De 10 beste duurzame aandelenfondsen

Duurzaam beleggen is in de beleggingswereld één van de belangrijkste trends. De Nederlandse pensioensector is voorloper in het incorporeren van maatschappelijk verantwoord ondernemen in het beleggingsbeleid. Daarentegen is duurzaam beleggen onder particuliere beleggers in Nederland nog niet erg populair. Medio 2016 is 6,8% van het particuliere fondsvermogen belegd in echt duurzame beleggingsfondsen.

Ondanks de beperkte focus van Nederlandse particuliere belegger op duurzaam is het aantal beschikbare duurzame fondsen op de Nederlandse markt in de afgelopen drie jaar met ruim de helft toegenomen. Een groot deel van deze stijging is toe te schrijven aan nieuwe indexfondsen.

AF Advisors heeft de wereldwijd beleggende aandelenfondsen met een duurzaam karakter die in Nederland worden aangeboden aan strenge selectiecriteria onderworpen. Naast factoren als rendement, risico en kosten is gekeken naar de kwaliteit van het beleggingsteam, cashflows, informatievoorziening en consistente prestaties is gekeken naar hoe ESG-criteria zijn toegepast in het beleggingsproces. De fondsprestaties zijn over een periode van zowel drie als vijf jaar beoordeeld.

Lees ook: De tien beste obligatiefondsen 

AF Advisors maakt geen onderscheid tussen actief en passief beheerde fondsen of beleggingsstijlen. Ondanks verschillen in liquiditeit en kosten zijn beleggingsfondsen en ETF’s vergelijkbare alternatieven. Daarnaast alloceren beleggers veelal naar asset class en niet op basis van een beleggingsstijl.

Clustermunitie

Om in aanmerking te komen voor een plaats in de Top 10 moeten de fondsen naast door de Nederlandse wet verplichte uitsluiting van clustermuntiebedrijven, andere duurzame criteria hanteren. Een eerste stap is het volgen van de UN Global Compact-richtlijnen (UNGC). Die binden bedrijven aan tien principes op het gebied van mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en anti-corruptie.

Nog een stapje duurzamer is het uitsluiten van bedrijven op basis van ESG-criteria, die verder gaan dan de UNGC-richtlijnen. Veel assetmanagers hebben een verantwoord beleggen-beleid ontwikkeld met eigen ESG-criteria. Ze stemmen bijvoorbeeld op aandeelhoudersvergaderingen en gaan in gesprek in bedrijven over duurzaamheid.

De volgende stap is alleen beleggen in bedrijven die het beste voldoen aan bepaalde ESG-criteria. Dit heet de best in class-aanpak. De meest donkergroene trap is impact investing, waarbij alleen belegd wordt in bedrijven die sociale en/of milieudoelen nastreven. Nederlandse particuliere beleggers hebben nog maar weinig wereldwijde impact investing-mogelijkheden.

De beste tien fondsen

Nederlandse assetmanagers zijn met vier fondsen goed vertegenwoordigd in de Top 10 van beste wereldwijd duurzaam beleggende aandelenfondsen. De lijst wordt aangevoerd door het Delta Lloyd Equity Sustainable Global fonds. Het fonds hanteert naast uitsluitingscriteria een best in class-aanpak, en laat een iets hoger rendement zien dan de MSCI World tegen hetzelfde risico. Ook zijn de kosten het laagste van alle fondsen in de Top 10.

De nummer twee, het State Street SRI Indexfonds, sluit door het toepassen van de UNGC-richtlijnen een beperkt deel van de index uit. Het rendement en risico zijn vergelijkbaar met de benchmark. Vanguard SRI Global Stock is het enige indexfonds dat kan beleggen in opkomende markten. Het toepassen van hoofdzakelijk UNGC-richtlijnen sluit echter bijna 40% van de index uit, veelal bedrijven uit opkomende markten. De rendementen van het fonds zijn vergelijkbaar met die van andere indexfondsen op de lijst.

De nummer vier is het meest duurzame indexfonds in de Top 10. Het fonds volgt de MSCI SRI Index, en sluit ruim driekwart van de moederindex MSCI World uit. De resultaten van het fonds blijven iets achter bij andere indexfondsen, wat deels komt door iets hogere kosten.

Gelijkgewogen index

Think Sustainable World ETF volgt een eigen samengestelde gelijkgewogen index die bestaat uit 250 bedrijven die door een externe partij zijn gescreend op duurzaamheid. Het rendement blijft ongeveer 1,5% achter bij dat van andere fondsen. Ook zijn deze resultaten tegen een hoger risico behaald.

Het eerste actief beleggende fonds in de lijst is het ASN Duurzaam Wereld Aandelen Fonds, dat ver gaat met duurzaamheid. De best in class-aanpak leidt tot een geconcentreerde portefeuille die op lange termijn goede rendementen heeft laten zien. Ook bij het Allianz Duurzaam Aandelen Fonds, de nummer zeven, leidt de best in class-aanpak tot een geconcentreerde portefeuille. De resultaten zijn goed, echter tegen relatief hoge kosten.

De nummer acht, ABN Amro Global Sustainable Equities, hanteert ook een best in class-aanpak met strenge criteria. Het beleggingsbeleid wordt bepaald door Triodos Mees Pierson en geldt als het meest duurzame van alle fondsen in de Top 10 volgens Morningstar. De zeer strenge criteria zorgen voor het laagste risico van alle fondsen. Die lagere volatiliteit gaat wel ten koste van het rendement.

Duidelijke stockpicker

Henderson Global Care Growth is een duidelijke stockpicker, die zich focust op bedrijven die het milieu en maatschappelijk leven verbeteren. De focus op bevolkingsgroei, klimaatverandering, schaarste en vergrijzing leidt tot een hoger risico tegen mindere resultaten. De hekkensluiter, het Candriam Equities Sustainable World, belegt op basis van specifieke ESG-criteria alleen in bedrijven die tot de beste 30% behoren op het gebied van duurzaamheid. 

De Top 10 laat een duidelijk scheidslijn zien tussen passieve fondsen, die duurzaamheid door middel van uitsluitingscriteria toepassen en actieve fondsen met een strengere best in class-aanpak. Onder de indexfondsen zijn Delta Lloyd en UBS het meest vooruitstrevend. Waar het Delta Lloyd-fonds zich richt op de ecologische voetafdruk gaat UBS nog een stapje verder door de duurzame MSCI World SRI index te volgen. Die index sluit ruim 75% van de MSCI World uit, terwijl het Delta Lloyd ESG-fonds circa 40% van de index uitsluit.

De actieve fondsen zijn door hun best in class-aanpak over het algemeen duurzamer dan hun passieve tegenhangers. De portefeuilles van deze fondsen zijn door het toepassen van strengere duurzame criteria wel geconcentreerder. Daarnaast leidt de best in class-aanpak tot extra kosten doordat het om extra duurzaamheidsanalyses vraagt.

De Top 10 laat zien dat het meenemen van duurzaamheidscriteria in het beleggingsbeleid in de afgelopen jaren niet ten koste is gegaan van het rendement. De fondsen hebben goed kunnen profiteren van het marktklimaat door hun overweging naar meer duurzame sectoren zoals de gezondheidszorg en technologie.

Fossiele brandstoffen

Ook heeft het uitsluiten van bedrijven die actief zijn in fossiele brandstoffen, grondstoffen en de financiële sector, goed uitgepakt. In 2016 hebben deze sectoren echter goed kunnen profiteren van het wereldwijde economische herstel, en bleven de meer duurzaam beleggende actieve best in class-fondsen aanzienlijk achter bij de de MSCI World Index.

Die minder rendementen kunnen van negatieve invloed zijn op de populariteit van duurzaam beleggende fondsen. Daarnaast leiden hogere kosten veelal tot een lager rendement, en dit blijft voor beleggers een belangrijke voorwaarde voor het selecteren van een beleggingsfonds.

Duurzame fondsen zijn op dit moment niet significant duurder dan reguliere beleggingsfondsen, maar in een industrie waar consolidatie en prijsdruk van kracht zijn is het voor best in class-fondsen en nieuwe impact investing-initiatieven een grote uitdaging om het marktaandeel onder (Nederlandse) particuliere beleggers te vergroten.

In februari stelt AF Advisors een Top 10 samen van aandelenfondsen opkomende markten.