"Verwacht lagere rendementen"

Hoewel hij het met een montere glimlach brengt, kun je weinig anders dan het hoofd in deemoed laten hangen als Valentijn van Nieuwenhuijzen zijn outlook voor 2012 ontvouwt. De toekomstvisie die het hoofd strategie van ING Investment Management schetst is niet direct aanleiding om met een lijst vol beleggingsideeën de beurs op te gaan.

Voorzichtigheid is troef en dat heeft, zegt Van Nieuwenhuijzen, alles te maken met de diepe crisis waar de westerse wereld - en Europa in het bijzonder - mee worstelt. "Het risico dat de eurozone uit elkaar valt is groter dan ooit," zegt hij. "Het is nog steeds niet mijn meest waarschijnlijke scenario, maar het feit dat de kans al zo veel groter is dan voorheen is al verontrustend." Er zijn nog wel uitwegen uit de eurocrisis, maar daarvoor zijn twee zaken cruciaal, volgens de strateeg.

Ten eerste moet de ECB flexibeler kunnen opereren. Louter als inflatiewaakhond optreden, zoals tot nu toe het geval was, is niet voldoende meer. De ECB moet ook stimulerend kunnen optreden en liquiditeit kunnen verschaffen. Daarnaast is het in een Europa van twee snelheden cruciaal dat er nog ergens economische groei - of perspectief daarop - te vinden is. 

Patiënt stabiliseren

Nu de zuidelijke landen nog jaren aan het saneren zullen zijn, is het aan de sterke Noord-Europese landen om te zorgen voor die groeiomgeving. En daarom moeten landen als Nederland en Duitsland niet meegaan in de grote bezuinigingsrace, maar de komende tijd juist meer doen om de economie te stimuleren, zegt Van Nieuwenhuijzen. 

"Het net als in een ziekenhuis: je moet de patiënt eerst stabiliseren voor je kan opereren. Wat nu dreigt is dat alle landen tegelijk agressief gaan ingrijpen in de overheidsfinanciën en daarmee loop je grote kans dat de patiënt is overleden voor de operatie ten einde is. Mario Draghi heeft met zijn eerste rentebesluit als ECB-voorzitter een goede stap gezet door de rente te verlagen en zo wat lucht te verschaffen. Maar om de schuldencrisis echt aan te kunenn pakken moet er perspectief zijn op groei."

Om het beeld nog wat te versomberen ziet Van Nieuwenhuijzen naast de eurocrisis ook de vergrijzing en de scheve inkomensverdeling in het westen - "kijk maar naar de Occupy-beweging die nu de kop op steekt" - als potentiële risico's voor de nabije en verdere toekomst. Wat moet je als belegger met zoveel obstakels op de weg?

"Dit heeft allemaal grote gevolgen voor hoe je portefeuilles beheert. Daar zijn nieuwe inzichten voor nodig en je zult flexibeler moeten worden. De gemiddelde rendementen op lange termijn zullen lager zijn. De obligatierendementen zijn de laatste jaren 6% à 7% per jaar geweest. Fantastisch eigenlijk. Die tijd is voorbij. Dat kan zich onmogelijk herhalen. De rente zou nog een procent omlaag kunnen misschien, maar dat was het dan wel. Op termijn hebben aandelen een beter perspectief."

Aandelen: aantrekkelijk, maar onderwogen

Om de moeilijkheid van de huidige markt nog maar eens te benadrukken zegt Van Nieuwenhuijzen desondanks op het moment onderwogen te zijn in aandelen. "Dat heeft te maken met timing en die is op het moment cruciaal, omdat he heel veel kuddegedrag ziet. De waardering van aandelen is aantrekkelijk, maar in de huidige markt zien we toch vooral risico's aan de onderkant, vandaar dat we onderwogen zijn."

Wat is dan wel aantrekkelijk op dit moment? "Eerlijk gezegd voelen we ons het meest comnfortabel met staatspapier en cash, maar we hebben op dit moment overwegingen in onder andere high yield-obligaties en emerging market debt." Een hedendaagse belegger moet echter bereid zijn om snel en actief te switchen, zegt Van Nieuwenhuizen, terwijl hij wijst op een tabel met de beste en slechtste rendementen per asset class over de laatste 12 jaar.

"Je zult beter moeten anticiperen op veranderingen in de marktomstandigheden. Als je passief belegt ga je onherroepelijk te maken krijgen met lagere rendementen dan je gewend was en meer volatiliteit. Je kunt heel veel waarde toevoegen door afgewogen risico's te nemen en goed te timen."