Rentegrens van 2007 komt in zicht De centrale bank van Canada zegt het duidelijker dan de Fed en de ECB. De rente gaat nog even omhoog, maar daarna is het genoeg geweest, schrijft Edin Mujagic. 9 december 2022 12:10 • Door Edin Mujagic Sinds 1981 was het verschil tussen de rente op de tweejarige Amerikaanse staatsobligaties en de tienjarige variant niet zo hoog geweest. De tweejarige rente ligt ruim 0,8 procentpunt hoger. Deze omgekeerde rentecurve was altijd een betrouwbare voorbode van een recessie, omdat elke recessie in de VS in de afgelopen decennia vooraf werd gegaan door zo’n omkering van de rentecurve. Dat de rente op langlopende leningen lager is dan die op leningen met een kortere looptijd, geeft aan dat beleggers verwachten dat de Fed meedogenloos hard zal vechten tegen inflatie. Dat de Fed-voorzitter Jerome Powell onlangs aangaf dat het tempo waarmee de bank de rente zal verhogen waarschijnlijk zal afnemen maar dat ze wel met renteverhogingen door blijft gaan, staaft die verwachting. Op het hoogste niveau Ik vond de boodschap van de centrale bank van Canada relevanter voor 2023. Die verhoogde de rente met 50 basispunten naar 4,25%. Daarmee staat de officiële rente op het hoogste niveau sinds 2008. De bank gaat nu kijken of er nog meer renteverhogingen nodig zijn. Daarmee zegt de Canadese centrale bank op een duidelijkere manier wat de Fed en de ECB tussen de regels laten doorschemeren: renteverhogingen zijn nog niet voorbij, maar het einde is wel in zicht. De Fed zal de rente die de bank vaststelt nog wel richting, of helemaal naar, 5% opkrikken (thans 4-4,25%) en de ECB wellicht van 1,5% naar 2,5% in de komende maanden. Lagere pieken Maar dan lijken de verhogingen voorbij. Hier is iets opmerkelijks en zeer belangrijks te spotten! In de zomer van 2007 stond de rente die de Canadese centrale bank vaststelt op 4,25%. Dat was lager dan de piek daarvoor, toen de rente begin deze eeuw op 6% stond. En dat was lager dan de eerdere piek van iets meer dan 8% medio jaren 90. Hetzelfde beeld zien we ook bij de Fed. Sinds begin jaren 80 lag de piek na elke periode van renteverhogingen lager dan de piek die bereikt werd in de renteverhogingencyclus ervoor. Elders in de wereld, van Australië tot de eurozone, zien we hetzelfde beeld als we naar de historie van rentes van de centrale banken kijken. Afknijpen Dat is een cruciale waarneming met betrekking tot wat ik in mijn boek Keerpunt 1971 het spel noem! Het spel is om de economische groei keer op keer aan te jagen door verdere schuldenopbouw te stimuleren. Om dat spel aan de gang te houden, mogen renteverhogingen de rente niet hoger brengen dan de piek in de periode ervoor. Door de gestegen schulden om de economie op te peppen, zouden hogere rentes te veel pijn doen en de economie juist afknijpen. De prijs van het spel was dus dat de pijngrens van de economie na elke periode van lage groei lager kwam te liggen. Goedkopere schulden Om de economie bij een volgende neergang weer op te kunnen peppen, moeten renteverlagingen de prijs van het geld onder het niveau van de vorige periode brengen. Een steeds lagere rente was dan ook een vereiste, omdat die het herfinancieren van oude en aangaan van nieuwe schulden goedkoper maakt. Anders gezegd: de rentepieken moeten lager en dalen moeten dieper worden. Dat is precies wat er gebeurd is sinds begin jaren 80. Het is dus géén toeval dat al die centrale banken beginnen te telegraferen dat het einde van de huidige periode van renteverhogingen nabij is net nu de renteniveaus uit 2007, het laatste jaar voor de financiële crisis, in zicht komen! Doorrijden Hilbert Dat kan ervoor zorgen dat de inflatie de komende jaren hoger komt te liggen dan we gewend zijn. Het monetaire beleid blijft namelijk te ruim om inflatie sterker en meer structureel voldoende omlaag te drukken. Dus als ik dan lees, zoals deze week, dat Europeanen, gemiddeld genomen, de inflatie in 2023 op 8,1% zien uitkomen en in 2025 op 4,9%, dan kan ik me daar heel wat bij voorstellen. Deze verwachtingen zijn afkomstig uit de eerder deze week gepubliceerde ECB Consumer Expectations Survey. En het beeld dat ik erbij heb, komt ook uit 1981. Waar ik het over heb? "Hilbert, jongen, je moet doorrijden! Hilbert je moet doorrijden! Je moet nog een ronde, Hilbert van der Duim. Oh jongen, wat ben je nou toch aan het doen, Hilbert van der Duim. Rij nou toch door! Hij denkt dat hij er is. Hilbert, je moet doorrijden jongen, je bent er nog niet. Wat ben je nou toch aan het doen?" Over het hoofd Ja, ik heb het over de race op 5.000 meter die de schaatser Hilbert van der Duim gewonnen dacht te hebben nadat hij, vlak voor de finish, zijn tegenstander voorbij schaatste…ware het niet dat de échte finish een ronde later was. Hilbert van der Duim zag dat over heeft hoofd en verloor de race. Het blijft een leuk filmpje. Edin Mujagic is hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer en is gespecialiseerd in (de gevolgen van) het beleid van de centrale banken. Hij heeft verschillende boeken op zijn naam staan, waaronder "Geldmoord: hoe de centrale banken ons geld vernietigen" en "Boeiend en geboeid: een monetaire geschiedenis van Nederland sinds 1814/1816". Hij studeerde monetaire economie aan de Universiteit van Tilburg. Hij schrijft op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.
Assetallocatie 11 apr Schroders kijkt met 3D-bril naar de toekomst De drie D's, decarbonisatie (weg van fossiele energie), demografie (vergrijzing) en deglobalisering spelen volgens Schroders de komende dertig jaar een sleutelrol in de beleggingsresultaten.