Nog een keertje de rente verhogen dan?

Woensdag 3 mei nadert rap, zeker als de komende dagen de zon zich meer laat zien, zoals meteorologen verwachten. Wat is er op woensdag 3 mei?

Dan vergadert het rentecomité van de Fed weer over de rente. De laatste keer dat de leden ervan bij elkaar kwamen, zaten ze midden in iets wat voor een nieuwe bankencrisis had kunnen zorgen.

Twee Amerikaanse banken vielen om en de Amerikaanse overheid en de Fed moesten de reddende engel spelen voor erger te voorkomen. Geen wonder dat de eerder deze week verschenen notulen van die monetaire beraadslaging lieten zien dat sommige leden een lans braken voor even niets doen met de rente.

Minder troebel

Dat was nogal een ommekeer omdat voordat de twee Amerikaanse banken in problemen zouden komen, een renteverhoging van 50 punten zeker was en het enige onzekere was of de Fed toch niet weer zou opteren voor een reuzenstap van 75 basispunten.

De Amerikaanse arbeidsmarkt draaide nog steeds op meer dan volle toeren en de inflatie was zeer hoog. Wat er destijds uitkwam, was een soort compromis: de Fed verhoogde de rente met 25 basispunten.

Een grotere stap, daar voelde de bank niets voor te midden van de onzekerheid over de situatie in het bankenlandschap; voor niets doen gold hetzelfde omdat de inflatie zeer hoog was. Fast forward enkele weken later en het beeld is minder troebel geworden.

Korter werken

De problemen bij de banken lijken niet te escaleren. Is daarmee een renteverhoging van 50 basispunten weer terug op tafel? Is er meer dan één renteverhoging toch te verwachten, ondanks dat de Fed de vorige keer op nog één stap hintte?

Nee en nee, als u het mij vraagt. De Amerikaanse arbeidsmarkt draait nog steeds prima. Vorige week vrijdag werd bekend dat er 236.000 nieuwe banen erbij waren gekomen.

Dat kunnen we zien als het begin van enige normalisatie op die markt, zeker als we verder zien dat het aantal nieuwe banen in de private sector niet zo laag is geweest sinds begin 2020 en de gemiddelde werkweek iets korter was in maart.

Inflatie omlaag

Het zouden zomaar de eerste aanwijzingen kunnen zijn dat de renteverhogingen die de Fed heeft doorgevoerd, grip begint te krijgen op de Amerikaanse arbeidsmarkt en de Amerikaanse economie.

Normalisatie op de arbeidsmarkt is voor de Fed één van de twee voorwaarden om de renteverhogingen te staken. De andere voorwaarde is dat de inflatie voldoende snel in de gewenste richting moet bewegen.

Deze week publiceerden de Amerikaanse statistici de nieuwe inflatiecijfers. De geldontwaarding in de VS is gedaald van 6% naar 5% in maart. De belangrijke kerninflatie, inflatie zonder de volatiele energie- en voedselprijzen die volgens de Fed de onderliggende ontwikkelingen van de prijzen goed weergeeft, is nagenoeg onveranderd gebleven.

Duurt een jaar

Ten opzichte van een maand eerder was de stijging van de prijzen ook veel minder uitgesproken (0,1% versus 0,4%in februari). Het mag duidelijk zijn dat de inflatie te hoog blijft.

Wat echter óók duidelijk is, is dat het statistische effect sterk werkt. Dat is niet vreemd, gezien de energieprijzen vorig jaar en dit jaar. Belangrijk is het echter niet te vergeten dat renteverhogingen die de Fed doorgevoerd heeft sinds het voorjaar van 2022 zo’n beetje vanaf het voorjaar 2023 greep krijgen op geldontwaarding.

Het duurt doorgaans namelijk zeker een jaar voordat hogere rente inflatie kan laten struikelen. Het leeuwendeel van het effect van renteverhogingen tot nu toe moet dus nog komen, iets wat later in het jaar voelbaarder kan worden.

Nog eentje?

Daar komt nog bij dat de economie afkoelt; het genoemde vertraagde effect van hogere rentes raakt eerst de economische activiteit en daarna, via lagere groei, de inflatie. Het zou daarom niet verbazen als het remmende effect op de groei de komende tijd duidelijker zichtbaar wordt.

Vandaar dat mijn conclusie luidt dat deze inflatiecijfers en de arbeidsmarktcijfers voor de Fed geen aanleiding zijn nu al te stoppen met het verhogen van de rente, maar óók geen aanleiding zijn de rente veel vaker dan één keer op te trekken dit jaar.

Als de eerdere renteverhogingen de komende tijd inderdaad duidelijker tractie krijgen op de Amerikaanse groei en inflatie, dan zou de conclusie van de Fed na mei wel eens kunnen zijn dat nog één renteverhoging afdoende zal zijn.

Voor de goede orde: dat zou niet mijn conclusie zijn. Er is meer voor nodig de inflatie definitief te verslaan, meer dan wat de Fed zal doen. Vandaar dat het mij niet zou verbazen als de inflatie de komende jaren (noemenswaardig) bóven 2% noteert dan rond die 2% of eronder.