"Dit is geen schuldencrisis" Johannes Müller: "Mijn favoriete indicator om de divergentie binnen de eurozone te omschrijven is de lopende rekening" 15 april 2013 09:15 • Door IEXProfs Redactie Deze gastcolumn is geschreven door Johannes Müller, hoofdeconoom van Deutsche Asset & Wealth Management. Hij bekijkt de crisis die Europa geselt vanuit een heel andere optiek dan de meeste economen en commentatoren. De eurocrisis heeft verschillende gezichten. Sommigen noemen het een schuldencrisis, anderen plakken er een label van bankencrisis op. Wij zien het vooral als een crisis van de lopende rekening, in het raamwerk van vaste wisselkoersen. De euro werd geïntroduceerd toen er nog weinig sprake was van externe onevenwichtigheden. Maar deze onevenwichtigheden begonnen het afgelopen decennium te ontstaan. Aanvankelijk groeiden ze langzaam, daarna steeds sneller. Sinds de invoering van de gemeenschappelijke munt zijn de prestaties van de verschillende economieën binnen de eurozone flink uiteen gaan lopen. Sommige landen boekten een sterke economische groei (zoals Spanje en Ierland), andere landen zagen hun economie jarenlang stagneren. De inflatie lag in de periferie boven het gemiddelde, maar in de Europese kernlanden juist onder het gemiddelde van de eurozone. Ook de groei van de lonen en het concurrentievermogen van de verschillende landen en regio’s liepen niet gelijk op, en daarmee dus ook de ontwikkeling van de handel. Favoriete indicator: de lopende rekening Mijn favoriete indicator om deze divergentie binnen de eurozone te omschrijven is de lopende rekening. De eurozone als geheel had een goede balans, maar de divergentie tussen de twee belangrijkste regio’s werd steeds groter. De kernlanden boekten aanzienlijke overschotten op de lopende rekening en de periferie een stijgend tekort.Meestal doen economen niet zo moeilijk over onevenwichtigheden tussen de lopende rekening binnen een muntunie. Zowel Duitsland als Frankrijk zijn bijvoorbeeld landen die bestaan ??uit sterke en zwakke regio's. Sommige gebieden hebben een productiviteit die boven het gemiddelde ligt, terwijl een ander deel van het land er juist onder kan liggen.Hetzelfde gaat op voor onder meer de werkloosheid. Er zijn talloze manieren om deze onevenwichtigheden op te heffen: een gemeenschappelijk begrotingsbeleid is zo’n mechanisme. Zo was er in Duitsland een speciale belasting genaamd "Solidaritätszuschlag" die werd uitgevoerd om de wederopbouw van het voormalige Oost-Duitsland te subsidiëren. Een gemeenschappelijk socialezekerheidsstelsel biedt een soortgelijke functie: in een collectieve werkloosheidsregeling zijn (sterke) gebieden met een lage werkloosheid nettobetalers, terwijl de (zwakke) gebieden met een hoge werkloosheid netto profiteren. Arbeidsmobiliteit is een ander mechanisme om de onbalans te herstellen. Eurozone is uitzondering Deze mechanismen zijn te vinden in alle gebieden met één valuta, met uitzondering van de eurozone. De reden waarom de gemeenschappelijke Europese munt een tiental jaar zo goed functioneerde, was omdat we begonnen met weinig onevenwichtigheden en daarna een liquide kapitaalmarkt hadden die de onevenwichtigheden tijdelijk faciliteerde. Na het ontstaan van de financiële crisis in 2008 zijn grensoverschrijdende kapitaalstromen opgedroogd en barstte de eurocrisis los. Een duurzame stabilisering van de eurozone moet twee elementen omvatten: a) een nieuw evenwicht binnen de eurozone dat leidt tot het drastisch inkrimpen van tekorten op de lopende rekening (en met het krimpen van tekorten zullen per definitie ook de overschotten afnemen), en b) de invoering van een mechanisme om resterende onevenwichtigheden glad te strijken. Inmiddels zien we dat er al aanzienlijke vooruitgang is geboekt. Ierland was het eerste land dat ingrijpende hervormingen doorvoerde. Het feit dat het land altijd al een sterk productieapparaat had, hielp hierbij. Vandaar dat Ierland, dat een jaarlijkse tekort had op de lopende rekening van meer dan 10 miljard euro, dit heeft omgedraaid en nu een overschot laat zien van ruim 8 miljard euro (een voortschrijdend twaalfmaandelijks gemiddelde) . Spanje en Portugal hebben ook een ommekeer weten te bewerkstelligen. De lopende rekening van Spanje is bijna in balans, en dat is indrukwekkend, gezien het feit dat het land komt van een tekort van rond de 100 miljard euro per jaar. Zelfs de lopende rekening van Griekenland is aanzienlijk verbeterd, hoewel ik niet verwacht dat Athene al in 2013 een overschot zal laten zien. Het hebben van een positieve lopende rekening betekent dat een land in staat is om de kapitaalbehoeften via de binnenlandse spaartegoeden te dekken en de buitenlandse schuld kan verminderen. Dit zijn positieve ontwikkelingen. Ik ben er echter van overtuigd dat een duurzame stabilisering in de eurozone niet mogelijk is zonder de invoering van een mechanisme om resterende onevenwichtigheden weg te nemen. De reddingsmechanismen die er nu zijn vallen weliswaar in deze categorie, maar een bankunie zou een grotere stap in deze richting zijn. Helaas is de vooruitgang afhankelijk van politieke beslissingen, en het is geen vanzelfsprekendheid dat de politiek deze besluiten daadwerkelijk zal nemen. De lopende rekening van landen in de Europese periferie (voortschrijdend twaalfmaandelijks gemiddelde): De Redactie van IEXProfs bestaat uit verschillende journalisten. De informatie in dit artikel is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies, of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. . Deel via:
J. Safra Sarasin Sustainable Asset Management 18 apr "Reshoring biedt mooie kansen voor groene beleggers" Volgens fondsmanager Daniel Lurch van het JSS Sustainable Equity Green Planet fonds van J. Safra Sarasin profiteren met name de duurzaamste bedrijven van de huidige herschikking van de wereldwijde productieketen. Welke dat zijn?
Impactbeleggen 11 apr “Het is fijn om goed te doen” Ook buiten Nederland is impactbeleggen ontdekt. Het Schotse Baillie Gifford bijvoorbeeld lanceerde in 2017 het Positive Change Fund. Vlak voor Pasen was Rosie Rankin, medeverantwoordelijk voor dit fonds, over in Amsterdam voor de tweedaagse Impact Europe Summit in de Beurs van Berlage. Rob Stallinga sprak met haar.
Impactbeleggen 03 apr "Impactbeleggers staan aan de goede kant van de geschiedenis" Hadewych Kuiper, directeur beleggingen bij Triodos IM, is niet onder de indruk van alle berichten dat duurzaam beleggen het beste heeft gehad. "Zo ziet tegenwerking van vooruitgang eruit."
Impactbeleggen 30 jan JSS Green Planet Fund: Kansrijk beleggen in een groene toekomst Beleggen in de toekomst is volgens S. Safra Sarasin beleggen in de groene transitie. Lees meer over het JSS Sustainable Equity Green Planet Fund, dat in de laatste drie jaar niet alleen hard is gegroeid maar ook sterk heeft gepresteerd.
ESG 17 jan ESG is dood, lang leve ESG 2.0! Matt Christensen, hoofd duurzaam en impact beleggen bij Allianz Global Investors, schetst de vijf belangrijkste duurzaamheidsthema's van 2024. Politieke verdeeldheid dreigt het grootste struikelblok te worden.
ESG 01 nov Biodiversiteitsverlies, het megarisico dat slechts enkelen zien Het verlies van biodiversiteit is volgens De Nederlandsche Bank (DNB) een groot risico voor de financiële stabiliteit. Cardano heeft een methode ontwikkeld om dit verlies te meten en zo de beleggingsrisico’s in kaart te brengen. IEXProfs sprak met Dennis van der Putten, Chief Sustainability Officer bij Cardano.