Fed verlaagt de rente niet voor de zomer

Het zal tot een zucht van opluchting hebben gezorgd binnen de muren van het Marriner S. Eccles gebouw in Washington, het hoofdkantoor van de Fed. ‘Het’ is het inflatierapport voor de maand januari.

Nadat we eerder de maandelijkse consumentenprijsindexcijfers hadden gekregen, volgde gisteren de inflatie volgens de PCE-meetmethode. PCE staat voor Personal Consumption Expenditure en is de favoriete inflatiemaatstaf van de centrale bank.

Het CPI-cijfer liet zien dat de inflatie in januari was gedaald vergeleken met december maar dat de daling kleiner was dan de markten hadden verwacht. Bovendien bleef de kerninflatie, inflatie zonder voedsel- en energieprijzen, onveranderd hoog.

Angst voor tegenvallers

Kerninflatie geeft volgens centrale bankiers de onderliggende trend van geldontwaarding beter aan dan de index inclusief energie- en voedselprijzen. In januari bedroeg de inflatie volgens de favoriete meetwijze van de Fed 2,4%.

Dat was precies wat beleggers hadden verwacht en het was lager dan de geldontwaarding in december, toen de index op jaarbasis 2,6% hoger lag. Kerninflatie daalde licht, van 2,9% in december naar 2,8% in januari. Op de financiële markten keek men reikhalzend uit naar dit inflatierapport.

De angst was dat dat tegen zou vallen, zoals bij de CPI-reeks het geval was. Het is dus gebleven bij de vrees alleen. Wat de gevolgen van dit inflatierapport voor het Fed-beleid betreft, kunnen we stellen dat de weg naar renteverlagingen later dit jaar vrij blijft maar dat de kans op een renteverlaging voor de zomer niet toegenomen is.

Niet te vroeg

Met dit inflatierapport kan de Fed redeneren dat ze de rente kan kortwieken, maar dat de bank dat niet te vroeg moet doen. Het zou funest voor de reputatie van de Fed zijn als de bank de rente op korte termijn zou verlagen om er later achter te komen dat dat prematuur was.

Bijvoorbeeld omdat inflatie onverwacht stijgt. En dat is een reëel gevaar. Historisch gezien zou dat niet verbazen. In het verleden hebben we vaak gezien dat periodes van hoge inflatie gekenmerkt worden door golfbewegingen.

In de jaren 70 bijvoorbeeld ebde de torenhoge inflatie twee keer weg alleen om vervolgens weer terug te komen. Opwaartse druk op de inflatie kan de komende maanden komen uit de verstoringen als gevolg van de oorlog in het Midden-Oosten.

Minder groei

Daarnaast valt het statistisch gunstige effect in de energieprijzen grotendeels weg. Daar tegenover staat dat de inflatie uit twee richtingen omlaag gedrukt lijkt te worden in de rest van dit jaar. Het eerste effect is dat, zeker de PCE-inflatie, voor een belangrijk deel bepaald wordt door de ontwikkeling van de huren.

In de inflatie-index werken de huurprijzen met een vertraging door. Anders gesteld: de ontwikkeling van de werkelijke, real time huren, is een goede indicator voor de toekomstige inflatie. De huurprijzen in de VS stijgen als maandenlang almaar minder hard, iets wat de PCE-inflatie later dit jaar omlaag zal drukken.

Het tweede effect is dat de economische groei aanzienlijk lijkt te vertragen in de komende kwartalen. Lagere economische groei drukt doorgaans de inflatie omlaag.

Tegen de zomer zal de Fed nog een aantal maandelijkse inflatierapporten ontvangen en zal de bank beter in staat zijn de ontwikkelingen van prijzen in te schatten. Een eerste renteverlaging in de zomer is veel waarschijnlijker dan in de eerste helft van dit jaar.

Minder inflatie in Europa

Vanmorgen kwam het bericht van de burelen van Eurostat, het Europese bureau voor de statistiek, over de inflatieontwikkelingen in de eurozone. In februari kwam de geldontwaarding uit op 2,6%. Daarmee is de inflatie weliswaar gedaald vergeleken met januari, maar met minder dan werd gehoopt.

De diensteninflatie bleef hoog, 3,9% in februari, terwijl de neerwaartse druk uit de energiehoek, verder is vervaagd. Het gunstige statistische effect op de jaarlijkse inflatie uit die hoek, zal de komende tijd nagenoeg helemaal wegvallen.

Omdat de inflatie in de dienstensector heel traag daalt, neemt de kans toe dat de inflatie in de eurozone nog een lange tijd te hoog zal blijven. Het zou zomaar kunnen dat terwijl de Fed de rente in de VS verlaagt later dit jaar, de ECB dat veel minder makkelijker zal kunnen doen.