Een vlakke rentecurve alleen zegt weinig

Hoe ver weg zijn we van een Amerikaanse recessie, en hoe zal de Federal Reserve daarop reageren? Het zijn twee vragen die beleggers in toenemende mate bezighoudt. Het is daarom goed om alle berichten die uit de buik van de Fed komen op een goudschaal te wegen.

Een van de zaken waar de Fed met zekerheid naar kijkt is de yield- of rentecurve: het verschil tussen de korte (een jaar) en de lange rente (tien jaar). Veel mensen denken dat als de rentecurve negatief wordt (lange rente lager dan de korte) dat dan een recessie aanstaande is.

Wel een vertraging

Een van de leden van de Fed - de centrale bank van St. Louis – weerspreekt dit. Volgens David Andolfatto en Andrew Spewak volgt bij een inverted yieldcurve lang niet altijd een recessie. Het duidt volgens hen op een vertraging van de economie, wat een recessie waarschijnlijker maakt, maar veel belangrijker zijn externe schokken, zoals het klappen van de internetluchtbel in 2000 en de kredietcrisis in 2007-2008.

Volgens Andolfatto en Spewak kijkt de Fed bij zijn analyse allereerst niet naar de nominale rente - zoals analisten soms plegen te doen - maar de reële rente. Als de korte rente aangepast voor inflatie hoog is dan zegt dat wat over het verwachte consumptieniveau over een jaar.

De lange rente zegt iets over het verwachte consumptieniveau over tien jaar. Als de lange rente dus lager is dan de korte, dan wijst dat op een vertraging van de economie. 

Dat kan in een land met een hele hoge potentiële groei bijvoorbeeld zijn van 8% naar 6%. In een land met weinig groei kan de vertraging betekenen dat de groei afneemt van 3% naar 2%.

Internetluchtbel

Krijgt het land met de hoge groei te maken met een externe schok dan kan dat op korte termijn bijvoorbeeld dat er nog eens drie procent van de groei wordt afschrapen. Dat betekent echter nog geen recessie. Bij een economie met de lage groei is dat veel eerder het geval.

Andolfatto en Spewak nemen de laatste twee grote schokken als voorbeeld: de internetluchtbel en de kredietcrisis. Bij het knappen van de internetluchtbel was de groei in de VS redelijk hoog. De recessie was daarom mild. Bij de kredietcrisis was de groei veel lager, des harder was de daaropvolgende recessie.

Meer renteverhogingen?

Wat is er nou te zeggen over de huidige situatie? Volgens Andolfatto en Spewak hoeft het afvlakken van de yieldcurve dus nog niks te betekenen. "Het kan eenvoudigweg betekenen dat de markt ervan uitgaat dat het consumptieniveau niet meer zo hard zal stijgen of zelfs zal dalen vanaf het huidige niveau met 1% per jaar. Dat is ruim onder het historische niveau van 2%.”

Het maakt de economie wel kwetsbaarder voor een negatieve schok. Wanneer die komt is echter onvoorspelbaar. Beleggers kunnen uit deze analyse de hoop putten dat de Fed niet meer zo snel de rente zal verhogen als in de afgelopen twee jaar.

Aan de andere kant, het feit dat de Fed naar de reële yieldcurve kijkt en niet de nominale, zegt dat het beperken van de inflatie voor de Fed de hoogste prioriteit heeft. Aangezien de verwachte inflatie nu en komend jaar nog altijd boven de doelstelling van 2% ligt, moet de markt zeker nog rekenen op een paar renteverhogingen.