Nieuws
Pensioenfondsen hebben amper aandacht voor leefbaar loon
Volgens de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) neemt 85% van de onderzochte Nederlandse pensioenfondsen leefbaar loon niet mee in zijn beleggingsbeleid.
Uit onderzoek van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO) blijkt dat de grootste Nederlandse pensioenfondsen nog altijd onvoldoende aandacht besteden aan het thema leefbaar loon. 39 van de 50 grootste pensioenfondsen werkten mee aan deze studie. Van hen heeft 85% leefbaar loon niet opgenomen in het verantwoorde beleggingsbeleid.
Een leefbaar loon is een mensenrecht. “Een ieder, die arbeid verricht, heeft recht op een rechtvaardige en gunstige beloning, die hem en zijn gezin een menswaardig bestaan verzekerd”. Maar in veel ontwikkelingslanden zijn lonen te laag om te voldoen aan de basisbehoeftes, dus niet leefbaar.
Hoge hobbels
De onderzoeksresultaten zijn gebundeld in het document Living Wage: Challenges to overcome. De belangrijkste conclusie is dat pensioenfondsen leefbaar loon herkennen als een belangrijk onderwerp, maar dat de grote meerderheid aangeeft dat implementatie in het verantwoord beleggingsbeleid te moeilijk is.
Slechts 15% van de onderzochte pensioenfondsen heeft leefbaar loon expliciet opgenomen in het beleid. 26% van de onderzochte pensioenfondsen zegt dat een algemeen geaccepteerde definitie van leefbaar loon nog ontbreekt. Hetzelfde percentage wijst op het gebrek van (inter)nationale standaarden en richtlijnen.
Uitsluiting of engagement?
De VBDO onderzocht ook welke instrumenten pensioenfondsen inzetten om leefbaar loon in hun beleggingsbeleid te embeden. Voor 23% van de pensioenfondsen is (niet) leefbaar loon een van de criteria voor uitsluiting. Een tweede veel gebruikte instrument is engagement. 21% van de deelnemende pensioenfondsen voert aantoonbaar engagement op dit onderwerp. Nog eens 18% geeft aan leefbaar loon mee te nemen in de selectie van bedrijven voor engagement.
De uitdagingen met betrekking tot leefbaar loon hebben alles te maken met de toenemende globalisering. De productieketens zijn hierdoor steeds complexer geworden. Productie wordt in groeiende mate uitbesteed aan landen waar weinig garanties op arbeidsrechten in het algemeen en leefbaar loon in het bijzonder, worden geboden.
Aanbevelingen VBDO
De VBDO is van mening dat pensioenfondsen de kennis en middelen die ze bezitten in dienen te zetten in plaats van te blijven hangen in de discussie rondom de uitdagingen. De VBDO beveelt meer samenwerking en transparantie aan.
Door de dialoog aan te gaan kunnen pensioenfondsen bedrijven motiveren transparanter te zijn over lonen in hun keten en hier helderder over te rapporteren. Pensioenfondsen kunnen zelf ook transparanter zijn over hoe ze hun beleid op leefbaar loon vormgeven en daarmee als voorbeeld dienen voor andere pensioenfondsen.
De uitdagingen met betrekking tot leefbaar loon kunnen alleen door samenwerking overkomen worden. Naast onderlinge samenwerking tussen pensioenfondsen, kunnen pensioenfondsen ook nauwer gaan samenwerken met vakbonden en NGO’s, waar vaak de kennis van lokale arbeidsrechten ligt, die veelal ontbreekt bij pensioenfondsen en bedrijven.