Merkel moet Europa redden De plannen die de ECB gisteren presenteerde zijn prima voor economie en markten. Maar Lagarde beloofde eerder meer, aldus Edin Mujagic. Het is nu aan de Duitse bondskanselier om Europa te redden. 13 maart 2020 12:05 • Door Edin Mujagic "Oh dear, I made a mistake." Dat zei ECB-president Christine Lagarde gisteren aan het einde van haar verklaring toen ze erachter kwam dat ze een verkeerd getal had genoemd. Een vergissing is een prima verklaring voor het ECB-optreden van gisteren Toen Lagarde destijds werd gekozen om Draghi op te volgen als ECB-baas, werd ze door critici ongeschikt bevonden, onder meer omdat ze geen econoom is, laat staan monetair econoom. Haar fans stelden daar tegenover dat ze kan leunen op de ECB-economen én dat het een groot pluspunt was dat Lagarde weet hoe ze met crises en regeringsleiders moet omgaan. Dat zou nog goed van pas kunnen komen. Verstandig pakket Minder dan een half jaar na haar aantreden is mijn conclusie dat die relativering onzin is. Dat ze voor economische inzichten en analyses kan leunen op haar staf is waar. De ECB besloot de rente onveranderd te laten, het opkoopprogramma tijdelijk op te voeren en het speciale leenloket voor banken uit te breiden. Commerciële banken kunnen daar én meer én goedkoper geld lenen, om vervolgens uit te lenen aan ondernemers in de eurozone. Macro-economisch bezien is het pakket verstandig te noemen. De rente verder verlagen was eerder een teken van wanhoop dan iets wat helpt. Als 0% rente niet helpt om de economie en inflatie aan te jagen, dan zal -0,10% ook geen wonderen verrichten. Voor de fundamentals? Bovendien: de kans is groot dat de economie na een lange periode van groei nu een periode van lage groei in zal gaan. Dan is het verstandig dat de ECB de zeer schaarse munitie niet alvast verbruikt. Na de vergissing nam Lagarde gisteren plaats in de perszaal om de aanwezige journalisten te woord te staan. Vanaf daar ging het echt bergafwaarts. De om haar communicatie-ervaring geroemde Française maakte haar reputatie allesbehalve waar. Op de vraag of de bank de rente niet had moeten verlagen omdat de Fed en andere banken dat ook deden en de euro daarop iets in waarde steeg, zei ze dat de bank geen beleid maakt voor de munt, maar voor de fundamentals van de economie. Ver onder nul Dan zijn die fundamentals blijkbaar niet al te goed. Immers, bij goede fundamentals hoort geen 0% rente. Sterker nog, Lagarde zei daarna dat de ECB zeker niet op een reversal rate-punt is en de rentevloer nog niet bereikt is. Reversal rate is het punt waarop een verdere renteverlaging meer negatieve dan positieve effecten heeft. Haar opmerkingen komen erop neer dat de ECB de rente verder zal verlagen mocht dat nodig zijn, dus verder onder 0%. En toen kwam de ergste faux pax van Lagarde. Ze zei dat de ECB er niet is om het verschil tussen de rentes van de zwakke en sterke eurolanden te verlagen. Die spread is zeer belangrijk. Verschrikkelijke uitspraak Het is een barometer voor de mate van te verwachten spanningen in de eurozone en de toekomst van de gemeenschappelijke munt. Het klopt dat de ECB er niet is om die spread omlaag te drukken, maar dat is het laatste wat een ECB-president moet zeggen. Op deze manier nodigt ze beleggers uit de ECB op de proef te stellen en de spreads aan te jagen. Dus om de muntunie in gevaar te brengen. Verschrikkelijk! Een eerstejaars student monetaire economie weet al dat je dat niet moet doen. Uit elkaar vallen Waar whatever it takes van haar voorganger Draghi de markt aan elkaar plakte, kan zo’n opmerking als die van Lagarde het bouwwerk uit elkaar doen vallen. Helaas was dat niet het enige voorbeeld waarmee Lagarde liet zien niet geschikt te zijn voor haar functie. Op de avond voordat het ECB-bestuur zou beginnen met beraadslagen, waarschuwde de Française dat als alle betrokkenen niet snel en daadkrachtig in actie komen, we een herhaling van de crisis uit 2008 riskeren. Als je dat soort uitspraken doet, dan wek je daarmee behoorlijk hoge verwachtingen op de financiële markt. Je moet er dan 200% zeker van zijn dat je met je acties die verwachtingen waar kunt maken. Anders riskeer je een terugval op markten, met alle gevolgen van dien voor de economie en het vertrouwen van beleggers. Klappertjespistool Toen Lagarde bekend maakte wat de ECB had besloten, gingen de toch al behoorlijk gedaalde koersen, verder onderuit. En niet zo’n beetje ook. Rood was de enige kleur op de schermen. De AEX-index verloor circa 10%. Op de daling op 26 oktober 1987 na, is dat de grootste beursval op één dag ooit. Belegger zijn not amused dat de ECB hen een wortel voor heeft gehouden, om vervolgens niet over de brug te komen. De beloofde monetaire bazooka bleek dus een klappertjespistool te zijn. Alles waar 'te' voor staat is slecht, behalve tevreden, luidt een Nederlandse gezegde. Niet teveel praten Dat geldt ook voor de mate van transparantie, bijvoorbeeld van de centrale banken. Zwijgen is niet goed, maar te veel praten ook niet. Dat maakte Lagarde duidelijk. Het was voor iedereen beter geweest als ze gisteren haar mond had gehouden. Ik vind dat Lagarde gefaald heeft met haar optreden bij de eerste crisis. De genomen stappen zijn, economisch, prima, maar zij hintte vooraf op meer. Dus, koersen zakten, en fors ook, zelfs terwijl ze sprak. De markt heeft dus unaniem een motie van wantrouwen in Lagarde aangenomen. Het is nu te hopen dat regeringen van eurolanden, met name die van Duitsland, met een begrotingsbazooka komen. Merkel komt Europa redden Als ze dat niet doen, dan vrees ik niet alleen voor economisch jaar 2020, maar ook voor de ontwikkelingen op de markten en uiteindelijk zelfs de euro. Gelukkig komen er geruchten uit Berlijn dat de Duitse regering de focus op de zwarte nul - het streven naar begrotingsevenwicht c.q. overschot - wil laten varen en de economie wil stimuleren. Het is waar dat als Duitsland niest, Nederland en de rest van de eurozone verkouden worden, maar het klopt ook dat als Duitsland beter wordt, de rest ook opknapt. Merkel zei deze week welke stappen er nodig zijn om de economische schade van het coronavirus tegen te gaan. Net als Draghi’s whatever it takes-moment, kan Merkel’s equivalent de muntunie redden. En de euro zou ook geholpen zijn als Lagarde minder vaak haar mond open doet. Update vrijdag lunchtijd Lagarde neemt woorden terug na Italiaanse woede #ECB https://t.co/xFDg3T6UMZ — DFT (@dft) March 13, 2020 Edin Mujagic is hoofdeconoom van OHV Vermogensbeheer en is gespecialiseerd in (de gevolgen van) het beleid van de centrale banken. Hij heeft verschillende boeken op zijn naam staan, waaronder "Geldmoord: hoe de centrale banken ons geld vernietigen" en "Boeiend en geboeid: een monetaire geschiedenis van Nederland sinds 1814/1816". Hij studeerde monetaire economie aan de Universiteit van Tilburg. Hij schrijft op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 18 apr "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.