedrijfsleven had. Het zijn rot bedrijven, maar wel onze rot bedrijven, zo lijkt de gedachte op links. Gemene aandeelhouders Intussen vond ook minister van Economische Zaken Henk Kamp het noodzakelijk daadkrachtig over te komen en stelde een verplichte bedenktijd van maximaal één jaar voor in geval van een overnamepoging. De minister heeft kennelijk aan den lijve ondervonden dat het een veel beter gevoel geeft de muren met Flexa te behandelen dan met Histor. Mayonaise smaakt waarschijnlijk ook veel lekkerder dan ketchup, alleen al omdat het van (Brits)-Nederlandse makelij is. In de kamer werd vorige week donderdag een hoorzitting gehouden waarbij enkele experts hun licht op de overnameproblematiek lieten schijnen. Wat onder andere naar voren kwam is de door experts gecreëerde tegenstelling tussen aandeelhouders en directies van de ondernemingen. De aandeelhouders zijn de bad guys die alleen maar uit zijn op snelle winsten. Daar staan de directies van de ondernemingen tegenover, die natuurlijk alleen maar het goede voor het concern voor ogen hebben. Vergeten zijn de excessieve beloningen en bonussen die veel directieleden toevallen. Over snel geld verdienen gesproken… Het wordt tijd dat aandeelhouders wat aan hun slechte imago doen! Aanval op pensioenfondsen In de hoorzitting kwam ook de rol van de pensioenfondsen naar voren. Deze zouden veel meer in Nederlandse bedrijven moeten beleggen. Momenteel hebben zij “slechts” voor 2,7% positie in aandelen van Nederlandse beursgenoteerd ondernemingen. Veel experts vonden dat de politiek pensioenfondsen moet dwingen meer in Nederlandse bedrijven te beleggen. Daarvoor gebruikte hoogleraar Jaap Winter het argument dat de pensioenfondsen belastingvoordelen krijgen en dat de overheid daardoor het recht heeft zich met het beleggingsbeleid van de fondsen te bemoeien. Wat een onzinnige redenering. Ten eerste is het belastingvoordeel voor pensioenfondsen maar relatief. Als de pensioenen eenmaal worden uitgekeerd, wordt er (alsnog) belasting over betaald. Mogen de pensioengerechtigden dan ook als tegenprestatie allerlei extra’s van de overheid vragen? Maar belangrijker, in de Winterredenering moeten pensioenfondsen, op last van de overheid, akkoord gaan met een slechtere risico-rendementverhouding van hun beleggingen, omdat diezelfde overheid fiscaal zo aardig is. Ik neem tenminste aan dat de huidige samenstelling van de pensioenbeleggingen in risico-rendement termen de meest optimale is. Over de ruggen van de pensioengerechtigden mag de overheid volgens Winter zijn eigen doelstellingen nastreven. Overigens, als de hoogleraar zou vinden dat een groter aandeel van Nederlandse fondsen niet tot een verslechtering van de risico-rendement verhouding leidt, en de huidige verhouding dus niet optimaal is, doen de pensioenbeleggers het kennelijk slecht. Dat is een andere discussie en is niet de invalshoek van de hoogleraar. Eigen bedrijven eerst De roep om bescherming van het Nederlandse bedrijfsleven is niet anders dan een variant op het America First-beleid van Donald Trump. Dat beleid wordt door de meeste experts verworpen, maar in feite redeneren ze volgens dezelfde lijnen. “Koopt Nederlandsche waar”, was een bekende slagzin uit de dertiger jaren. Het heeft, voor een open economie als de Nederlandse, de crisis van destijds niet opgelost. Het recente afketsen van de overnames van de grote bedrijven bewijst dat extra maatregelen ook helemaal niet nodig zijn. Bedrijven kunnen in hun beleid betreffende overnames uitstekend hun boontjes doppen. Het lijkt er eerder op dat de (bestaande) aandeelhouder in een overnamestrijd de onderliggende partij te is. Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.