Einde aan 'too big to fail'

Multinationale grootbanken zijn niet langer too big to fail – tenminste, als het aan de Britten en Amerikanen ligt. Mochten ze ooit opnieuw dreigen om te vallen, dan grijpen toezichthouders de macht bij de moederholdings om een ordelijke liquidatie in gang te zetten. Zij zullen de topmanagers dan ontslaan, en de rekening voor lichtzinnig speculeren en geld uitlenen deponeren bij de aandeel- en obligatiehouders, in plaats van bij overheden en belastingbetalers zoals in 2008. 

Een plan van die strekking is maandag gepresenteerd in de Financial Times door Paul Tucker van de Bank of England en Martin Gruenberg van de Amerikaanse Federal Deposit Insurance Corporation. Het volledige brondocument staat hier. Tucker en Gruenberg trekken een late les uit de ondergang van Lehman Brothers in september 2008. De Amerikaanse autoriteiten besloten die toen te laten gebeuren zonder zelfs maar te overleggen met hun tegenvoeters elders op aarde.

Het gevolg was een wanordelijk faillissement dat wereldwijd diepe sporen trok. Het internationale financiële systeem liep volledig vast, waardoor ook vele andere grootbanken door Lehman dreigden te worden meegezogen. Overheden in de VS en Europa moesten bancaire bailouts improviseren met miljarden aan belastinggeld. Die waren noodzakelijk, maar hebben bankiers het gevaarlijke gevoel gegeven dat de staat altijd voor ze klaarstaat, aldus Tucker en Gruenberg. 

Een nieuwe internationale maatstaf
Naast hogere eisen aan kapitaal en liquiditeit van grootbanken moet er daarom als laatste stok achter de deur ook een deugdelijke liquidatieregeling komen, benadrukt het duo in de FT. Nooit eerder besloten banktoezichthouders tot zo'n nauwe internationale samenwerking. Het Tucker-Gruenberg-plan wordt vanzelf de nieuwe internationale maatstaf: de VS en Engeland herbergen twaalf van de 28 global systemically important financial institutions ofwel GSifi's. 

De enige echt wereldwijde banktoezichthouder is tot dusver de Financial Stability Board, onderdeel van de Bank voor Internationale Betalingen in Basel, de 'bank der centrale banken'. Deze FSB bepaalt welke grootbanken GSifi's zijn. Maar zijn kapitaaleisen voor een GSifi zijn aanmerkelijk milder dan die van de Europese en Britse toezichthouders, zoals de Lex-column in de FT uitlegt. Bovendien lijden veel grootbanken aan "clubvrees": met allerlei trucs vermijden zij de GSifi-status.