Nieuws
Haviken tegen duiven
Er zijn steeds meer haviken in de Amerikaanse duiventil. De kritiek op quantitative easing groeit. Het zal niet lang meer duren voor het beleidscomité van de Fed (de FOMC) overstag gaat.
Toen corona uitbrak was de Amerikaanse centrale bank er net als de ECB in Europa als de kippen bij om de economie te bewaren voor een crash. De Fed koopt sindsdien elke maand voor 120 miljard dollar aan effecten om de burger moed te geven en bedrijven liquide te houden.
De maatregelen hebben geholpen. De Amerikaanse economie is de crisis goed doorgekomen. Maar veel economen en Fed-watchers vragen zich af of het niet tijd wordt te stoppen met de crisismaatregelen.
Huizenbubbel
Het beleid heeft namelijk ook negatieve kanten. Vooral de snel stijgende huizenprijzen, aandelenkoersen en digitale valuta baren zorgen. Het duidt op financiële bubbels die de verschillen tussen arm en rijk vergroten.
Een aantal economen betwijfelt bovendien dat “kwantitatieve verruiming” (QE) positief is voor de economie. Gaan bedrijven er echt meer door investeren? Of maakt het ze juist onzeker? Zorgt QE daadwerkelijk voor meer banen? Of leidt het vooral tot hogere prijzen en besparingen?
Twee scholen
Een artikel in Politico laat zien dat er twee scholen zijn. De ene school zegt: vooral doorgaan met QE. De kredietcrisis van 2007-2008 heeft laten zien hoe gevaarlijk het is om vroeg te stoppen met stimuleren. Het kan het economisch herstel in de kiem smoren en een deflatoire spiraal laten ontstaan. Er is bovendien het gevaar van paniek onder beleggers.
Anderen zeggen dat dit juist het gevaar is. Te lang doorgaan, maakt financiële markten verslaafd en blind voor risico’s. Er zit geen rem meer op lenen en de prijzen van huizen en aandelen stijgen de pan uit. Wat uiteindelijk leidt tot bubbels vergelijkbaar met 2000 (ict-aandelen) en 2007 (hypotheken).
Mohamed El-Erian
“Het Fed-beleid is contraproductief op alle niveaus”, zegt bijvoorbeeld Lou Crandall, chefeconoom bij Wrightson ICAP. “Het is gewoon niet meer nodig om bij het publiek aan te dringen dat ze meer lenen.”
Mohamed El-Erian - een bekende econoom en adviseur van verzekeringsconcern Allianz - ziet dat net zo. Als Fed-voorzitter Jerome Powell doorgaat met dit opkoopbeleid dan maakt hij de economische situatie erger, niet beter.
“Er kan worden gesteld dat de economische voordelen van QE beperkt zijn en ruimschoots overtroffen worden door de kosten en risico’s. Het ondermijnt op de lange termijn de vooruitzichten voor een hoge, inclusieve groei.”
Haviken en duiven
De Fed is zeker niet doof voor dit soort kritiek. Er zijn binnen het beleidscomité FOMC zowel duiven (die willen een ruim monetair beleid) als haviken (krapper beleid). Tot de haviken behoren onder andere de presidenten van de Federal Reserve van Dallas, St. Louis en Boston.
Voorzitter Jerome Powell zit ergens in het midden. De algemene verwachting is dat hij mensen langzaam zal voorbereiden op een ommekeer in het monetaire beleid. Het debat tussen duiven en haviken hoort daar bij.
Renteverhoging nog ver weg
Eerst zullen het vooral woorden zijn. Daarna zal de FOMC officieel aankondigen dat de Fed QE gaat afbouwen, ook wel "taperen" genoemd. De verwachting is dat dit tijdens een van de volgende twee vergaderingen zal zijn. De eerstvolgende FOMC-beleidsvergadering is in september.
Dan, een paar maanden later (naar schatting begin volgend jaar), gaan ze dat ook echt doen, en pas helemaal op het eind wordt de rente verhoogd. Dat laatste kan volgens de kenners nog best een of twee jaar duren.
Lees ook het commentaar van Edin Mujagic.