Bill Gross, obligatiefondsmanager bij Janus Capital is in zijn maandbrief weer flink aan het waarschuwen. De toch al niet altijd even optimistische fondsmanager is bang voor een nieuwe kredietcrisis. Hij ziet de schulden wereldwijd oplopen en is bang dat dat weer misgaat.
De mondiale economie heeft volgens Gross in 2017 meer krediet ten opzichte van het bbp heeft gecreëerd dan aan de vooravond van de ramp van 2008. In de Verenigde Staten vormt 65 miljard dollar aan krediet ongeveer 350% van het jaarlijkse bbp en deze verhouding neemt toe.
In China is de ratio in de afgelopen tien jaar meer dan verdubbeld tot bijna 300%. Sinds 2007 heeft China 24 biljoen dollar aan schuld aan de collectieve balans toegevoegd. In dezelfde periode voegden de VS en Europa elk slechts 12 biljoen dollar aan hun balansen toe.
Creëren krediet heeft grenzen
Het kapitalisme, met het bijbehorende fractional reserve bankensysteem, gaat Gross verder, is afhankelijk van kredietexpansie en het drukken van extra reserves door de centrale banken, middelen die weer door particuliere banken worden uitgeleend om pizzeria's, mobiele telefoons en allerlei andere producten en zakelijke ondernemingen te creëren.
Maar het creëren van krediet heeft zijn grenzen en de kredietkosten (rente) moeten zorgvuldig worden bewaakt zodat kredietnemers (denk aan subprime) de maandelijkse kosten kunnen terugbetalen.
Als de rente te hoog is(en als krediet als percentage van het bbp ook te hoog is), dan kunnen de zwarte zwanen van Lehman toeslaan. Als de rente daarentegen te laag is (en krediet als percentage van het bbp daalt), dan stort het systeem in omdat spaarders, pensioenfondsen en verzekeraars te weinig rendement krijgen om hun passiva af te dekken en te onderhouden.
Yellen is goudlokje
Centrale banken proberen om deze dunne scheidslijn te bewandelen; ze willen een lichte kredietgroei genereren die overeenkomt met de nominale bbp-groei om de kredietkosten op een percentage te houden dat niet te hoog, niet te laag, maar precies goed is. Janet
Yellen is een modern Goudlokje. Hoe gaat het met haar? So far, so good, neem ik aan. Hoewel het herstel naar historische maatstaven zwak was, hebben banken en bedrijven geherkapitaliseerd, is de banengroei stabiel.
En belangrijker nog - althans voor de Fed - staan de markten op recordhoogten, wat aangeeft dat er betere dagen in het verschiet liggen. Maar ons financiële stelsel met grote hefboom lijkt op een vrachtwagen met een lading nitroglycerine op een hobbelige weg, aldus Gross.
Niet meer zo flexibel
Eén fout kan leiden tot een kredietimplosie waarbij houders van aandelen, hoogrentende obligaties, en ja, subprime hypotheken allemaal naar de bank rennen om hun enige dollar in de kluis op te eisen.
De flexibiliteit van de centrale banken is tegenwoordig niet meer wat deze vroeger was. De rendementen zijn wereldwijd bijna nul en in veel gevallen negatief.
De voortzetting van QE-programma's door de centrale banken nadert de grenzen nu de centrale banken steeds meer bestaande schulden opkopen, wat een bedreiging is van de repomarkten en het dagelijks functioneren van de financiële handel.
In de vernieling
Laat u niet verleiden door Trumps hersenschim van 3-4% groei en de magische voordelen van belastingverlagingen en deregulering. De VS en ook de wereldeconomie bewandelen een dunne scheidslijn door het toenemende hefboomeffect.
De kans dat een te hoge (of te lage) rente een steeds verder onder druk staand financieel stelsel de vernieling in helpt. U moet zich in 2017 meer zorgen maken over of u uw geld überhaupt terugkrijgt dan over het rendement op uw geld.