ETF-recensie: Mijnbouwersindex volgt ETF Het komt niet vaak voor dat vanwege problemen bij een ETF de onderliggende index moet veranderen. Het overkwam de MVIS Global Junior Gold Miners Index. 8 augustus 2017 13:20 • Door Marcel Tak Het is bij mijn weten de eerste keer dat een ETF problemen ondervond omdat die te groot is geworden. Het betrof de Van Eck Junior Gold Miners ETF, een fonds dat belegt in kleine, startende, vooral Canadese mijnbouwbedrijven. Begin 2016 bereikte de koers van de ETF een dieptepunt, maar in iets meer dan een half jaar nadien steeg de koers met bijna 200%. Dat lokt natuurlijk vraag uit van beleggers. Het beheerd vermogen steeg in 2016 naar meer dan vijf miljard dollar. Dat is veel voor een fonds dat een niche-index volgt. In enkele gevallen dreigt de ETF meer dan 20% van de mijnbouwonderneming die onderdeel van de index uitmaken te bezitten. Dat verplicht volgens de Canadese wet de houder van die positie tot het uitbrengen van een bod op alle uitstaande aandelen. Om dat te voorkomen heeft de ETF nu aandelen aangekocht van mijnbouwbedrijven die niet in de index zijn opgenomen. En er is positie in een andere ETF van Van Eck die de grotere mijnbouwbedrijven volgt. De onderliggende index De index waar alles om te doen is, is de MVIS Global Junior Gold Miners Index. Deze index bestaat uit 48 kleine mijnbouwbedrijven uit met name Canada (67%) en Australië (16%). De geselecteerde bedrijven moeten minstens 50% van hun opbrengsten halen uit goud- en zilvermijnbouw. De totale marktkapitalisatie van de bedrijven is gelijk aan 31 miljard dollar, maar het bedrag aan vrij verhandelbare aandelen is met 20 miljard dollar veel lager. Het rendement sinds de start van de index op 31 augustus 2009 is bepaald geen successtory. De index heeft per april 2017 ongeveer tweederde van zijn waarde verloren. Vanaf de hoogste stand eind 2010 ging zelfs bijna 90% van de index in rook op. Dat plaatst de 200% koersstijging in de eerste helft van 2016 in een relativerend perspectief. Vanaf het hoogste herstelpunt in augustus 2016 is de index opnieuw met bijna 40% gedaald. Het verbaast niet dat de volatiliteit van de index zeer hoog is en met 45 duidt op een extreem risicovolle belegging. Vanwege de problemen met deze ETF is de index per 17 juni 2017 aangepast. Er worden meer bedrijven in opgenomen. Zo kan de ETF de index weer volledig volgen. De ETF De ETF is fysiek van structuur, wat betekent dat de aandelen uit de index daadwerkelijk worden gekocht. Door de problemen bestaat nu ongeveer een kwart van de ETF uit aandelen die niet in de index zijn opgenomen. Dat geldt voor de grootste vier posities van de ETF, een unicum voor een fonds dat een index wil volgen. De TER-kosten bedragen 0,52%. Over de laatste twee kalenderjaren bedroeg het verschil tussen fondsprestatie en indexprestatie, de werkelijke kosten, 0,84% per jaar. De buiten de index opgenomen aandelen geven echter tot nu toe een positieve bijdrage aan het resultaat. Over de eerste vier maanden van 2017 presteerde het fonds 1,76% beter dan de index! Wat vindt Tak? De problemen met deze ETF laten zien dat de omvang van de ETF in relatie tot de index belangrijk is. Het is overigens niet alleen de omvang van de Van Eck ETF die de problemen veroorzaakt. Er zijn nog andere ETF-uitgevers met een fonds op deze index, waaronder die van Direxion met een short- en longversie en voor beide een hefboom van drie. Op zo’n relatief kleine index zullen deze hefboomfondsen een significante invloed op de prijsvorming van de index hebben. Ik denk dat door de indexaanpassing de Van Eck-ETF zeker zal overleven, hoewel door de wijziging in samenstelling het karakter van de index verandert. Belangrijk is dat toezichthouders deze problematiek herkennen. Het is verstandig dat er maxima gaan gelden voor de omvang van ETF’s in relatie tot de index. Algemeen Karakteristieken Onderliggende index MVIS Global Junior Gold Miners Index Replicatie fysiek, volledig Start fonds 10 november 2009 Dividend ja Ticker (ISIN) GDXJ Frequentie jaar Notering beurs NYSE Dividendrendement 4,64% (2016) Valuta ETF dollar Total Expense Ratio 0,52% Fondsomvang 4,0 miljard dollar Werkelijke kosten 0,84% (2015/2016) Biedlaatspread 6 cent (0,18%) Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en oprichter/beheerder van het Bufferfund. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 22 apr Janus Henderson kiest voor cyclisch Europa Janus Henderson Investors kiest voor smallcaps en Europese aandelen. Volgens de Brits-Amerikaanse vermogensbeheerder houden beleggers te weinig rekening met een groeivertraging in de VS veroorzaakt door een langer hoog blijvende rente.
Opinie 18 apr Yes! Wereldwijde groei versnelt In 2023 presteerde de Amerikaanse economie beter dan de meeste andere regio's in de wereld. Ook in 2024 gaat het de VS voor de wind, waarbij Grace Peters van J.P. Morgan Private Bank verwacht dat de economische groei in de rest van de wereld nu ook in een hogere versnelling gaat.
Assetallocatie 18 apr Van Lanschot Kempen koopt niet langer Japanse aandelen Van Lanschot Kempen is afgestapt van zijn overwogen-positie in Japanse aandelen. De bedrijfswinsten ontwikkelen zich nog steeds goed, maar de waarderingen beginnen flink op te lopen.
Assetallocatie 17 apr Cashberg langs de lijn gaat nergens naartoe Gerben Lagerwaard van State Street Global Advisors gelooft er niets van dat de gigantische hoeveelheid geld die nu in geldmarktfondsen is geparkeerd binnen afzienbare tijd naar de aandelenmarkt wordt gealloceerd.
Assetallocatie 16 apr "Impact aanval van Iran op financiële markten is beperkt" "De directe actie van Iran tegen Israël dit weekend heeft geleid tot de vrees voor verdere escalatie, maar bij afwezigheid van een volledige crisis in de regio - wat niet ons basisscenario is - denken we dat de impact op de financiële markten beperkt zal blijven." Dat schrijft Greg Hirt van Allianz Global Investors.
Assetallocatie 16 apr Amundi positiever over komende 10 jaar, negatiever over 25 jaar Amundi AM is sceptischer geworden over snelle maatregelen tegen het opwarmen van de aarde. De eerste 10 jaar is dat nog gunstig voor beleggers. Daarna wordt de rekening betaald.