High inflation blues Monetair econoom Edin Mujagic ziet grote overeenkomsten tussen nu en 50 jaar geleden, het startpunt van een hardnekkige inflatiegolf. 28 mei 2021 09:00 • Door Edin Mujagic Ketchup. Tandpasta. Kwikzilver. Nee, dit is niet het begin van mijn boodschappenlijstje – zou ook niet weten waar je kwikzilver zo kunt aanschaffen, laat staan waar ik het voor nodig zou hebben – maar onthoud even die drie items. Na een lange tijd is inflatie weer eens hot topic onder economen, beleggers, analisten én beleidsmakers. Dat betekent ook dat u elke dag wel beschouwingen kunt lezen over waarom de inflatie wel of juist niet verder zal stijgen. Ik heb daar ook op deze plek over geschreven en ben niet van plan dat nog eens dunnetjes over te doen vandaag. Maar ik wil het wél over dat onderwerp hebben! Ik doe dat in een tweeluik. Hierbij het eerste deel. Inflatie is net als ketchup en tandpasta Het is hier waar ketchup, tandpasta en kwikzilver in het spel komen. Wat die items gemeenschappelijk hebben, is dat ze allemaal gebruikt zijn om inflatie mee te vergelijken. Wat doe je als er maar geen ketchup uit de fles wil komen, hoewel je duidelijk ziet dat er voldoende in de fles zit? De fles omgekeerd houden en hard en herhaaldelijk op de bodem meppen. De eerste paar keer gebeurt er niets, maar houd het lang genoeg vol en ja hoor, de ketchup vliegt eruit. Vaak komt er veel meer uit dan gewenst. Zo werkt het ook met inflatie. Dat er al jarenlang voldaan wordt aan de belangrijkste voorwaarde om inflatie te krijgen, namelijk te veel geld drukken, maar dat de inflatie nog steeds laag is, wil dus níet zeggen dat die inflatie er niet komt. Dat gelddrukken kan gezien worden als meppen op de bodem van de ketchupfles. Als de inflatie er dan eenmaal komt, dan verandert ketchup, qua vergelijking dan, ineens in tandpasta. Karl Otto Pöhl, een voormalig president van de Duitse centrale bank, vergeleek inflatie namelijk ooit met tandpasta, omdat die, eenmaal uit de tube, niet zomaar terug in de tube kan woden geduwd. Dure operatie Een pessimist ziet overigens geen tandpasta – die kun je nog terug in de tube krijgen maar vraag niet hoe – maar kwikzilver. Denk aan een ouderwetse thermometer. Als die brak, dan ontsnapte het kwik dat erin te vinden was. Kwik oprapen is haast onmogelijk en proberen de druppels met de hand te pakken is gevaarlijk, omdat kwik giftig spul is. De druppels gaan na enige tijd verdampen en dan zit er niets anders op dan experts erbij te halen om de ruimte te ontsmetten, een nogal dure grap. Hetzelfde geldt voor inflatie. Die heeft de neiging met met enige vertraging te ontstaan. Als die ontstaat en niet tijdig wordt aangepakt, dan zit er niets anders op dan de economische evenknie van het ontsmetten van een ruimte met verdampt kwikzilver toe te passen. Ook dat is een dure en langdurige operatie. Paul Volcker, tussen 1979 en 1987 voorzitter van de Fed, was een centrale bankier die ermee te maken kreeg. Ik zie zijn gezicht nog voor me toen ik hem vroeg hoe lastig het was om de inflatie van ruim 15 procent terug in het hok te krijgen. Elke keer als we elkaar spraken, stelde ik hem die vraag en élke keer was aan zijn gezicht af te lezen hoeveel pijn dat kostte. Terug naar 1971 Wat ik nu zie, is voor een deel te vergelijken met wat zich afspeelde vanaf 1971. Toen waren beleidsmakers namelijk ook overtuigd dat de inflatie niet uit de hand zou lopen en mocht dat toch zo zijn, dan zouden zij deze snel en pijnloos terug in het hok krijgen. 1971 is mede daardoor een keerpunt in onze monetaire historie, voor mij zelfs de reden mijn nieuwste boek zo te noemen: Keerpunt 1971. Nu, inmiddels 50 Jaar later zijn de centrale bankiers een stap verder gegaan en dansen elke dag hun inflatiedans in de hoop dat morgen de prijzen van alles veel hoger zullen liggen dan vandaag. Als dat lukt, dan zou het me niet verbazen als het liedje High inflation blues van country-zanger Moe Bandy uit 1977 een comeback maakt. Het liedje begint met ‘Tryin’ to make a livin’ it’s harder every day…’ Op www.1971.nu vindt u u meer informatie over Keerpunt 1971, het nieuwste boek van Edin Mujagic. Edin Mujagic is hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer en is gespecialiseerd in (de gevolgen van) het beleid van de centrale banken. Hij heeft verschillende boeken op zijn naam staan, waaronder "Geldmoord: hoe de centrale banken ons geld vernietigen" en "Boeiend en geboeid: een monetaire geschiedenis van Nederland sinds 1814/1816". Hij studeerde monetaire economie aan de Universiteit van Tilburg. Hij schrijft op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.