Wat kunnen beleggers leren van de NASA-missie? De NASA gaat vandaag, vrijdag de 13e, op zoek naar goud. Goud dat het wereldwijde schuldprobleem in een keer kan oplossen. Een les in vraag, aanbod en schaarste van Edin Mujagic. 13 oktober 2023 10:45 • Door Edin Mujagic Veel mensen komen op vrijdag de 13e niet in de buurt van een ladder, laat staan dat ze onder eentje lopen. Dat doe je niet op zo’n pechdag. De NASA heeft daar geen last van. Na enig uitstel lanceert het Amerikaanse ruimtevaartagentschap vandaag, als het weer meewerkt, de missie naar de asteroïde genaamd Psyche-16. Psyche-16 is een stuk rots met een diameter van iets meer dan 200 kilometer en vliegt ergens tussen Mars en Jupiter. De bedoeling is dat het ruimtevaarttuig in de zomer van 2029 een rendez-vous heeft met de asteroïde. Het bijzondere aan Psyche-16 is dat die voor een belangrijk deel uit waardevolle metalen bestaat, waaronder goud. Als we de vermoedelijke hoeveelheid vermenigvuldigen met de huidige prijs, dan komt de geschatte waarde van Psyche-16 uit op ongeveer 10 quintillion dollar. Dat is een 1 met 18 nullen erachter. Om dat in perspectief te plaatsen: de omvang van de totale wereldeconomie is het getal 95 gevolgd door slechts 12 nullen. Oplossing voor schuldprobleem Als we álle schulden in de wereld bij elkaar optellen, zien we 305 gevolgd door eveneens 12 nullen. Psyche-16 – of een klein stukje daarvan al – zou dus, zo bezien, de oplossing zijn voor het schuldenprobleem van de wereld. Geen wonder dus dat ik dat krantenartikelen tegenkwam met als strekking dat als we Psyche-16 naar onze planeet zouden verslepen, we allemaal schatrijk zouden worden. Die bewering geeft aan dat er ondanks alle aandacht die de economie krijgt sinds 2008 al, niet iedereen de kern van de economie begrijpt. Het uitgangspunt van economische wetenschappen, de invalshoek van economen, is schaarste. Wat we met zijn allen willen loopt tegen de grenzen van wat mogelijk is, denk bijvoorbeeld aan de ruimte of grondstoffen die nodig zijn. Kortom, we hebben te maken met schaarste. Daaraan verbonden is de wet van vraag en aanbod. Schaars is niet zeldzaam Dat is de kern van het economisch denken; het spel van vraag en aanbod bepaalt immers wat er geproduceerd wordt, in welke hoeveelheden en wat de prijs ervan zal zijn. Wie wil nagaan hoe een beleidsvoornemen of gebeurtenis de economie kan beïnvloeden, moet denken in termen van ‘wat doet dat met de vraag’ en ‘wat doet dat met het aanbod’. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld monetair beleid. Verwachte wijzigingen van rentes van de centrale banken beïnvloeden vraag en aanbod van spullen, zorgen daardoor voor meer of minder schaarste en drijven de ontwikkeling van de inflatie en economische groei, op hun beurt belangrijke bestandsdelen van de langetermijnrentes. Allemaal nogal belangrijke variabele voor beleggers, dunkt me. Let wel op: schaars is niet hetzelfde als zeldzaam. Er is maar één eerste exemplaar van de eerste druk van mijn boek ‘Keerpunt 1971’. Lesje in schaarste Zeldzaam dus. Maar schaars wordt dat exemplaar pas als de vraag ernaar hoger wordt dan 1. Van schaarste spreken we pas als de vraag ergens naar hoger is dan het aanbod ervan. Afijn, de wet van vraag en aanbod, en dus het concept van schaarste, is overal op toe te passen. Waarom is de Amerikaanse rente hoog? De overheid daar geeft meer geld uit dan wat er binnenkomt. Om dat verschil te financieren geeft ze veel schuldbewijzen uit. De vraag ernaar is wat kleiner waardoor de waarde van obligaties zakt en de rentes stijgen. Waarom is de inflatie zo hoog? De vraag naar goederen en diensten is groter dan wat er geproduceerd kan worden op redelijk korte termijn. Dan gaan de prijzen omhoog. De vraag is zo hoog omdat er heel veel geld bijgedrukt is. Geld is, macro-economisch gesproken, niet bepaald schaars en dus daalt de waarde ervan. Die waardedaling noemen we inflatie. Goud naar nul Met het concept van schaarste en de wet van vraag in aanbod paraat, durf ik de voorspelling aan dat als de NASA PSyche-16 naar de aarde zou kunnen slepen, de waarde van onder meer goud naar nul dollar zal gaan. Immers, de extra hoeveelheid goud die daardoor aangeboden zou worden op de markt, zou goud alles behalve schaars maken. Dat goud schaars is, is dé reden voor de hoge prijs ervan. Beleggers doen er goed aan zichzelf aan te leren elk economisch fenomeen of beleidsvoornemen aan te vliegen met de vragen ‘wat betekent dat voor de vraag’, ‘wat betekent het voor het aanbod?’ en ‘wat doet het met de schaarste?’ Op die manier kunnen ze elk economisch fenomeen, hoe complex ook, begrijpen en analyseren en vervolgens een inschatting maken over wat de toekomst met zich mee zal brengen. Edin Mujagic is hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer en is gespecialiseerd in (de gevolgen van) het beleid van de centrale banken. Hij heeft verschillende boeken op zijn naam staan, waaronder "Geldmoord: hoe de centrale banken ons geld vernietigen" en "Boeiend en geboeid: een monetaire geschiedenis van Nederland sinds 1814/1816". Hij studeerde monetaire economie aan de Universiteit van Tilburg. Hij schrijft op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.