"De planeet bezwijkt onder onze eetgewoonten"

Ons systeem van voedselvoorziening en landbouw loopt tegen zijn grenzen aan. “We zijn niet in staat de wereldbevolking op een duurzame en gezonde manier te voeden als we zo verdergaan. Tegen 2050 verwachten we dat er op onze planeet tien miljard mensen leven, maar we hebben niet langer de grondstoffen om die bevolkingsgroei te ondersteunen,” zegt Isabelle Laurencin, fondsbeheerder van Triodos Food Transition Europe Fund.

Daarom belegt het fonds in bedrijven die een rol spelen in de transitie naar een sociaal en ecologisch model van voedselvoorziening.

Verborgen honger

Een voedseltransitie is hard nodig, niet in het minst omdat onze systemen van voedselproductie ook nog eens een negatieve ecologische impact hebben. Ze putten de bodem langzaam uit, genereren een derde van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen en veroorzaken bovendien watervervuiling, onder meer door het gebruik van meststoffen en pesticiden.

Ook op het vlak van gezondheid schort het. Ons voedselsysteem is opgezet na de Tweede Wereldoorlog met als voornaamste doel het uitroeien van honger. Dat betekent dat we vooral in grote hoeveelheden goedkope calorieën produceren.

"Dat werkt uitstekend om hongersnood te vermijden, maar met als neveneffect dat we ongezond eten." Intussen is zelfs verborgen honger een probleem: we krijgen veel calorieën binnen, maar te weinig vitaminen en mineralen. “Dat creëert vermijdbare ziekten zoals obesitas en diabetes”, zegt Laurencin.

"We krijgen veel calorieën binnen, maar te weinig vitaminen en mineralen"

Technologie helpt

Ook aan de logistieke keten van onze voedselproductie kleven er nadelen. “Momenteel komt 70% van wat we eten uit de opkomende landen. Daar wonen de armste mensen ter wereld en omdat er zoveel tussenpersonen zijn, krijgen ze geen eerlijke vergoeding voor wat ze produceren,” zegt Laurencin.

Technologie kan een antwoord bieden op een aantal van deze uitdagingen. ”De voedingssector is als een van de weinige economische sectoren nog niet door een omslagperiode gegaan. Dat zit er nu aan te komen, want technologie maakt enkele structurele veranderingen mogelijk,” aldus Laurencin.

"Technologie maakt enkele structurele veranderingen mogelijk"

De omslag speelt op zowat alle schakels van de voedselketen en wordt vooruit gestuwd door de opmars van duurzame en organische voedingsproducenten, de toegenomen aandacht voor gezonde eetgewoonten, circulaire businessmodellen en de aandacht voor de volledige waardeketen van de voedselproductie.

Corona heeft consumentengedrag veranderd

Een andere grote trend die de transitie ondersteunt, is het toenemende bewustzijn bij consumenten. Covid-19 heeft een fundamentele impact gehad op ons voedselsysteem en een nieuw licht geworpen op hoe en wat we eten.

Mensen zijn zich meer bewust van hun gezondheid en voeding en besteden meer tijd aan het nadenken over en het bereiden van hun eten. De consument wil weten waar zijn voedsel vandaan komt.

De coronapandemie heeft die trend versneld. “De pandemie heeft de gebreken van ons voedselsysteem pijnlijk aan het licht bracht en dat heeft geleid tot een versnelling van wat er al in een langzamer tempo gebeurde”, aldus Laurencin.

"De pandemie heeft de gebreken van ons voedselsysteem pijnlijk aan het licht bracht"

Zo bleken mensen met diabetes of obesitas bijzonder kwetsbaar tijdens de pandemie en raakte in veel landen de toeleveringsketen volledig ontwricht, met lege winkelrekken tot gevolg.

“De pandemie heeft mensen bewuster gemaakt. Dat zal niet veranderen, ook niet als deze pandemie voorbij is. Studies hebben aangetoond dat je consumentengedrag in slechts drie weken kan veranderen als je iemands gewoonten volledig verstoort. Dus stel je voor wat anderhalf jaar van een pandemie kan veranderen.”

Lees meer over de dynamiek van de snelgroeiende duurzame voedingssector en hoe het Triodos Food Transition Europe Fund inzet op echte verandering.