Obligatieworsteling

Fixed income beleggen is voor bangeriken en losers. Dit soort gemeenplaatsen waren tot voor kort gebruikelijk onder de meer avontuurlijke beleggers. De redenering ging dan als volgt: wie geen risico wil lopen, rustig wil slapen en zeker wil zijn van zijn rendement (hoewel laag), zorgt voor een portefeuille met veel fixed income. Het was een zorgeloze en zekere manier van beleggen. No longer so...!

Hoe dieper de rente wegzakt, des te groter en waarschijnlijker de kans dat de trend omkeert, want heel veel lager kan het niet meer gaan. Als die trendbreuk plaatsvindt, komt er een einde aan wat feitelijk een dertigjarige bullmarkt in de obligatiemarkt is geweest. Met als resultaat: een aanzienlijke koersdaling voor de huidige eigenaren van het schuldpapier.

Dat is het scenario dat nu boven de markt hangt. En het maakt obligatiebeleggers onrustiger dan dat ze in tijden zijn geweest. Zorgeloos en zeker is het niet meer, en rustig slapen kan alleen nog met de nodige slaappillen, met als belangrijkste vraag: waar krijg ik nog rendement en hoe bescherm ik me tegen koersdaling?

Het hangt als een zwaard van Damocles boven de obligatiebeleggers. De particuliere belegger die professioneel advies zoekt, zal naar zijn adviseur gaan om te horen hoe je als belegger uit dit doolhof vol gevaren komt. Zou hij wel een oplossing uit dit mijnenveld weten?

Risicofactoren
De goedgeïnformeerde adviseur, en daarvan zijn er velen in Nederland, zal wellicht een absolute return-product adviseren met wereldwijd beleggingen over verschillende beleggingscategorieën. Want op dit moment kun je beter in een product zitten dat de grote vrijheid heeft om daar te beleggen waar de kansen zich voordoen. Of het nu in highyield is, credits, staatsobligaties of zelfs vrije keuze tussen aandelen, obligaties, valuta, vastgoed en alternatives...

Dergelijke producten zijn er genoeg, let op termen in de naam als global, unconstrained, absolute return, macro, et cetera. Veelal wordt de allocatie binnen dit soort fondsen bepaald op basis van risicofactoren en niet langer op basis van assetclass.

En daar zit hem nu direct de kneep, want bij de banken is het gebruikelijk om de portefeuilles in te delen via traditionele assetclassverdeling. Vanuit het hoofdkantoor wordt dat dan ingevuld en de defensieve en gematigd defensieve portefeuilles zitten standaard fors in obligaties, juist de categorie die nu onverwachts zo risicovol is geworden.

Relatief veilig
En de weg naar bredere producten is afgesloten want door de eisen zijn de risicoprofielen simpelweg niet toegesneden op complexere producten, ook al vormen die de oplossing in het huidige klimaat. En dus blijven deze producten tot nog toe jammer genoeg buiten het bereik van de gemiddelde belegger. Ligt hier geen taak voor de AFM?

De waakhond maakt zich terecht hard voor de kleine belegger, die goedgeïnformeerd en in alle openheid moet kunnen beleggen in financiële producten die worden aangeboden. Maar ook voor de toezichthouder kan de nieuwe marktconstellatie een dreigend probleem gaan vormen. Ga maar na: de AFM verplicht aanbieders risicowaarderingen af te geven en een beleggingsfonds in staatsobligaties hoort volgens het lijstje tot de categorie met het laagste risico.

Je zult er maar in beleggen als particulier, en dan je beroepen op wat de site van de AFM nog steeds vermeldt: "Beleggen in obligaties is een relatief veilige vorm van beleggen." De vraag is of de website van de AFM die zin over een jaar nog steeds laat zien.

• Dit artikel werd eerder gepubliceerd in de juni-uitgave van IEXProfs magazine