Nieuws
Hoge energieprijzen zorgen voor meerdere transities tegelijk
Europa probeert al een tijdje vaart te maken met de groene energietransitie. Rusland heeft ervoor gezorgd dat daar nog een paar transities bij zijn gekomen, zoals de overstap naar LNG, een efficiencytrend en een industriële overlevingsstrijd.
Het woord energietransitie is bij iedereen inmiddels wel bekend. Om de opwarming van de aarde tegen te houden moeten fossiele brandstoffen zoveel mogelijk worden vervangen door duurzame bronnen, zoals zon, wind en waterkracht. Maar dat is volgens Aegon Asset Management slechts een van de vele transities die er gaande is op korte en lange termijn.
In Europa werden we dit jaar geconfronteerd met de verschrikkelijke oorlog in Oekraïne, wat betekent dat Russische olie en gas in een veel hoger tempo moeten worden vervangen door alternatieven.
Dat kan alleen maar door gedeeltelijk over te schakelen op LNG uit het Midden-Oosten en landen als de VS en Noorwegen. Op de korte termijn is het immers onmogelijk om grote hoeveelheden zonnepanelen en windmolens te plaatsen.
Infrastructuur
De transitie naar LNG is echter niet zo eenvoudig. Het is schaars en er is veel infrastructuur voor nodig. Dat leidt al snel tot de conclusie dat op korte termijn ook het verbruik omlaag moet.
Dat zorgt voor een volgende transitie, die gepaard gaat met allerlei investeringen in energie-efficiency, zoals warmtepompen, zuinige machines en elektrische verwarming.
Hogere prijzen
Wat overheden ook doen, hogere gas- en andere energieprijzen zullen voorlopig hoog blijven, zeker in Europa, wat nog een laatste trend activeert.
Voor energie-intensieve bedrijven wordt het steeds lastiger om het hoofd boven water te houden als ze moeten concurreren met landen waar de energiekosten lager zijn. In Duitsland - waar de industrie veel groter is dan in Nederland - wordt gevreesd dat de hele economische structuur op zijn kop moet.
Volatiliteit
Aegon AM schrijft dit alles in een rapport uit september. Sindsdien is er alweer veel gebeurd. Op de termijnmarkt schieten de energieprijzen alle kanten op, maar de trend is ongewijzigd. Alle economen zijn het erover eens dat de Europese economie een jaar tegemoet gaat met vermoedelijk een recessie.
Rusland is na de VS de grootste producent van olie en gas met een marktaandeel van respectievelijk 12,4% en 18%. De grootste afnemer is Europa. In 2019 was de totale vraag naar gas 480 miljard kubieke meter. Rusland nam daarvan 160 tot 170 miljard m3 voor zijn rekening. De Europese doelstelling is om dat zo snel mogelijk af te bouwen. Dat gaat haast niet zonder recessie.
De beurs
Wat dit allemaal voor de beurs betekent, zegt Aegon in dit rapport niet. Maar dat al die transities grote gevolgen hebben en ook kansen opleveren voor bedrijven en beleggers, is zeker.
Er moet bijvoorbeeld sowieso meer stroom komen. Iemand zal die stroom moeten produceren of dat nou windmolens zijn, zonnepanelen of kernenergie. Hetzelfde geldt voor het stroomnet, dat moet worden uitgebreid en efficiënter benut.
Een recessiejaar
Voor de korte termijn is Aegon AM somber over Europa. De hoge energieprijzen zullen ongetwifeld hun tol eisen. Een milde recessie in 2023 ligt voor de hand.
Op de langere termijn zal er volgens de analisten een nieuw evenwicht ontstaan waarbij Europa waarschijnlijk minder energie verbruikt tegen hogere prijzen dan vóór de Oekraïne-oorlog.