"In 2014 wordt alles beter" 2014 is nog maar twee maanden verwijderd en nog weet niemand wat de impact van het kickbackverbod wordt. Schrikwekkend. 25 oktober 2013 15:00 • Door Peter van Kleef Het is dat we erger gewend zijn (denk aan 2008 en 2009), maar ook 2013 was een jaar vol schrikwekkende krantenkoppen. Ja, we zien groene lootjes opschieten her en der in Europa, maar over het algemeen zijn beleggers toch vooral bang. Bang voor de Amerikaanse schuldencrisis, bang voor de backfire van het beleid van centrale banken wereldwijd, bang voor de banken, bang dat de hemel op hun hoofd valt. En toch, met een beetje gespreide portefeuille schrijft u ook dit jaar gewoon weer zo'n 5% bij. Met een aandelenportefeuille doet u al gauw 10% of meer. Niet slecht, toch? En dat is nog zonder eindejaarsrally. En volgend jaar wordt alles beter. Dan bloeit Europa verder op. De VS schudt de politieke problemen van zich af. Opkomende markten ontworstelen zich aan de greep van de correctie. Et cetera. U leest dat soort voorspellingen de komende maanden bijna dagelijks op financiële sites. Maar 2014 wordt vooral het jaar waarin de retrocessie in Nederland verboden wordt. Nou goed, er komt nog een tussenjaar. En er zijn nog wat partijen (verzekeraars) die buiten schot lijken te blijven, maar per saldo kan de fondsbelegger ervan uitgaan dat hij volgend jaar in retrocessievrije producten belegt, en elk kwartaal (of aan het eind van het jaar) een rekening onder de neus geschoven krijgt. Of het er goedkoper op wordt, valt te betwijfelen. Inzichtelijker wel. Het opvallende is dat 2014 nog maar iets meer dan twee maanden op zich laat wachten. En dat niemand met enige mate van stelligheid durft te zeggen wat de impact nu echt zal zijn. Zelfs de uiteindelijk vorm van de regelgeving blijft tot medio november onbekend. Oorspronkelijk was de mening dat vooral de grootbanken een exodus uit advies zouden zien, met name naar execution only. Zoals het ook in het VK - het enige precedent dat we kennen - te zien was, maar de markt is daar heel anders opgebouwd. Als je goed luistert hoor je overal het gehamer en geklop van banken en asset managers die de laatste hand leggen aan hun doe-het-zelf-platform. MargedrukDaarbij gaan ze, gedreven door de hand van de regelgever die achter het kickbackverbod zit, een toekomst tegemoet waarmee ze zelf aan de financiële knoppen mogen draaien. Of dat een verbetering is, gelet op de stuurmanskunst en beleggingsdiscipline van de gemiddelde particuliere belegger? Maar nu hoor je toch steeds vaker dat 'een meevallend aantal' adviesklanten overstappen naar beheer. Dat is dan weer wat duurder, maar dan heb je wel de veiligheid van ingehuurde expertise. Ook die expertise laat zich echter grotendeels sturen door de toezichthouder. Zo neemt het aandeel ETF's in beheerportefeuilles van de grootbanken snel toe. Omdat de toezichthouder dat wil - niet omdat de klant erom vraagt. Een andere groeimarkt is die van mandaten. De bank bedenkt een mooi product, en besteedt het onderliggende beheer daarvan uit aan andere partijen (of slechts één partij). Denk aan Rabo's RendeMix, waarbij je als belegger voor 27 basispunten een gespreide portefeuille krijgt, die bestaat uit BlackRock-ETF's. Wie daar nog van kan eten, moet een kleine maag hebben, denk je dan. Ook het 'Comfort Inkomsten mandaat' van ABN Amro bestaat voor 80% uit ETF's en ziet de honderden miljoenen euro's binnenvliegen. Ook actieve asset managers mogen helpen bij het samenstellen van eindproducten, die dan vaak weer onder naam van de bank (als huisfondsen) worden weggezet bij klanten. Subadvisory, in vaktermen. De banken bezweren dat daarbij geen verkapte distributievergoedingen worden betaald, de AFM zegt dat nauwlettend in de smiezen te houden. Of die constructies de boel transparanter maken? Wel is duidelijk dat de marges over de hele keten worden uitgeknepen. Schaalgrootte is daarom van levensbelang. Uiteindelijk levert dat goedkopere producten op, volgens Bartjens. Death by a thousand cutsMaar wordt het speelveld ook echt transparanter? De actieve fondshuizen zijn druk bezig retrocessievrije shareclasses in elkaar te timmeren, vaak Z-shares genaamd. Bij Kempen doen ze het voor de Nederlandse fondsen weer net iets anders, daar wordt de beheerfee gehalveerd, terwijl de Luxemburgse fondsen weer wel kickbackvrije varianten krijgen. In elk geval wordt het speelveld tussen actief en passief beter vergelijkbaar. De kosten komen dichter bij elkaar te liggen, dus wordt de echte performance duidelijker. Maar zelfs op de vraag of actieve fondsen daarmee weer wat grond gaan heroveren op de passieve Angstgegner zijn de antwoorden niet eenduidig. De hamvraag is natuurlijk of de klant uiteindelijk ook beter af is. Want de andere kant van die medaille is de kwaliteit. In een wereld waarbij kosten het enige criterium is, wordt middelmaat de norm. Grote spelers aan beide kanten van de markt spelen elkaar de bal toe, terwijl de kleinere, kwalitatief sterke huizen - de nichespelers - het moeten doen met steeds minder en steeds kleinere kruimels. In elk geval via het grootbankkanaal. Dan heeft het lagekostenverhaal toch een nare keerzijde. En dan is het nog de vraag welk psychologisch effect het op de belegger heeft als hij straks een gepeperde rekening krijgt voor verleende diensten. "A death by a 1,000 cuts" - zoals via de onzichtbare kickbackconstructie - is soms prettiger dan die ene stevige factuur. Zelfs als dat cijfermatig niet strookt met de waarheid. Of 2014 beter wordt? Ik ben bang dat ik u het antwoord schuldig moet blijven. Niet als alle andere mensen in de sector die ik spreek. Eén ding is zeker: de ogen van de rest van Europa zijn op ons gericht. Dat krijg je als je per se voor de muziek van het Europese fanfarecorps uit wilt marcheren - in het belang van de klant, natuurlijk. Dat begrijpt u. Dat er op hele korte termijn een ingrijpende regel wordt ingevoerd waarvan op dit moment nog niemand de impact met enige mate van zekerheid durft te schetsen, is ronduit schrikwekkend. Zeker in een sector waarin vertrouwen de sleutel zou moeten zijn. Maar die zijn we natuurlijk al een hele lange tijd kwijt. Peter van Kleef was tot en met 2014 hoofdredacteur van IEXProfs. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Opinie 08 mei Zeer grote kans kans dat alles over 10 jaar hoger staat Beursblogger Ben Carlson kijkt bij zijn beleggingen altijd in de achteruitkijkspiegel. Op basis daarvan kun je er met grote zekerheid vanuit gaan dat de beurs over 10 jaar hoger staat, net als huizenprijzen, het algemene prijsniveau en het bbp.
Assetallocatie 07 mei Optimix gaat keihard tegen de markt in Volgens Optimix zijn de overeenkomsten tussen de internethype van begin 2000 en de huidige hype zo groot, dat de vermogensbeheerder tegen de markt ingaat. Aandelen zijn verkocht en met de opbrengst zijn inflation linked obligaties gekocht, grondstoffenposities ingenomen en is een deel cash gehouden.
aandelen 02 mei Aandelen doen het op de lange termijn altijd beter Beursblogger Jonathan Clements geeft 5 goede redenen om op de lange termijn altijd te vertrouwen op de veerkracht van aandelen.
Assetallocatie 02 mei Ook zonder renteverlaging zijn aandelen de beste keuze Evan Brown, hoofd multi-asset bij UBS AM, blijft positief over aandelen, ook als de inflatie hardnekkig hoog blijft en de beloofde renteverlagingen van de Fed er dit jaar niet gaan komen. "Dat er minder rekening wordt gehouden met renteverlagingen heeft meer te maken met de sterke economische groei dan met de hardnekkig hoge inflatie."
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.