hoofdinhoud
IEX Profs
Zoek pagina
desktop iconMarkt Monitor
  • Home
    • Aandelen
    • Obligaties
    • Alternatives
    • ESG
    • Impact
    • Beleggingsfondsen
    • Fondsselector
    • ETF's
  • Opinie
    • State Street SPDR ETF's
    • Triodos Investment Management
    • T. Rowe Price
    • LSEG Lipper
    • UBS
    • Partnercontent
  • Nieuwsbrief
  • Inloggen
Home  /  Column  /  Slim met sentiment

Slim met sentiment

Wees contrair! Durf meer aandelen te kopen als het sentiment negatief is en wees voorzichtig bij een positief sentiment.

13 april 2012 11:15 • Door Jeroen Blokland

“Positief sentiment op de aandelenbeurzen”. De kop van menig beursbericht om aan te geven dat de koersen gestegen zijn. Maar zo’n kop komt niet overeen met wat in de financiële literatuur als sentiment wordt aangeduid. Eerder het tegenovergestelde. Een positief sentiment is juist een teken om voorzichtig te worden.

In de literatuur worden sentiment en arbitrage vaak in één adem genoemd. Met sentiment wordt gedoeld op het gedrag van irrationele beleggers die niet in overeenstemming met de feiten handelen. Denk aan beleggers die de vooruitzichten van bedrijven voortdurend overschatten of die juist te negatief zijn. Hun ‘geloof’ is niet in overeenstemming met de fundamentele waarde van een aandeel.

Om sentiment op de markten tot uiting te laten komen, is de aanwezigheid van irrationele beleggers alléén niet voldoende. Er moet ook sprake zijn van een beperkte mogelijkheid tot arbitrage. Immers, rationele beleggers zullen proberen gebruik te maken van de inschattingsfouten van irrationele beleggers. Door middel van arbitrage duwen zij de prijs terug naar de fundamentele waarde.

Uit verschillende studies naar marktgedrag blijkt dat de mogelijkheden voor arbitrage inderdaad beperkt kunnen zijn. Soms is het te duur of te risicovol voor rationele beleggers om te arbitreren. Risicovol klinkt wat abstract, maar denk aan situaties waarin irrationele beleggers langere tijd de overhand krijgen. Bijvoorbeeld de internetzeepbel of de ‘short squeeze’ van het aandeel Volkswagen eind 2008, toen rationele beleggers gedwongen werden om hun short posities te sluiten.

Positief sentiment, wees voorzichtig
De beperkte arbitragemogelijkheden van rationele beleggers zijn interessant. Hierdoor kan een aandeel onder invloed van sentiment van zijn fundamentele waarde afwijken. En dat betekent dat sentiment voorspelkracht kan hebben. Om sentiment in te zetten, moet je het natuurlijk wel kunnen meten. Gelukkig is een groot deel van het werk al gedaan. Een heel legertje studies heeft de belangrijkste sentimentsfactoren en hun relatie met het rendement op aandelen in kaart gebracht. Hieronder de bekendste:

  • Enquêtes onder beleggers
  • Closed end fund discount
  • Handelsvolume
  • IPO – % van het totaal aantal emissies (dus inclusief obligaties)
  • IPO – rendement eerste dag
  • VIX-index
  • Fund flows

Merk op dat deze factoren voor iedere belegger beschikbaar zijn. Bij aandelenfondsen met een vast aantal aandelen, closed end funds, wordt gekeken naar de discount ten opzichte van de intrinsieke waarde. Hoe groter deze discount hoe negatiever het sentiment onder beleggers. Het percentage IPO’s in het totaal aantal emissies is eveneens een sentimentsindicator. Indien er veel meer aandelenemissies zijn dan obligatie-emissies is het sentiment positief.

De VIX-index wordt gezien als de angstindex voor beleggers en fund flows zeggen iets over hoeveel geld beleggers bereid zijn om in aandelen te stoppen. De kern van deze studies (en van deze column): wees contrair! Je hoeft niet alle ins en outs van deze factoren te weten. Als je maar in je achterhoofd hebt dat als het sentiment positief is, je moet rekenen op magere rendementen. Steekt een positief sentiment de kop op, wees dan voorzichtig met aandelen.

Lastig waarderen = lastig arbitreren
Maar het wordt nog interessanter. Baker en Wurgler (2006) stellen in hun artikel in de Journal of Finance dat sentiment niet op elk aandeel evenveel invloed heeft. Aandelen die lastig zijn te waarderen, zijn precies om die reden, ook lastig te arbitreren en moeten daarom gevoeliger zijn voor sentiment. Die relatie is goed weer te geven met behulp van onderstaand plaatje.


Wanneer het sentiment positief is (paarse lijn), leidt dit tot een te hoge waardering van aandelen die lastig te arbitreren zijn. Indien irrationele beleggers somber zijn (blauwe lijn), is de waardering van lastig te arbitreren aandelen te laag. Voor eenvoudig te waarderen en dus te arbitreren aandelen is het beeld precies omgekeerd. In tijden van een negatief sentiment vindt er een 'flight to quality' plaats waardoor de waardering te hoog is.

Bij een positief sentiment is de waardering te laag. De kern van deze theorie is dat de afwijking ten opzichte van de fundamentele waarde groter wordt naarmate het lastiger wordt is om een aandeel te waarderen en arbitreren (zie plaatje). Om deze theorie te toetsen, moesten Baker & Wurgler ook het sentiment meten.

Ze doen dit door een index te bouwen van de hierboven genoemde sentimentsfactoren. Ze nemen dus voor het gemak alle bekende sentimentsfactoren mee. Vervolgens berekenen ze voor zowel eenvoudig als lastig te arbitreren aandelen het rendement bij een positief en negatief sentiment. En jawel, wat volgt is een plaatje dat sterk vergelijkbaar is met de figuur hierboven. De afwijkingen in rendement worden groter naarmate een aandeel lastiger te arbitreren in.

Om door te dringen tot de Journal of Finance doen Baker & Wurgler nog een extra analyse naar de karakteristieken van lastig te arbitreren aandelen. Wat blijkt: het gaat om kleine, jonge, minder winstgevende, geen dividend betalende en zeer snelgroeiende bedrijven. Laat dat nu net lastig te waarderen bedrijven zijn. Hun theorie wordt daarmee onderbouwt.

Resumerend: bovenstaande sentimentsfactoren kunnen door iedere belegger worden achterhaald. Handel vervolgens contrair. Durf meer aandelen te kopen, juist als het sentiment negatief is. Richt je dan bovendien vooral op bedrijven die lastig zijn te waarderen en sla de koppen van de beursberichten maar over. Volgende keer, voetbalsentiment!

 

Jeroen Blokland is sinds 2009 portefeuillemanager binnen het Robeco Global Allocation-team. Hij is fondsmanager van de Robeco ONE and Multi Asset fondsen.

Deel via:

Lees meer

  • 03 jun Klimaatbeleggers voelen zich zwaar gehinderd
  • 21 mei Dit zijn de winnaars van de LSEG Lipper Fund Awards 2025
  • 03 mrt Zijn de verliezers van gisteren de winnaars van morgen?
  • 17 mrt Robeco ziet wel wat in bankensector
  • 14 feb Robeco koopt extra Chinese aandelen in

Nieuws van onze partners label connect

  1. 17 jun
    Verstandig navigeren in onzekere obligatietijden
  2. 12 jun
    Duurzaam en defensief: mixfonds van Cardano wint prestigieuze prijs
  3. 11 jun
    "Strategische materialen zijn de olie van de 21e eeuw"
Meer van onze partners
Jeroen Blokland Geplaatst op 13 april 2012 11:15 meer
Bio

Jeroen Blokland is sinds 2009 portefeuillemanager binnen het Robeco Global Allocation-team. Hij is fondsmanager van de Robeco ONE fondsen en van de Robeco Pension Return Portfolio dat onderdeel uitmaakt van de PPI-propositie van Robeco. Voordat Jeroen bij het Robeco Allocatie-team kwam werkte hij sinds 2005 als beleggingsstrateeg bij IRIS, het onafhankelijke onderzoeksinstituut van Robeco en Rabobank. Voor zijn indiensttreding bij Robeco werkte Jeroen als vermogensbeheerder en strateeg bij Interpolis. Hij studeerde economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, heeft een VBA diploma en is geregistreerd bij het Dutch Securities Institute.

Recente columns
  1. De grafiek van Blokland: Politieke discount
  2. Komt die inflatie nog?
  3. Hoe belangrijk is assetallocatie nu echt?
  4. De CAPE-ratio; the good, the bad & the ugly
  5. Ziek van de beurs
Populaire columns

    Meest gelezen

    1. Must Read 17 jun

      Must read: Prijzenoorlog in de ETF-sector
    2. Must Read 13 jun

      Must read: alle bommen en granaten
    3. Must Read 12 jun

      Must read: Beleggers zitten vol in de markt

    Impactbeleggen

    • Impactbeleggen 30 apr

      Verstandig beleggen voor later is nu investeren in kinderen

      Het Triodos Future Generations Fund richt zich op het welzijn van kinderen, waarbij het rendement geenszins uit het oog wordt verloren, vertelt verantwoordelijk fondsmanager Sjoerd Rozing. "Zeker voor beleggers die extra spreiding willen aanbrengen, voegt het fonds echt iets toe."

    • Impactbeleggen 16 apr

      Impactbeleggen is wél in het belang van pensioendeelnemers

      De tijd van discussie en verwarring over impactbeleggen is volgens directievoorzitter Maureen Schlejen van Achmea Investment Management voorbij. Zij legt uit waarom impactbeleggen de juiste aanpak is voor pensioenfondsen. "Impactbeleggen is niet slechts een optie maar een inspirerende kans voor een betere toekomst."

    • Impactbeleggen 31 mrt

      Beleggen in wapens? Nee, bedankt!

      Investeren in wapens is een taak voor overheden, zeker niet voor duurzame beleggers, betoogt Hadewych Kuiper van Triodos IM. "Als investeerder is het simpelweg onmogelijk om te weten hoe, waar en door wie wapens zullen worden gebruikt."

    • Impactbeleggen 05 feb

      Nee, water is het nieuwe goud

      Waterschaarste is volgens Tongai Kunorubwe, hoofd duurzame obligaties bij T. Rowe Price, in het komende decennium een van de grootste uitdagingen voor de mensheid én een belangrijk risico voor de wereldwijde economische groei. Voor beleggers liggen er mooie kansen. "Iedere euro die in water wordt geïnvesteerd, genereert een economische opbrengst van 4 euro."

    • Impactbeleggen 05 feb

      Verantwoord beleggen is geen politieke kwestie

      Volgens managing director Hadewych Kuiper van Triodos IM hebben pensioenfondsen geen andere keuze dan om vol te investeren in de duurzaamheidstransitie. "De primaire taak van pensioenfondsen is het veiligstellen van een zo goed mogelijk pensioen. Het is dus logisch dat zij vermijdbare risico’s uitsluiten."

    • Impactbeleggen 28 nov

      Het enorme potentieel van nature-based finance

      Hadewych Kuiper van Triodos IM breekt een stevig lans voor nature-based financieringen. Het is volgens haar de enige manier om de afbraak van de natuur te stoppen. Daarnaast biedt het ook financieel rendement.

    Meer Impactbeleggen
    LSEG Lipper Fund Awards
    1. Online magazine Lipper Fund Awards 2024
    2. Contrair en succesvol
    3. Beleggen in de energietransitie voor duurzame impact én performance
    4. “Op de lange termijn wint de dividendbelegger altijd”
    IEX Profs

    Meld u aan voor de IEX Profs dagelijkse nieuwsbrief

    en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!

     
    © 2025 IEX Profs
    • Contact
    • Adverteren
    • Privacy Settings
    • Privacyverklaring
    • Disclaimer & Voorwaarden
    • Site feedback
    • Nieuwsbrieven
    • Quotedata by Euronext   & powered by Infront
    • © 2025 IEX / van beleggers voor beleggers
    • IEX Profs is onderdeel van IEX Group