Het grootste effect van de ‘harde Brexit’ voor de Nederlandse financiële sector is de terugkeer van de handel in Europese aandelen en derivaten naar Amsterdam. Dit blijkt uit het nieuwste onderzoek van De Argumentenfabriek in opdracht van Stichting Capital Amsterdam, volgend op het rapport uit 2019.
Het uittreden van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie op 31 december 2020 heeft vooralsnog niet voor een grote verhuizing van personen en banen vanuit Londen naar Nederland gezorgd. Vijf jaar na het Britse referendum zal de uittocht vanuit Londen naar de EU naar verwachting wel aanhouden. De kans is namelijk gering dat de EU spoedig gelijkwaardige toegangsrechten zal verlenen aan financiële bedrijven die gevestigd zijn in het VK.
Vermogensbeheerders en banken hebben hun activiteiten van Londen veelal naar Dublin, Frankfurt, Parijs en Luxemburg verplaatst, maar nauwelijks naar Amsterdam. Vermoedelijk hebben de strenge Nederlandse beloningsregels daarbij een rol gespeeld.
Vanwege de verschuiving van het Europese financiële zwaartepunt naar de EU, zullen de Nederlandse kapitaalmarkten gebaat zijn bij verdere Europese integratie en harmonisatie.
Uitgekomen verwachtingen
In de aanloop naar Brexit heeft Stichting Capital Amsterdam in 2019 al een uitgebreid onderzoek laten uitvoeren naar de verwachtingen van Brexit voor de Nederlandse financiële sector en de kapitaalmarkten in het bijzonder. Het doel was om het geïnteresseerde publiek, de media en beleidsmakers een overzicht te geven van de effecten van Brexit op de Nederlandse kapitaalmarkten en suggesties te doen voor mogelijk toekomstig beleid.
De verwachtingen zijn deels uitgekomen. Al ruim voordat Brexit een woord was, waren er rondom de Amsterdamse beurs veel bedrijven gevestigd die actief zijn in de aandelen- en derivatenhandel. Naar verwachting zou dit ecosysteem een aanzuigende werking hebben op vergelijkbare bedrijven in het kader van Brexit. Deze verwachting is uitgekomen, want twee derde van de uit het VK overgekomen financiële bedrijven is actief in of betrokken bij deze handel.
Boven verwachting is de snelheid en omvang van de verplaatsing van de handel in Europese aandelen naar Amsterdam, die al in de eerste maanden van 2021 verdrievoudigde. Ook de handel in derivaten zoals renteswaps zag een duidelijke verschuiving, en is er groei in de notering van nieuwe aandelen van internationale bedrijven en Special Purpose Acquisition Companies (SPAC’s).
"Boven verwachting is de snelheid en omvang van de verplaatsing van de handel in Europese aandelen naar Amsterdam"
Verhuizing van personen en banen
In de aanloop naar Brexit hebben veel financiële bedrijven een ‘minimale aanwezigheid’ in de EU opgezet, als uitwijkmogelijkheid in geval van een harde Brexit op het gebied van financiële diensten. De in het rapport uit 2019 verwachtte hardst mogelijke brexit op dat gebied is uitgekomen.
Na Brexit zijn bedrijven begonnen deze aanwezigheid uit te breiden. De Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA) schat dat er tot nu toe zo’n 1.000 nieuwe banen zijn gecreëerd door financiële bedrijven die hun activiteiten naar Amsterdam verhuisden sinds Groot-Brittannië de EU verliet. De verwachting is dat het aantal banen zal blijven groeien.
Tot nu toe gaat het voornamelijk om functies die te maken hebben met regelgeving en administratie. Het valt op dat die functies vaak lokaal worden ingevuld, wat een positief effect heeft op de Nederlandse werkgelegenheid.
Vermoedelijk vanwege de Nederlandse beloningsregels, die strenger zijn dan in de rest van de EU, zijn het niet de topfuncties die naar ons land worden verplaatst. Dat verklaart mogelijk waarom vermogensbeheerders en banken hun activiteiten van Londen veelal naar Dublin, Frankfurt, Parijs en Luxemburg hebben verplaatst.
Europese integratie en harmonisatie gewenst
Het Verenigd Koninkrijk zal geleidelijk afwijken van de EU op het gebied van regelgeving om hun niet-EU-gerelateerde activiteiten te beschermen en te laten groeien. Dit creëert het risico dat er ook binnen de EU geconcurreerd gaat worden op het gebied van regelgeving, doordat individuele lidstaten de Europese regelgeving uitbouwen (‘gold plating’) of verzwakken (‘lead plating’).
De Nederlandse kapitaalmarkten zijn gebaat bij een gelijk speelveld binnen de EU, dus zal de Nederlandse regering moeten inzetten op verdere integratie en harmonisatie van de Europese financiële regelgeving. Vóór Brexit trok Nederland op dat gebied veel samen op met het VK. Nu deze als partner is weggevallen, zullen er nieuwe bondgenoten moeten worden gezocht om deze belangen te verdedigen.
"De Nederlandse regering zal moeten inzetten op verdere integratie en harmonisatie van de Europese financiële regelgeving"
Let op uw saec
Voorzitter Joost van der Does de Willebois van de Stichting Capital Amsterdam: “Onze stichting beoogt een bijdrage te leveren aan een gezonde Nederlandse kapitaalmarkt, essentieel voor een goed draaiende Nederlandse economie. Dat zijn we verplicht aan de rijke beurstraditie van Nederland, met Amsterdam als eerste en oudste aandelenbeurs ter wereld."
"Wij zijn verheugd dat een groot deel van de financiële handel terugkomt naar Amsterdam, maar we weten als geen ander hoezeer een level playing field, een goede financiële infrastructuur, en betrouwbaar en degelijk toezicht noodzakelijk hiervoor zijn. Eens te meer maakt dit rapport duidelijk dat Nederland de eeuwenoude waarschuwing ‘let op uw saeck’ niet uit het oog mag verliezen.”