Vermogen top 20-pensioenfondsen laat fors herstel zien

Het beheerde vermogen van de 300 grootste pensioenfondsen ter wereld is vorig jaar met 8% in waarde gestegen tot 19,5 biljoen dollar, zo blijkt uit het rapport Top 300 pension funds research van Thinking Ahead Institute (Willis Towers Watson).

In 2018 was er nog sprake van een waardedaling van 0,4%. Volgens het onderzoek, dat is uitgevoerd in samenwerking met Pensions & Investments, bedraagt voor de top-20 fondsen de jaarlijks samengestelde groei 5,5% over de afgelopen vijf jaar. Dat is 4,9% voor de top 300 fondsen in dezelfde periode. 

De kassen van pensioenfondsen waren aan het begin van dit jaar dus gevulder, maar de fondsen blijven onder druk staan, bijvoorbeeld door zorgen rond solvabiliteitsniveaus, stijgende verwachtingen ten aanzien van ESG-overwegingen en natuurlijk door de coronacrisis, zo benadrukken de onderzoekers. 

Groten groeien sneller

Opmerkelijk is dat de grootste pensioenfondsen beter renderen dat de kleinere. Dat is geen toeval. Jacco Heemskerk, Head of Investments bij Willis Towers Watson Nederland, zegt daarover: "Omvang lijkt van belang. De grootste fondsen investeren meer in de kwaliteit van hun organisatie, in de ontwikkeling van hun mensen, hun cultuur en investeren vooral meer in technologie. Technologie verbetert mensen, proces- en informatiefactoren."

Maar, waarschuwt Heemskerk, pensioenfondsen zijn in de digitale revolutie achtergebleven bij andere sectoren. "Terwijl juist technologie een belangrijke factor is en in toenemende mate zal bepalen welke fondsen het goed doen."

Maar wat heeft dat achterblijven op het gebied van tech voor effect op lange termijn Heemskerk: "Vermogensbeheerders staan onder toenemende concurrentiedruk. Fintech-bedrijven zullen in staat blijken om technologische innovaties te combineren met beleggingsoplossingen. Als Nederlandse vermogensbeheerder niet meegaan in die trend, dan zullen ze verder terrein verliezen. Voor pensioenfondsen geldt in het verlengde hiervan dat hun organisaties onvoldoende profiteren en dat inefficiënties leiden tot lagere pensioenen voor deelnemers."

Meer in duurzaam

Duurzaam beleggen speelt een steeds belangrijkere rol bij beleggingen van pensioenfondsen. Vooral klimaat en sociale aspecten vinden de fondsen belangrijk. Toch is er helaas nog niet zoveel data beschikbaar over duurzaam beleggen. 

"Het nieuwste rapport van de Global Sustainable Investment Alliance (GSIA) geeft meer algemene statistieken over duurzaam beleggen. Over de periode van 2016-2018 zijn deze met 34% gestegen tot 30,7 biljoen dollar. Japan was in dezelfde periode de snelst groeiende regio (van 3% naar 18%), gedreven door overheidsinterventie en het besluit van het Government Pension Investment Fund en de Pension Fund Association om zich bij de PRI aan te sluiten," aldus Jacco Heemskerk. 

"Onderzoeken waarom ESG door pensioenfondsen steeds meer wordt overgenomen, kan nuttig zijn. Samengevat hangt het samen met reputatierisico, het voldoen aan en inspelen op regelgeving, het beperken van ESG-risico's en het omarmen van fiduciaire verplichtingen."

Staatsfondsen groeien

Azië-Pacific liet met 7% de grootste jaarlijkse groei zien in de afgelopen vijf jaar. Het zijn vooral staatsfondsen die zorgen voor de groei.

Heemskerk: "De activa van de staatsfondsen dragen het meest bij aan het totale beheerde vermogen in Azië -Pacific (68,8%), gevolgd door overheidsfondsen en private fondsen, respectievelijk 20,5% en 9,4%. De activa van de bedrijfsfondsen vertegenwoordigen slechts 1,3% van het totale vermogen in Azië-Pacific."

DB of DC?

Onder de top-300 fondsen groeiden de activa van defined contribution (DC) in 2019 met 9,2%, terwijl de activa van defined benefit (DB) met 7,1% stegen.

DB-fondsen vertegenwoordigen 64,2% van het beheerd vermogen in het onderzoek, een bescheiden daling ten opzichte van 64,7% het voorgaande jaar. Het aandeel van de DB-fondsen daalde licht in alle regio's - met uitzondering van Azië-Pacific, waar hetzelfde niveau werd gehandhaafd.

DB-regelingen domineren in Noord-Amerika en Azië-Pacific, waar zij respectievelijk 74% en 65% vertegenwoordigen. In mindere mate domineren DB-regelingen ook in Europa (53%), terwijl DC-regelingen elders domineren, met name in Latijns-Amerikaanse landen, goed voor 71% van de activa, zo blijkt uit het onderzoek. 

Het aandeel van nationale pensioenreservefondsen, die door een nationale regering tegen toekomstige verplichtingen worden gereserveerd, steeg met 9,9%, terwijl de activa van hybride fondsen, met zowel DB- als DC-componenten, in de loop van het jaar met 11,7% stegen. 

Nog meer cijfers uit het onderzoek op een rij:

• Staats- en overheidspensioenfondsen zijn goed voor 68,3% van de totale beheerd vermogen in het onderzoek, met 144 fondsen van dit type in de top 300.
• Noord-Amerika blijft de grootste regio in termen van beheerd vermogen en het aantal fondsen, goed voor 43,8% van de totale activa in het onderzoek, gevolgd door Azië-Pacific (26,6%) en Europa (25,8%).
• Noord-Amerika en Europa hadden op jaarbasis groeipercentages van respectievelijk 5,1% en 2,8%, terwijl de Latijns-Amerikaanse en Afrikaanse fondsen hun beheerd vermogen in dezelfde periode met 2,6% zagen stijgen. Azië-Pacific groeide 7%. 
• 30 nieuwe fondsen werden opgenomen in de top-300 in de afgelopen vijf jaar, met de VS als grootste bijdrager van netto aantal nieuwe fondsen (14).
• Tien fondsen vielen uit de ranking en 24 traden toe. Het Verenigd Koninkrijk had daarentegen het hoogste nettoverlies van fondsen (4) in dezelfde periode.
• De VS hebben nog steeds het grootste aantal fondsen in de top 300 ranking (142), gevolgd door het Verenigd Koninkrijk (23), Canada (188), Australië (16) en Japan (133).
• Op een gewogen gemiddelde voor de top 20 fondsen worden activa voornamelijk belegd in aandelen (45,4%) gevolgd door vastrentende waarden (36,8%) en alternatives en liquide middelen (17,8%).
• Noord-Amerikaanse en Europese fondsen zijn voornamelijk in aandelen belegd (respectievelijk 43,9% en 50,9%), terwijl fondsen in Azië-Pacific grotendeels activa hebben gealloceerd aan vastrentende beleggingen (51,7%).

Top 20 grootste pensioenfondsen (in miljoenen)

1. Government Pension Investment - Japan 1.555.550 dollar
2. Government Pension Fund - Noorwegen 1.066.380 dollar
3. National Pension - Zuid-Korea 637.279 dollar
4. Federal Retirement Thrift - VS 601.030 dollar
5. ABP - Nederland 523.310 dollar
6. California Public Employees - VS 384.435 dollar
7. National Social Security - China 361,087 dollar
8. Central Provident Fund - Singapore 315.857 dollar
9. Canada Pension - Canada 315.344 dollar
10. PFZW Nederland - 243.839 dollar
11. California State Teachers - VS 243.311 dollar
12. Employees Provident Fund - Maleisië 226.101 dollar
13. Local Government Officials - Japan 224.006 dollar
14. New York State Common - VS 215.424 dollar
15. New York City Retirement - VS 208.458 dollar
16. Florida State Board - VS 173.769 dollar
17. Employees’ Provident - India 168.095 dollar
18. Ontario Teachers  - Canada 159.666 dollar
19. Texas Teachers - VS 157.632 dollar
20. ATP - Denemarken 144,983 dollar