Na drie decennia van indrukwekkende groei staat China op een kruispunt; de overgang van een productie- en exportgebaseerde naar een meer op binnenlandse service en consumptie gerichte economie.
Té agressief doorgevoerde hervormingen kunnen leiden tot een harde landing; geen of te weinig hervorming tot lagere productiviteit en stagnatie. Ongeacht de uitkomst, verhoogt beleggen in China exposure in een groeiend deel van de wereldeconomie met bijbehorende diversificatievoordelen.
Dat zegt Vanguard in een recent uitgebracht rapport, waarin beleggers wordt geadviseerd om geduldig te zijn in deze overgangsperiode. Alexis Gray, economist in Vanguard’s Investment Strategy Group, licht toe: “Gezien de hoge volatiliteit in de Chinese aandelenmarkt, is het moeilijk om te profiteren van kortetermijnbewegingen. Op lange termijn blijven we constructief over de Chinese economie.”
China is de fabriek van de wereld
Sinds begin jaren tachtig hebben economische hervorming en marktliberalisering geleid tot een imponerende economische expansie. De dubbele groeicijfers van China maakten de Chinese economie mondiaal de op een na grootste.
Zo werd China de fabriek van de wereld, waar export de grootste drijfveer voor economische groei was. Maar die groei is de afgelopen jaren meer dan gehalveerd. Het rapport noemt als een van de belangrijkste redenen dat het groeimodel te sterk leunde op investeringen en export.
De grote investeringsgroei concentreerde zich vooral op de zware industrie die nu met overcapaciteit kampt. En sinds de wereldwijde financiële crisis, daalde China’s jaarlijkse exportgroei van 27% naar 4%.
Geen onnodige investeringen meer
De neerwaartse groeitrend kan verder worden toegeschreven aan een wereldwijd krimpend aantal arbeidskrachten en een snel verouderende samenleving in het land van de rijzende zon, gaat het rapport verder.
Daarnaast heeft de reële stijging van de renminbi China's concurrentievermogen verzwakt in arbeidsintensieve productiesectoren. Naarmate China zich verder ontwikkelt op technologisch gebied in de overgang naar een meer consumptiegedreven economie, loopt het tijdperk van goedkope arbeid ten einde.
Gray: “China heeft decennia lang met geleend geld het succes gekopieerd van de westerse wereld, wat massale schuldenaccumulatie tot gevolg had.” De totale schulden stegen van 145% van het bbp in 2007 naar 255% nu. Door overinvesteringen in – vooral slecht presterende – staatssectoren liggen China’s bedrijfsschulden op een van de hoogste niveaus ter wereld.
Schuld baart zorgen
De snelheid van die stijging en concentratie van schulden in het bedrijfsleven, baart haar het meeste zorgen: “Het stijgend aantal faillissementen en oninbare leningen, tonen dat steeds meer bedrijven moeite hebben om hun schulden af te lossen. Dat moet beteugeld worden, anders neemt het risico op een financiële crisis toe.”
De focus moet volgens Vanguard op stimulering van de binnenlandse economie en grondige hervorming van staatsbedrijven en het belastingsysteem. Een aanhoudende groeivertraging in combinatie met beperkte binnenlandse investeringsmogelijkheden en hoge particuliere spaarquota, kunnen bovendien leiden tot grote kapitaaluitstromen wanneer kapitaalrestricties te snel en abrupt worden opgeheven.
Maar op korte termijn, heeft China ervoor gekozen de kapitaalrestricties juist te intensiveren, waar efficiëntere kapitaalsallocatie een cruciaal onderdeel moet worden van de structurele hervormingen.
Ruimte voor aanpassingen monetair beleid
Gray: “In plaats van te investeren in onnodige projecten moet de focus op geleidelijke liberalisering van kapitaalrestricties, maar ook op bijvoorbeeld opleiding, onderwijs en verjonging van de werkende populatie, die door de jarenlange eenkindpolitiek sterk is verouderd.”
Daarbij heeft China sterke beleidstroeven in handen met grote valutareserves en genoeg ruimte voor aanpassingen in monetair en fiscaal beleid.
“Maar zonder effectieve marktgerichte structurele hervormingen, zullen de beleidsmogelijkheden geleidelijk uitgeput raken. Dat zou een trigger voor een harde landing kunnen vormen”, waarschuwt Gray.
Zachte landing 50% kans
Toch dicht Vanguard in het rapport de kans op een zachte landing op korte termijn meer dan 50% toe. Diezelfde kansen liggen er voor het verbeteren van China’s concurrentiepositie op de middellange tot lange termijn, mits structurele hervormingen worden doorgevoerd.
Ook zijn er goede vooruitzichten voor internationale beleggers op de Chinese aandelenmarkt, waar de overheid een reeks hervormingen heeft voorgesteld. Waaronder het ontwikkelen van een registratiesysteem bij IPO’s, verbetering van marktliquiditeit, verdere openstelling voor buitenlandse investeerders en het aantrekken van institutionele beleggers, aldus het rapport.
Volgens Vanguard toont de Chinese aandelenmarkt weinig correlatie met de wereldwijde aandelenmarkt en worden rendementen op de lange termijn onafhankelijk – van economische groei en Chinese groeiscenario’s – behaald.
Nog genoeg ruimte voor ontwikkeling
Gray ziet economisch nog veel ruimte voor ontwikkeling in China met betrekking tot een nog relatief lage midden inkomensklasse en op het gebied van educatie, milieu, levenskwaliteit en levensstandaard.
“We moeten afwachten hoe hobbelig de weg is, want investeren in een opkomend land is niet risicovrij.” “Maar China heeft de potentie om op langere termijn nog belangrijker te worden dan het al is voor de wereldeconomie. Daarom zien wij een gediversifieerde benadering als een goede strategie voor exposure in de Chinese markt.”