Een impactvolle fintechportefeuille in opkomende markten

In de recente publicatie Investing in fintech for greater financial inclusion beschrijft Triodos IM hoe fintech de sleutel vormt tot meer financiële inclusie, oftewel een financiële sector die toegankelijk is voor alle lagen van de bevolking. Caspar Sprokel: “Door te investeren in fintech openen we voor veel mensen de toegang tot financiële diensten, waardoor basisbehoeften, zoals voedsel- en energiezekerheid, bereikbaar worden. Het verbetert de levenskwaliteit van mensen, en daar gaat het ons uiteindelijk om.”

Caspar Sprokel

Dynamische begintijd

Triodos IM begon in 2014 voor het eerst te kijken naar de mogelijkheden die fintech biedt om financiële inclusie te bevorderen. Destijds was de fintechsector relatief nieuw, complex en zeer dynamisch. Bedrijven die fintech-diensten aanboden, schoten als paddenstoelen uit de grond. Daarnaast onderzochten ook traditionele financiële dienstverleners, zoals microfinancieringsinstellingen en MKB-banken hoe zij nieuwe technologische mogelijkheden het beste in hun bedrijfsmodellen konden integreren.

Caspar Sprokel kijkt terug op een opwindende tijd: “Fintech was echt iets nieuws. Hoewel we al snel zagen dat de belofte van fintech (zie kader onderaan het verhaal) volledig aansluit bij ons kerndoel moesten we wel uitzoeken hoe investeringen in fintechbedrijven zich verhouden met onze impactdoelstellingen en het risicobeleid van onze beleggingsfondsen.”

Eerste stappen

Triodos IM deed in 2016 de eerste fintech-investering in het Accion Frontier Inclusion Fund, een durfkapitaalfonds dat startkapitaal verstrekt aan fintech-bedrijven die zich richten op financiële inclusie. Het leverde Triodos IM een sterke kennispartner.

Farah Chams: “We konden het risico beter spreiden over verschillende investeringen, onze eigen kennis op te bouwen met een gelijkgestemde partner, en uiteindelijk voor onze fondsen een solide aanvoerlijn van beleggingskansen te openen. Het containerbegrip fintech transformeerde tot specifieke benaderingen die direct aansloten op bestaande behoeften, zoals online lenen, digitale portemonnees en het opzetten van zogenaamde neo-banken."

Farah Chams

Directe investeringen volgden een paar jaar later. Omdat Triodos IM tot dan meer een investeerder was in traditionele financiële instellingen met sterke groeimogelijkheden, moest het zijn investeringscriteria aanpassen en nieuwe richtlijnen vaststellen. Farah Chams: “Financieren in fintech is immers investeren in startende bedrijven.” Caspar Sprokel: "Financiële instellingen zijn sterk gereguleerd en hebben gediversifieerde portefeuilles, dus die zijn relatief eenvoudig te analyseren, maar met fintechbedrijven, vooral als ze nog niet winstgevend zijn, is de beleggingscase minder makkelijk te maken."

Portfoliospreiding

Triodos IM heeft inmiddels 80 miljoen euro geïnvesteerd in drie fintechfondsen en 19 fintechbedrijven. Financiering vindt plaats via leningen, deelname in het aandelenkapitaal of via hybride instrumenten.

"Triodos IM heeft inmiddels 80 miljoen euro geïnvesteerd in drie fintechfondsen en 19 fintechbedrijven"

Caspar Sprokel is enthousiast over de eerste aandeleninvestering, eerder dit jaar, in KoinWorks in Indonesië. KoinWorks, opgericht in 2016, is een digitaal leenplatform dat particuliere kredietverstrekkers in contact brengt met micro-, kleine en middelgrote ondernemingen die krediet nodig hebben. In slechts vijf jaar tijd heeft het platform tienduizenden particuliere en zakelijke gebruikers bij elkaar gebracht en biedt het nu ook zelf leningen aan.

Het in Kenia gevestigde Apollo Agriculture is een andere fintechinvestering in 2021. Naast het verstrekken van leningen aan kleinschalige boeren biedt Apollo hun ook onder meer landbouwadvies op maat via de mobiele telefoon, toegang tot markten en verzekeringen. Apollo maakt hierbij gebruik van satellietgegevens en machine learning.

Farah Chams: "Apollo is een geweldig voorbeeld van een fintechbedrijf, dat door zijn geïntegreerde en gedigitaliseerde aanpak kleinschalige boeren kan bereiken en hun inkomsten en voedselzekerheid kan verbeteren."

Wat biedt de toekomst?

Volgens Farah Chams en Caspar Sprokel spelen er twee belangrijke ontwikkelingen in de fintechmarkt. Bedrijven evolueren voortdurend en bieden steeds betere producten om aan de behoeften van klanten te voldoen. Sommige groeien zelfs uit tot volwaardige digitale banken. De andere belangrijke ontwikkeling in de markt is de exponentiële groei van embedded finance-bedrijven, zoals het voorbeeld van Apollo Agriculture, die fintechbedrijven helpen om hun product of dienst beter te leveren.

Farah Chams vertelt dat Triodos IM ook graag de markt van betalingsplatforms wil verkennen. “Deze zorgen ervoor dat geld sneller en tegen veel lagere tarieven kan bewegen, maar ze openen ook nieuwe geldtransferbestemmingen. Vroeger ging geld vooral van noord naar zuid, nu gaat het ook van bijvoorbeeld India naar Afrika, of beweegt het binnen Afrika zelf. Het is nog een relatief nieuw terrein voor ons, maar onze microfinancieringsfondsen zouden deze platforms, die veel kapitaal nodig hebben, kunnen helpen met financiering.

• Nog meer weten: Triodos IM heeft onlangs een paper gepubliceerd over de mogelijkheden die financiële technologie biedt om meer financiële inclusie te bereiken, met name in opkomende en zich ontwikkelende markten. Download de paper hier.

De belofte van fintech

Fintech kan worden omschreven als de digitale transformatie van traditionele financiële dienstverleners en meer recentelijk, als nieuwe niet-traditionele, disruptieve toetreders in de financiële sector. Fintechbedrijven bieden hun diensten op diverse en talrijke manieren aan, vaak met innovatieve bedrijfsmodellen, en heeft wereldwijd de aandacht getrokken van investeerders, consumenten en regelgevers.

Triodos IM is van mening dat fintech, mits goed gereguleerd, mensen in ontwikkelingslanden en opkomende economieën ten goede kan komen, omdat ze de toegang tot financiering openen voor huishoudens met een laag inkomen en voor micro-, kleine en middelgrote ondernemingen. Fintech vormt een netwerk van vele deelsectoren en heeft ook een sterke sociale dimensie, die niet alleen de toegankelijkheid, betaalbaarheid en kwaliteit van financiële diensten verbetert, maar ook de deur opent naar nieuwe diensten en financiële mogelijkheden.