Wel groei, maar geen inflatie. Hoe kan dat? Er is economische groei volop, maar toch kan de rente blijkbaar nog niet flink omhoog. Zo schieten we onszelf in de voet. Marcel Tak analyseert 20 juni 2017 12:15 • Door Marcel Tak Het is een moeilijk te verklaren fenomeen: de lage inflatie. Jarenlang hebben met name de ontwikkelde economieën geworsteld met de economische crisis. Die tijd lijkt achter ons te liggen. In de VS ligt het groeicijfer nu al enkele jaren boven de 2%. Dat is weliswaar geen spectaculair percentage, maar het cijfer is nu al consistent sinds 2010 rond dit niveau. Belangrijker nog, de werkloosheid is wel substantieel gedaald en ligt nu net boven de 4%. Daar kunnen veel Europese landen alleen maar van dromen. Het lage werkloosheidscijfer duidt op (nagenoeg) volledige werkgelegenheid. De oude theorieboekjes laten geen misverstand over de betekenis van deze economische omstandigheden. Volledige werkgelegenheid en economische groei leiden als vanzelf naar de Phillipscurve, de grafiek die het verband tussen werkloosheid en inflatie weergeeft. Handen in het haar Onder het actuele economische gesternte zou de inflatie zo langzamerhand flink moeten oplopen, zeker in de VS. De werkelijkheid lijkt echter weerbarstig. Er is weliswaar sprake van een zekere geldontwaarding, maar deze is voor dit jaar neerwaarts bijgesteld tot 1,6%, van een eerder verwachte 1,9%. De beperkte inflatiedruk heeft de Fed er niet van weerhouden afgelopen week een nieuwe rentestap te zetten. De minimumtarieven zijn nu een kwartje hoger gezet tot een niveau van 1%-1,25%. Het is de vierde renteverhoging sinds de crisis de rentetarieven tot het nulpunt deed teruglopen. Het aantal rentestappen lijkt veel, maar het actuele rentepercentage is nog steeds extreem laag, gezien de groei en werkgelegenheid. De monetaire autoriteiten zitten met de handen in het haar hoe om te gaan met de lage inflatie. In Nederland lijkt het probleem nog schrijnender. Sneue positie De zonnige vooruitzichten lijken ook hier de geldontwaarding geen substantiële impuls te geven. DNB heeft echter de oplossing voor dit probleem. Onze eigen centrale bank uit zijn machteloze positie door de vakbonden te smeken om de tanden te laten zien. Nu de economische groei langzaam aantrekt, moeten de lonen omhoog. Dan doet Phillips weer zijn werk en krijgt de inflatie weer een impuls. Looninflatie, dat is wat DNB wil. Het kan verkeren. Ten eerste toont de oproep van DNB de sneue positie die onze centrale bank inmiddels heeft ingenomen. Als tandenloze tijger kan de bank grommen over (Europees) beleid waarmee het niet eens is, zoals de huidige monetaire acrobatiek van Mario Draghi en de zijnen. DNB als economisch adviesbureau Maar ook in het binnenland kan de bank alleen de zaken naar zijn hand zetten middels woorden, bij gebrek aan financieel instrumentarium. DNB is verworden tot een economisch adviesbureau en een fusie met het CPB ligt voor de hand. Maar meest opvallend is de inhoud van de oproep. In de jaren zeventig was looninflatie de giftige cocktail van machtige vakbonden die via onredelijke hoge looneisen de bedrijven dwongen de prijzen exceptioneel te verhogen. De loon-prijsspiraal, deed de economie kraken in zijn voegen en liet de rente tot ongekende hoogte liet stijgen. Nu roept DNB op tot hoge beloningen. Dat is ridicuul en zinloos. Hoge lonen komen tot stand op basis van marktwerking. Als de lonen niet omhoog gaan, terwijl de markt wel krapper wordt, schort er iets aan die marktwerking. Te zware belastingdruk Laat DNB aangeven hoe de marktwerking verbetert, zodat de lonen wel via natuurlijke weg naar het gewenste niveau stijgen. Overigens, het algemene beeld dat de loon-prijsspiraal in de jaren zeventig de bron van ellende was, ligt genuanceerder. Ik denk dat met name de aan begrotingstekorten verslaafde overheden een belangrijke rol speelden in het destructieve inflatieproces. Dat geldt waarschijnlijk nu ook voor de huidige situatie, maar dan omgekeerd. Het zijn de overheden die momenteel een negatieve bijdrage aan de economische groei en de lage inflatie leveren. De overheidstekorten zijn weliswaar flink teruggelopen, maar dat is grotendeels tot stand gekomen door het verhogen van belastingen. De tegenvallende koopkracht in de samenleving is niet zozeer het gevolg van achterblijvende lonen, als wel van het afromende effect van de zware belastingdruk. Traag op gang Dan is er nog een tweede oorzaak van de gematigde groei en de gebrekkige bestedingsimpuls, en dat is het monetaire beleid zelf. De lage spaarrente zorgt ervoor dat er meer wordt gespaard om toch de doelstellingen te bereiken. Bovendien leidt de lage rente tot tekorten bij pensioenfondsen en verzekeraars, met hoge premies als gevolg. Hoge premies en al dan niet gedwongen hoge besparingen, aangevuld met een hoge belastingdruk. Het is echt niet verwonderlijk dat de economie maar zo traag op gang komt. Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 17 mei Obligaties van buiten de VS favoriet bij Pimco Pimco heeft een voorkeur voor Westerse obligaties buiten de VS en voor Amerikaanse largecaps met een sterke balans. De Magnificent Seven krijgen wel steeds meer concurrentie van de 493 andere S&P 500-bedrijven. Andere opvallende adviezen in de nieuwste outlook van Pimco?
Opinie 08 mei Zeer grote kans kans dat alles over 10 jaar hoger staat Beursblogger Ben Carlson kijkt bij zijn beleggingen altijd in de achteruitkijkspiegel. Op basis daarvan kun je er met grote zekerheid vanuit gaan dat de beurs over 10 jaar hoger staat, net als huizenprijzen, het algemene prijsniveau en het bbp.
Assetallocatie 07 mei Optimix gaat keihard tegen de markt in Volgens Optimix zijn de overeenkomsten tussen de internethype van begin 2000 en de huidige hype zo groot, dat de vermogensbeheerder tegen de markt ingaat. Aandelen zijn verkocht en met de opbrengst zijn inflation linked obligaties gekocht, grondstoffenposities ingenomen en is een deel cash gehouden.
aandelen 02 mei Aandelen doen het op de lange termijn altijd beter Beursblogger Jonathan Clements geeft 5 goede redenen om op de lange termijn altijd te vertrouwen op de veerkracht van aandelen.
Assetallocatie 02 mei Ook zonder renteverlaging zijn aandelen de beste keuze Evan Brown, hoofd multi-asset bij UBS AM, blijft positief over aandelen, ook als de inflatie hardnekkig hoog blijft en de beloofde renteverlagingen van de Fed er dit jaar niet gaan komen. "Dat er minder rekening wordt gehouden met renteverlagingen heeft meer te maken met de sterke economische groei dan met de hardnekkig hoge inflatie."
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.