Fed-strijd tegen inflatie begint nu pas echt

De geldontwaarding in de VS bedroeg in april 4,9%, meldde het Amerikaanse bureau voor de statistiek eerder deze week. Daarmee kwam de inflatie iets lager uit dan een maand eerder (toen 5%) en is die sinds het voorjaar van 2021 niet zo laag geweest.

Het is nog steeds natuurlijk allemaal relatief: 4,9% blijft veel te hoog. Wat we nu met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid kunnen concluderen, is wel dat het ergste achter de rug is.

Maar de wordt inflatie almaar hardnekkiger. Een blik onder de motorkap van geldontwaarding laat dat zien.

Primeurtje

Zo is de kerninflatie, inflatie zonder de volatiele voedsel- en energieprijzen, ongewijzigd gebleven, 5,5%. Sinds eind vorig jaar is die inflatiemaatstaf nauwelijks gedaald. Dat kan gerust gezien worden als teken voor hardnekkigheid.

Zeker als we vervolgens zien dat de zogeheten sticky inflatie, inflatie van spullen waarvan we weten dat de prijzen ervan maar langzaam veranderen, 6,5% op jaarbasis bedroeg. Die is sinds het najaar van 2022 per saldo niet veranderd.

Maar mede door de daling van de inflatie in april hebben we wel een primeur te pakken in de VS! Voor het eerst sinds februari 2019 is de reële Fed-rente namelijk boven 0%.

Omdat we pas echt kunnen spreken van het een beetje daadkrachtig aanpakken van te hoge inflatie als de reële rente van de Fed niet meer negatief is, is dat een opbeurend bericht.

Overhand krijgen

Het plaatst de renteverhogingen van de centrale bank tot nu toe en het besluit van vorige week zo goed als te stoppen met de monetaire teugels aantrekken, in het juiste perspectief.

De Fed begint nu pas eigenlijk de overhand te krijgen in de oorlog tegen inflatie, maar in plaats van door te stoten en die oorlog te gaan winnen, stopt de bank dus met renteverhogingen.

Als we een en ander in historisch perspectief plaatsen, dan zien we dat in de periode 1985-2007, u weet wel, toen niemand het over inflatie had omdat die geen probleem vormde, de reële rente van de Fed, gemiddeld genomen, zo’n 2,5% bedroeg.

Rap en fors dalen?

Nu kan het natuurlijk wel zo zijn dat de Fed de strijd tegen inflatie op automatische piloot kan winnen zonder de rente verder te verhogen. Dat zou gebeuren als die reële Fed-rente door de daling van inflatie 2,5% wordt de komende tijd.

Daarvoor zou echter ook de inflatie onder de motorkap bijzonder rap en fors moeten dalen. Gezien de hardnekkigheid ervan, is het alles behalve zeker dat dat gaat gebeuren.

Vandaar dat ik nog steeds er rekening mee houd dat de inflatie nog een lange tijd te hoog zal blijven en gemoederen op onder meer de financiële markten bezig zal houden.

Nee, echt?

Over inflatieverloop in de toekomst gesproken: ik kwam een onderzoek daarover tegen van de Fed. Het was vrij bizarre monetaire literatuur, om het zacht uit te drukken.

Twee economen van een regionale centrale bank in de VS schrijven namelijk dat ze met hun analyse laten zien dat als inflatie onverwacht aan de hoge kant blijft en langzamer dan verwacht daalt, onderliggende inflatie hardnekkig hoog kan blijven.

Goh!? Dit duo concludeert vervolgens dat "als de huidige inflatieverwachtingen werkelijkheid worden, zal de onderliggende inflatie dalen naar 2% in 2024. Echter, als inflatie aan de hoge kant blijft, dan blijft de onderliggende inflatie ook aan de hoge kant" en dat "hoe langer de inflatie te hoog blijft, des te lastiger het kan zijn voor de Fed die naar 2% te brengen."

Het is de monetaire variant van analyses zoals "de aandelenkoersen zijn gestegen omdat de vraag hoger was dan het aanbod" of "er komt water uit de wolken, dus waarschijnlijk regent het."