"Geen zeepbel, maar een klassieke bearmarkt"
Volgens Emiel van den Heiligenberg, hoofd assetallocatie bij LGIM, verloopt de huidige bearmarkt geheel volgens het boekje. Gaat het fout, dan grijpen de centrale banken alsnog in.
"Net als tijdens de Covid-19-crisis is de liquiditeit op de markten sterk afgenomen, maar door het strenge beleid van de centrale banken staan we er nu heel anders voor.
Als de markten een crisis doormaken, neemt de volatiliteit toe, worden beurshandelaren gedwongen om risico’s te beperken en richten beleggers zich eerder op kapitaalbehoud in plaats van op het verwachte rendement. Daardoor droogt de liquiditeit op de markten op.
Op die manier kan een vicieuze cirkel ontstaan: door de beperkte liquiditeit gaan beleggers nog meer risico’s uit de weg waardoor de liquiditeit nog verder afneemt, enzovoorts. Een voorbeeld hiervan was recentelijk te zien in de markt van Britse staatsobligaties.
Liquiditeit nu vergelijkbaar met coronacrisis
Er zijn verschillende manieren om liquiditeit te meten. De dagelijkse handel, de grootte van het orderboek, bied-laatspreads en gemiddelde onjuiste prijsbepaling vergeleken met de intrinsieke waarde, de prijsbepaling van off the run- tegenover on the run-obligaties.
De beweging van de beurskoers tegenover de reële waarde wordt in de Bloomberg US government liquidity Index weergegeven. Deze index gebruik ik ook in mijn Bubbel Index ook wel de Heiligenberg Index genoemd. Toenemende illiquiditeit is een waarschuwing van een mogelijk knappende zeepbel.
De grafiek toont dat de liquiditeit is afgenomen tot een niveau vergelijkbaar met de coronacrisis. Toen pompten de centrale banken, onder aanvoering van de Amerikaanse Fed, liquiditeit in de markten om de wereldeconomie te ondersteunen. Maar dit keer nemen ze de liquiditeit juist weg in een poging de ongebreidelde inflatie te beteugelen.
"De liquiditeit is afgenomen tot een niveau vergelijkbaar met de coronacrisis"
Centrale banken nog steeds bereid markten te helpen
Als algemene vuistregel moeten beleggers niet in paniek raken als beleidsmakers ingrijpen om de markten te steunen. De handen van de centrale banken zijn gebonden door hun strijd tegen de inflatie. Ze zullen het roer niet zomaar omgooien enkel omdat de markten het niet goed doen.
Maar zoals we in het Verenigd Koninkrijk zagen, was de Britse centrale bank wel bereid om in te grijpen en zo verdere ontwrichting van de Britse staatobligatiemarkt te voorkomen. Beleggers kunnen dus troost putten uit het feit dat centrale bankiers nog steeds bereid lijken om op te treden in geval van ernstige marktspanningen, ook al ligt de lat daarvoor hoog.
Geen knal, maar een sisser
Ondertussen blijft de Heiligenberg Index maar oplopen, wat normaal wijst op een verhoogd risico op het leeglopen van een beurszeepbel. Dit is verassend of ongewoon gezien de leegloop van de aandelenmarkt. Om eerlijk te zijn is de index deze keer niet erg nuttig gebleken. De index is bedacht als een vroegtijdige indicator maar aan het begin van het jaar gaf hij nog geen waarschuwingssignaal af.
Wat leer ik hiervan? Naar mijn idee kan de huidige malaise op de beurzen niet geclassificeerd worden als een leeglopende zeepbel. Er is namelijk niet genoeg exuberantie geweest die nu tot de orde moet worden geroepen. Wat we wel zien, is volgens mij een schoolvoorbeeld van een cyclische bearmarket die we bij elke recessie tegenkomen, zij het met in dit geval een sterke inflatiedruk.
"Naar mijn idee kan de huidige malaise op de beurzen niet geclassificeerd worden als een leeglopende zeepbel"
Waarom is dit van belang? De omvang van het verlies op de beurzen is gewoonlijk kleiner bij een recessie dan wanneer er een zeepbel moet leeglopen."