Geen al te grote problemen in China Dat een groot aantal Chinese bedrijfsleningen nooit meer zal worden terugbetaald, is volgens Anton Brender van Candriam geen ramp. 11 december 2015 12:30 • Door Rob Stallinga Volgens hoofdeconoom Anton Brender van het beleggingshuis Candriam is de kredietcrisis, die in 2009 begon, nog altijd niet opgelost. “Er is nog altijd een tekort aan kredietvragers. In 2009 ontspoorde de krediettrein. Sindsdien is er geen trein voor teruggekomen die de wereldeconomie goed op gang helpt.” Niet dat het zo slecht gaat met de wereldeconomie. In vergelijking met de 6% groei van het topjaar 2007 zitten we nu 2% lager. “Deze afname wordt vooral veroorzaakt door de mindere gang van zaken van de opkomende markten. Alleen al de exporteurs van grondstoffen tekenen voor de helft van de vertraging.” Brender ziet in alle opkomende markten, behalve India, hetzelfde patroon: door de afnemende vraag uit de volwassen markten stimuleerden de opkomende landen de vraag in de eigen markt. Dit leidde vervolgens tot de explosieve groei van de private schuld. Veerkrachtig China Toen bleek dat dit niet de oplossing was, werden er manieren gezocht om de eigen munt te verzwakken om zo de export te bevorderen. Doordat alle opkomende valuta in waarde daalden, schoot geen land er iets mee op. Brender spreekt overigens niet over een valuta-oorlog. “Ik zie geen agressie. Landen doen hun best hun economie te verdedigen.” De macro-econoom is vrij positief over China. Dat de economische groei nu afneemt, is volgens hem niet meer dan logisch. De lagere groei moet deels worden toegeschreven aan het leeglopen van de vastgoedbubbel die tot dalende bouwactiviteiten leidt. Brender ziet een parallel met Spanje. Wat ook afneemt zijn grote investeringen van de productiebedrijven. “Beijing rekent voor de komende jaren op minder groei. Dat is geen enkel probleem, zolang de banen die in de industrie verloren gaan worden gecompenseerd door extra banen in de dienstensector. Dat is de uitdaging waar China nu voor staat. “ Schuldprobleem kleiner Dat een groot aantal Chinese bedrijfsleningen nooit meer zal worden terugbetaald is, volgens Brender vervelend maar geen ramp. “Het leidt niet tot een crisis, want het financiële systeem en het grootste deel van de bedrijven is in staatshanden. Net als Japan krijgt China te maken met zombiebedrijven. Maar zolang China blijft groeien, wordt het schuldprobleem automatisch kleiner.” Nee, met de Chinese economie komt het volgens Brender wel goed. Voor Brazilië zijn de vooruitzichten een stuk slechter. “De vraag naar grondstoffen zal niet snel herstellen. Dat treft Brazilië hard. Bovendien, er zijn daar grote politieke problemen. Als een land een vliegtuig is, dan heeft China een piloot in de cockpit zitten. Het vliegtuig Brazilië is stuurloos. De Braziliaanse piloot is op dit moment afwezig.” De VS dan. Brender ziet de Amerikaanse economie volgend jaar met 2,5% robuust groeien. Hij signaleert twee problemen. De eerste is de hypotheekmarkt die nog niet op orde is. Met name jongeren kunnen niet makkelijk aan geld komen. Dat is volgens Brender de reden dat de Fed het niet zal toestaan dat de lange rente oploopt. “Zij zullen alle onconventionele instrumenten gebruiken om de hypotheekmarkt weer back to normal te krijgen.” Probleem twee is de sterke dollar, die de Amerikaanse export flink raakt. “Ook dit houdt de FED in de gaten. Als de dollar te sterk dreigt te worden, zal de FED minder snel en minder vaak de rente verhogen.” Breed herstel Europa De vrolijkste noot bewaart Candriam voor het laatst. Hoofdpersoon is Europa, dat breed herstelt en volgend jaar met 2% groeit. Nadat al eerder de consumentenbestedingen de stijgende lijn te pakken kregen, nemen nu ook de bedrijfsinvesteringen toe. Onderwijl daalt overal, behalve in Frankrijk en België, de werkloosheid. Dat resulteert in het einde van de loondalingen. In het rijkere noorden is er zelfs al sprake van lichte loonstijging. Vier factoren spelen volgens Brender de economie van de eurozone in de kaart: de lage olieprijs, de goedkope euro, de extreem lage rente en het einde van het bezuinigingsbeleid. Misschien komt er nog een vijfde positieve factor bij. “De komst van die honderdduizenden asielzoekers zorgt voor een extra economische impuls. Voor Duitsland levert de vluchtelingenstroom naar schatting 1% extra groei op.” Ook Brender ziet de Europese rente nog jarenlang super laag blijven. Niet alleen omdat de ECB monetair verruimt, maar vooral omdat volgens hem de vraag naar schuld twee maal zo groot is als het aanbod. Beleggingskansen Met rentes die overal laag blijven, is de obligatiemarkt volgens Brender niet de aangewezen plek om rendementen te boeken. Een crash van de obligatiemarkt acht Brender door het beleid van de veel centrale banken niet waarschijnlijk. De aandelenmarkt blijft the place to be. Nou ja, vooral de Europese dan. “Door de lage rente zal er meer risico moeten worden genomen. Europese aandelen zijn nu aantrekkelijk geprijsd. Candriam blijft voorzichtig met aandelen uit de opkomende markten, behalve die uit India. Ook Amerikaanse aandelen vormen volgens hem een risico. “De winsten van het Amerikaanse bedrijfsleven staan op recordhoogte. Als de lonen weer gaan stijgen, zullen die afnemen. Dat is niet goed voor aandelen. Met een hogere Amerikaanse rente zal ook de buy back boom tot een einde komen. Dat is ook slecht voor de Amerikaanse aandelenmarkt.” Rob Stallinga is financieel journalist. De informatie in zijn artikelen is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 18 apr "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.