Zachte landing is een gevaarlijk sprookje
Een zachte landing of zelfs helemaal geen landing is nu de consensus. Arif Husain, hoofd Fixed Income bij T. Rowe Price, denkt hier heel anders over. "Een harde landing komt eraan, het is slechts een kwestie van tijd.”
"De milde Europese winter voorkwam een diepe recessie in de regio, ondanks hoge energieprijzen en aanvoerproblemen na de Russische invasie van Oekraïne. Dit zorgde voor optimisme over de eurozone bij beleggers. De Europese energiedynamiek is op dit moment zeker verbeterd, maar of het genoeg is? Het staat niet vast dat de komende winter weer een milde winter zal zijn. Ik betwijfel of beleggers kapitaal moeten alloceren op basis van hoop.
Het optimisme werd ook gevoed door de enorme impuls van bijna $900 miljard van de Inflation Reduction Act begin 2023 in de VS, voornamelijk gericht op productie- en klimaatprojecten. De CHIPS and Science Act deed daar nog een schepje bovenop. Hoewel de stimulans nog steeds positief kan zijn, neemt de kracht ervan af. De aankomende Amerikaanse verkiezingen en het al grote begrotingstekort doen vermoeden dat meer stimuleringsmaatregelen van de overheid beperkt zullen zijn.
Ook tijdens de regionale bankencrisis in de VS in maart greep de Fed in om de liquiditeitscrisis bij banken te verlichten. Dit leidde tot verwachtingen dat de Fed haar renteverhogingen zou vertragen of stopzetten, waardoor de rente op tweejarige Amerikaanse staatsobligaties daalde van 5,07% op 8 maart naar 3,77% op 24 maart. De hypotheekrentes daalden ook, wat de Amerikaanse economie op korte termijn stimuleerde.
Negatieve signalen
De tijdelijke voordelen van ruimere financiële omstandigheden en Amerikaanse overheidsuitgaven zullen binnenkort uitgewerkt raken. Agressieve verkrapping en schuldopbouw wijzen op een harde landing. Er zijn nu al tekenen dat de wereldwijde productiesector op weg is naar een recessie, terwijl de dienstensector, die bloeide als gevolg van Covid, ook signalen vertoont dat het hoogtepunt voorbij is. Daarnaast zijn arbeidsmarkten niet meer zo robuust als voorheen.
"Agressieve verkrapping en schuldopbouw wijzen op een harde landing"
Opvallend is dat in voorgaande economische cycli, toen wereldwijde economische indicatoren op de huidige niveaus zaten, centrale banken al bezig waren met het verlagen van de rente. In deze cyclus zijn centrale banken echter nog steeds bezig met verkrappen, terwijl ze hun balansen afbouwen via kwantitatieve verkrapping (QT). Centrale bankiers zullen nog lang vasthouden aan het huidige monetaire beleid.
"Centrale bankiers zullen nog lang vasthouden aan het huidige monetaire beleid"
Er zijn nog meer ingrediënten voor een harde landing aanwezig, waaronder een toename van schuld in bepaalde delen van het financiële systeem, wat snel tot ernstige problemen kan leiden. Deze problemen zijn al zichtbaar, zoals liquiditeitsproblemen bij regionale Amerikaanse banken, spanningen in de vastgoedsector in China en problemen bij pensioenfondsen in het VK.
Riemen vast!
Het risico bestaat dat de volgende crisis veel ernstiger zal zijn. Een zachte landing is onrealistisch. Overheidsbalansen hebben tijdens Covid een grote schuldenlast overgenomen van de private sector, wat begrotingssaldi heeft uitgeput. Overheden zullen moeite hebben om zich uit een recessie te spenderen. Bovendien moeten overheden wereldwijd een enorme hoeveelheid nieuwe obligaties uitgeven, waardoor de langetermijnrente stijgt, zelfs als centrale banken laat reageren met renteverlagingen tijdens een recessie. Dit kan leiden tot een diepere en langdurigere malaise.
Hoewel een zachte landing momenteel de consensus is, is op de lange termijn een harde landing waarschijnlijker. De vraag is wanneer de monetaire beleidsvertragingen dominant zullen worden en hoe hiermee om te gaan. De stimulans in China en mogelijk een opbouw van voorraden kunnen op korte termijn een positieve sfeer behouden, maar structurele uitdagingen blijven."