Beleggen in mijnbouwbedrijven is zelden een goed idee Veel beleggers in grondstoffenbedrijven verwachten dat de energietransitie een nieuwe sypercyclus voor grondstoffen uitlokt. Siegfried Kok van OBAM is sceptisch. Zelfs als grondstoffenprijzen stijgen, is het volgens hem niet altijd verstandig om in mijnbouwers belegd te zijn 12 maart 2024 08:30 • Door Siegfried Kok Terwijl de goudprijs deze week het hoogste niveau ooit bereikte, moest ik terugdenken aan de herfst van 2006 toen ik een bedrijfsbezoek bracht aan een goudmijn in Zuid-Afrika. Met een treintje gingen we diep de mijn in. Het was heet en de omstandigheden waren zwaar, terwijl ik niet eens aan het werk was. Er waren dan ook continu stakingen van de arbeiders voor een hoger loon en betere werkomstandigheden. De fundamenten voor de goudprijs waren sterk en goud verdriedubbelde dan ook in waarde in de jaren erna. Maar gingen deze bedrijven daar ook van profiteren? Niet echt. De aandelenkoersen van Zuid-Afrikaanse goudmijnbedrijven bleven fors achter bij de goudprijs. Hier waren verschillende oorzaken voor: de goudproductie viel tegen, de kosten stegen sterk, en er moest meer afgedragen worden aan de overheid. Ook in de afgelopen jaren heeft de goudprijs het heel goed gedaan op de beurs, voornamelijk als bescherming tegen inflatie. Echter, de grootste Amerikaans goudbedrijven, zoals Newmont en Barrick Gold, lieten een dramatisch koersontwikkeling zien. Mijnbouwbedrijven onder druk Dit patroon zien we bij veel grondstofbedrijven. Wanneer bedrijven te veel beginnen te verdienen aan de grondstoffen, dan grijpt de overheid vaak in met verhoogde belastingen of royalties. Ook tegenvallende productievolumes zijn een terugkerend fenomeen, want over het algemeen zijn de bedrijven veel te optimistisch over hoeveel grondstoffen ze uit een mijn kunnen halen. Vaak wordt de kwaliteit van het erts steeds minder, aangezien de hoogste kwaliteit vaak als eerste uit de grond gehaald wordt. Tenslotte nemen de kosten van het uit de grond halen van de grondstoffen flink toe, wat drukt op de winstmarges. Dat was de Chinese grondstoffenhonger De energietransitie wordt vaak aangehaald als de trigger voor een nieuwe supercycle voor grondstoffen. De vorige supercycle was tijdens de industrialisatie van China aan het begin van deze eeuw. De grootste grondstoffenbedrijven, zoals Rio Tinto en BHP Group, profiteerden sterk van de hoge vraag en van de hoge prijs van ijzererts en koper. In die tijd was de correlatie tussen de waarde van de koers en de waarde van de grondstof wel hoog. China vertegenwoordigde daarbij meer dan de helft van de wereldvraag naar bijvoorbeeld koper. Nu China wel een beetje uitgebouwd is en, sterker nog, in een vastgoedcrisis is beland, staat de vraag naar grondstoffen vanuit China onder druk. Energietransitie vraagt om veel koper en lithium Voor de energietransitie zijn veel extra metalen nodig, in sommige gevallen ook meer zeldzame metalen. Dit geldt niet alleen voor de productie van elektrische auto’s, maar ook bijvoorbeeld voor windmolens. Voor elektrificatie is koper een belangrijkste grondstof voor de infrastructuur en (groene) elektriciteit wordt door sommigen gezien als de vervanging van olie als energiebron. Er wordt al jaren een aanbodtekort van koper voorspeld, waardoor de prijs fors op zou kunnen lopen. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor lithium, waar batterijen uit gemaakt worden. Het aantal bedrijven dat je kunt kopen op de beurs met exposure naar koper en bijvoorbeeld lithium is beperkt. Diegene die er zijn, opereren vaak ook in landen waar de arbeidsomstandigheden slecht zijn en/of waar governance problemen zijn. "Er wordt al jaren een aanbodtekort van koper voorspeld" Tevens vergt de uitbreiding van kopermijnen en de aanleg van nieuwe kopermijnen vele jaren. Het opschroeven van de productie kan dus niet zomaar, waardoor er tekorten zouden kunnen ontstaan. Voorwaarde hiervoor is wel dat de aantrekkende vraag vanuit elektrificatie doorzet en dat deze de lagere vraag vanuit China kan opvangen. Substitutiegevaar Gevaar van substitutie van grondstoffen dreigt vaak wanneer de prijzen te hoog worden of bijvoorbeeld wanneer er problemen met mensenrechten zijn of met het milieu. Kobalt is zo’n metaal, dat gebruikt wordt om batterijen te maken. Het grootste deel van de kobaltvoorraden liggen in de Congo, waar milieu- en mensenrechten ver te zoeken zijn. Elon Musk is daarom bezig om kobaltvrije batterijen te ontwikkelen en ook wordt er door batterijfabrikanten steeds minder kobalt gebruikt. Er leek de afgelopen jaren een groot tekort aan lithium te ontstaan. Echter de transitie naar elektrische auto’s lijkt minder snel te gaan en lithium blijkt ook gewonnen te kunnen worden als bijproduct bij het winnen van olie. Dit zou in de toekomst voor veel extra aanbod kunnen zorgen. De lithiumprijs is mede hierdoor in de afgelopen maanden met meer dan 50% gedaald, waardoor aandelen van lithiumbedrijven flink naar beneden zijn gekomen. Eindoordeel Vaak is de correlatie van de aandelen van mijnbouwbedrijven met de grondstofprijzen groter wanneer prijzen naar beneden gaan dan wanneer deze stijgen. Het kopen van aandelen van bedrijven met exposure naar een bepaalde grondstof, is dan ook vaak niet de beste manier om te profiteren van de waardestijging van de onderliggende grondstof. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 25 jul De ene opkomende markt is duidelijk de andere niet Hoe verstandig is het om nu een positie te nemen in aandelen en obligaties in de opkomende markten? Schroders is tamelijk positief maar wijst ook op de enorme verschillen tussen de landen onderling. Vooral de valutacomponent is iets om scherp in de gaten te houden.
Assetallocatie 25 jul De kunst van het herbalanceren Herbalancering vermindert veelal de risico's, maar helpt het rendement meestal niet vooruit. Dus?
aandelen 24 jul Dapper JP Morgan AM zet zijn geld op Europese value-aandelen Herstel van de Europese economie, een lagere rente en een groot percentage value-bedrijven maken Europese aandelen voor JP Morgan AM favoriet. Dat geldt vooral voor de banken.
Assetallocatie 22 jul Grondstoffen horen desondanks in de portefeuille thuis Grondstoffen hebben de laatste 15 jaar een dramatisch trackrecord. Toch horen ze in de portefeuille thuis, want in tijden van hoge inflatie boeken ze uitstekende rendementen.
Assetallocatie 11 jul Wind in de zeilen voor opkomende markten Na een aantal jaren in de schaduw te hebben gestaan van de ontwikkelde markten staan de sterren nu weer gunstig voor de opkomende markten, iets dat bij beleggers niet onopgemerkt is gebleven, schrijft Yvo van der Pol van PGIM Investments.
Assetallocatie 08 jul No risk, no fun voor Fidelity Er is geen sprake van hoogtevrees bij Fidelity International. Integendeel, de wereldeconomie ontwikkelt zich zo goed dat de vermogensbeheerder adviseert meer risico te nemen in aandelen.