Indexbeleggen: wachten op de klap? Is er een bubbel in de maak in de wereld van indexbeleggen, zoals wordt beweerd? Als hij er is, zie ik hem niet. 9 september 2014 11:30 • Door Marcel Tak Precies een maand heb ik kunnen genieten van de goede prestatie van de IEX Index 20+. Die index is in het leven geroepen om na te gaan hoe een mandje van passieve trackers zou presteren ten opzichte van een selectie van actieve beleggingsfondsen, de IEX Fonds 40. Die index wordt op basis van research van beheerder Peter van Kleef, in het dagelijks leven hoofdredacteur van IEXProfs, jaarlijks samengesteld. Er gaat veel tijd in dat onderzoek zitten, want de selectie wordt op basis van verscheidene criteria gedaan om zo de beste fondsen uit de beste beleggingscategorieën te verkrijgen. De IEX Fonds 40 is zeer succesvol. Sinds de start in 2009 is de waarde van het fonds zo goed als verdubbeld. De beheerder van de Index 20+, niet geheel toevallig ben ik dat zelf, heeft het een stuk gemakkelijker. Ik zie de geselecteerde fondsen en zoek daar qua index gelijksoortige trackers bij. Feitelijk zien we ook op dit beheerniveau al het grote verschil tussen passief en actief beleggen. Peter werkt zich een slag in de rondte om zijn index vorm te geven, en ik parasiteer op zijn research. En dat parasiteren blijkt lucratief. In 2013, maar zeker ook dit jaar. Na acht maanden scoort de Index 20+ circa 3% beter dan de actieve tegenhanger. Alles is relatiefMaar Van Kleef is uitstekend in staat zijn lichte frustratie over het relatieve rendement van de Fonds 40 om te zetten in een mooie column. In feite wordt daarin de outperformance van de passieve index gerelativeerd. Ik houd erg van relativeren. Vandaar dat ik zo blij ben met het relatief goede rendement van mijn Index 20+ ten opzichte van zijn Fonds 40. Maar de relativering die Van Kleef aanbracht was van een andere orde. Indexbeleggers, zo gaf hij aan, moeten niet te vroeg juichen. Daar ben ik het overigens mee eens. Het jaar is nog niet om en we weten allemaal van de beer en de verkoop van zijn huid. Van Kleef stelt echter een doemscenario voor indexbeleggers in het vooruitzicht. Het grootste deel van de gelden gaat nu naar indexfondsen die marketcap-gewogen aandelenindices. Dat kan niet goed gaan. Van Kleef refereert daarbij aan het waargebeurde verhaal van een Indiase boot die kapseisde, omdat de passagiers allemaal naar één kant liepen om olifanten te bekijken. Dit kuddegedrag werd de opvarenden fataal. Dat is het lot wat ook de indexfonds belegger te wachten kan staan. Hij heeft zeker gelijk dat een eventueel massale uittocht van beleggers uit core aandelenindices een sterk negatief effect kan hebben. Actief heeft baat bij beursdalingen?Ik betwijfel echter of dit doemscenario specifiek voor indexbeleggers op de loer ligt. Om maar meteen met de deur in huis te vallen haal ik de conclusie van S&P aan van een onderzoek naar de relatieve prestaties van actieve fondsen in neergaande markten: However, one of the most enduring investment myths is the belief that active management has a distinct advantage in bear markets due to the ability to shift rapidly into cash or defensive securities. We dispelled this myth in 2003 using the case study of the 2000 to 2002 bear market. The downturn of 2008 provided another case study. The results are similar, with under performance across all nine style boxes. Het onderzoek, waarbij ik toegeef dat er sprake is van de slager (S&P) die zijn eigen passieve indexvlees keurt, laat zien dat in 2000-2002 een meerderheid van de passieve fondsen (54%) de actieve fondsen achter zich liet, terwijl in 2008 hetzelfde percentage gold. Over de gehele onderzochte periode 2004-2013, dus inclusief de positieve bullmarkten, lag het percentage overigens op 58,7%. Van Kleef heeft dus wel gelijk dat de actieve fondsen het in een neergaande markten relatief beter doen dan in een opgaande markten. Maar in beide gevallen verslaan de passieve fondsen de actieve. Het betrof hier fondsen, zowel actief als passief, die zich op de grote aandelen en indices (S&P500) richten. De cijfers voor de kleinere aandelen en indices liggen nog veel gunstiger voor passief beheer. Notoire underperformers Ook op basis van andere indicatoren is het niet te verwachten dat bij scherpe koersdalingen actieve fondsen relatief beter zullen presteren dan passieve. Zo meldt van Kleef dat actieve managers op dit moment de markten niet vertrouwen en daardoor hoge kasposities aanhouden. Dat verklaart deels de underperformance van deze fondsen. Kennelijk hebben de actieve managers ook massaal de marktbeweging verkeerd ingeschat. Slagen actieve beheerders er niet in om de best presterende aandelen te selecteren, het lukt ze kennelijk ook niet de optimale asset allocatie tot stand te brengen. Waarom zouden ze daar in een neergaande markt wel in slagen? Maar het belangrijkste argument lijkt de bubbel die in de markt van core aandelenindices is ontstaan, waar de passieve beleggers met open ogen instappen. Die bel spat eens uit elkaar. Ik betwijfel of deze waarneming gestaafd wordt door de feiten. Over de afgelopen drie jaar liggen de returns van de S&P largecap-, midcap- en smallcapindices zeer dicht bij elkaar. De smallcapindex was zelfs de best presterende van de drie, ondanks de door Van Kleef gesignaleerde massale toestroom via indexfondsen naar de aandelen uit de grote benchmarkindices. Er is derhalve wat mij betreft geen enkele reden om op voorhand te veronderstellen dat in een tegengestelde, dus neergaande marktbeweging, de core indices (veel) slechter zullen presteren dan aandelen buiten deze indices. Natuurlijk zullen er altijd actieve fondsen zijn die het voor langere tijd beter dan gemiddeld doen. Vind ze maar eensMaar ten eerste is er een groot probleem om vooraf deze fondsen te selecteren. Als dat op grond van prestaties uit het verleden is, is er een serieus risico dat het trucje is uitgewerkt net op het moment dat de belegger is ingestapt. Ten tweede zullen goed presterende fondsen met een sterk afwijkende methode van aandelenselectie, per definitie klein van omvang zijn. Structureel bovengemiddeld presterende fondsen zullen daarom slechts een beperkt deel van het totaal uitmaken. Op zichzelf is het helemaal niet verkeerd als belegger op zoek te gaan naar deze outperformende fondsen. Maar het is net als met de droom van zo velen om rijk te willen worden. Er is niets tegen het nastreven van die droom, als het bewustzijn er maar is dat dit uiteindelijk maar voor een kleine groep is weggelegd. We kunnen niet allemaal rijk worden. Natuurlijk maakt één Tak nog geen fruitboom, zoals van Kleef het poëtisch verwoordde. Maar zoals uit alle onderzoeken blijkt, is er een woud aan fruitbomen waar de indexbelegger gemakkelijk de laaghangende vruchten verkrijgt. De actieve belegger klimt in de boomtoppen om te trachten de mooiere exemplaren te bemachtigen. Een enkele keer met succes, maar vaker zal het fruithapje teleurstellend smaken. Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 18 apr "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.