Slimme index vaak te simplistisch Met smart bèta wordt geprobeerd een vereenvoudigde indexoplossing te maken die doet wat een actieve beheerder doet. 27 oktober 2014 16:00 • Door Peter van Kleef Van alle bekende factoren die tot een beter resultaat van een aandelenportefeuille moeten bijdragen, gelooft Tim Matthews eigenlijk alleen in value en quality. De andere veel genoemde factoren (momentum, size, minimum volatility en equal weight) kunnen zijn goedkeuring niet echt wegdragen. Matthews maakt deel uit van het QEP-team van Schroders dat voor een reeks fondsen actief belegt op een actieve manier, die zich toch het meest laat vergelijken met smart bèta of factorbeleggen. Momentum staat volop in de schijnwerpers, maar dat is geen reden om te enthousiast te worden. "Momentum is zo'n typisch fenomeen dat werkt totdat het plotseling niet meer werkt. Het is in onze ogen meer een risico-verhogende factor dan dat het tot een beter risicoprofiel zou leiden." Ook het bespelen van de factor size (gebaseerd op de veronderstelling dat smallcaps beter renderen) verhoogt de risico's alleen maar. "We willen naar alle mogelijkeheden zoeken en niet op basis van grootte megacaps en largecaps bij voorbaat buitensluiten." Daar komt nog bij dat smallcaps niet zelden een liquiditeitsprobleem kunnen herbergen. Low (of minimum) volatility dan? Die anomalie (lager risico en toch hoger rendement) werkt al veertig jaar, volgens de aanhangers. Matthews: "Wij houden volatiliteit zeker in de gaten, maar focussen niet uitsluitend daar op. Vaak is lage volatiliteit een resultante van het selecteren van kwaliteitsaandelen. Maar let op, kwaliteit is een term die volgens Matthews snel en makkelijk misbruikt wordt, bijvoorbeeld als label op stabiele of defensieve aandelen. "Voor ons betekent kwaliteit: een winstgevende business, een stabiel bedrijf op het gebied van omzet, winst, cashflow en dividend en een gezonde huishouding. Een mandje met aandelen dat aan die criteria voldoet, heeft inderdaad vaak een lagere volatiliteit dan de index. Maar als je alleen op lage volatiliteit inzet, kun je slechte jaren meemaken zoals 2012 en 2013 toen lowvol-aandelen pijn leden. 2008 en 1011 waren prima jaren voor low volatility, maar 2009 was weer ronduit slecht." De backtesten waarmee de lowvol-anomalie wordt onderbouwd kunnen Matthews gestolen worden. "Er zijn stapels backtesten die allemaal even goed zijn. Maar in de jaren '90 waren dit type aandelen goedkoop. Ondertussen is er veel geld naar toe gevloeid en zijn veel laagvolatiele aandelen behoorlijk duur geworden. Dan worden de kansen voor beleggers schaars." Mixed bag Veel smart beta-aanhangers erkennen dat de factoren die eraan ten grondslag liggen niet altijd werken, maar ze zouden elkaar wel versterken. Een 'mixed bag' van de vijf of zes bekendste factoren zoud aarom wel goed werken. Matthews is niet overtuigd. "Het kan zijn dat een mix van factoren goed werkt. Het gemiddelde nemen uit een reeks dingen kan het in een bepaalde periode een tijdje goed doen, zeker in backtests. Maar als het zo eenvoudig was, deden we het allemaal al decennia zo." De fundamentele indices van RAFI zijn volgens Matthews een schoolvoorbeeld op dat gebied. "De backtests zagen er prima uit, maar sinds die indices gelanceerd zijn tussen 2007 en 2009 is hun performance "not so great", stelt Matthews. "Rob Arnott (de man achter de RAFI-indices - PvK) ontkende het aanvankelijk, maar gaf later toch toe het vooral een value-bias was die de backtest-resultaten zo goed maakte. In de periode 2010-2013 leed value als strategie pijn." Ook blijkt de concentratie in sectoren of landen soms groter dan in een normale index. "Het grote probleem van de RAFI-indices en de meeste smart bèta-oplossingen is hun oppervlakkigheid. Er worden maar drie of vier maatstaven meegenomen en dan is het hopen dat de combinatie daarvan goed werkt, Voor alle aandelen. En alle regio's. Dat is een behoorlijk dappere aanname. Want dividend bijvoorbeeld, werkte in elk geval tot voor kort niet in een sector als technologie. Een model waarbij dividend dan zwaar meeweegt, is dan verre van ideaal." De oppervlakkigheid zit Matthews duidelijk dwars. Ook die bij de fundamentele indices van RAFI, dat er prat op gaat de indices niet naar marktkapitalisatie maar op basis van fundamentele analyse samen te stellen. "Maar je kunt kwaliteit niet in drie of vier metrics vangen. Wij gebruiken er 40 om de winstgevendheid van bedrijven te analyseren. En 40 voor de stabiliteit van een onderneming en nog eens 40 voor de financiële gezondheid." Met dat voorbeeld komt Matthews tot de kern van zijn betoog. Veel smart bèta-strategieën houden het, in een pogings begrijpelijk en transparant te zijn, simpel. te simpel. "They're only scratching the surface. Eigenlijk proberen ze met een vereenvoudigd model precies dat te doen wat een goede actieve beheerder doet: het slim binnen halen van de risicopremie in de markt." VerbeteringMaar ook deze industrie is in beweging. Smart bèta 2.0, bijvoorbeeld. "Er wordt vooruitgang geboekt en dat is een goede zaak. Bij smart bèta 2.0 wordt eerst een zakere mate van aandelenselectie gedaan voordat de machines gaan ronken en de wegingen worden bepaald. Dat is prima. Ook het liquiditeitsrisico wordt beter onderkend." De vraag is wat de smart bèta-industrie wil bereiken? Een transparante index ontwerpen of een solide beleggingsstrategie neerzetten. "Je kunt het niet allebei doen", is Matthews stellig. "Wij geloven ook in de ideeën die zij willen implementeren, maar - en naïef is een te sterk woord - de aanpak is te simpel. Smart bèta kan niet reageren. Het is als een automatische piloot en daar wil je niet op vertrouwen als je in onbekende situaties of grote turbulentie terechtkomt." "Als belegger moet je altijd paranoïde blijven. Steeds je eigen aannames toetsen, op dagelijkse basis. En inspelen op veranderingen in de markt. "Waarom zou je standaard elk jaar of elk kwartaal herwegen, zoals veel slimme indices doen, terwijl het veel slimmer is om dat na een periode van volatiliteit te doen. Als je moet wachten op het einde van het kwartaal, mis je kansen." Toch is er nog een lichtpuntje voor smart bèta. Als Matthews moet kiezen tussen een naar marktkapitalisatie gewogen index of een smart bèta-index, dan is die keus eenvoudig. "Als dat de enige twee opties in het universum zijn... dan valt de kritiek die ik net genoemd heb op smart bèta in het niet bij de nadelen van een marktgewogen index." Je zou je bijna afvragen waarom ook dit jaar weer zoveel actieve fondsen achterblijven bij hun index. De marktgewogen index. Toegegeven, de fondsen in de QEP-reeks van Schroders lijken zich tot nog toe aan die algehele malaise te onttrekken. Peter van Kleef was tot en met 2014 hoofdredacteur van IEXProfs. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.