Ik heb moeite met beursgoeroes die altijd en overal bubbels zien. De huizenmarkt, de aandelenmarkt, technologiebedrijven en obligatiemarkt. Alles is een bubbel. Het jammere is dat deze bubblegoeroes vaak jaren achtereen een podium krijgen om hun zorgen over de volgende bubbel te uiten.
Zonder dat die bubbel ook echt barst. Want ja, die ultrasombere verhalen maken mooie headlines. Maar op het feit dat ze er, soms zelfs jarenlang, faliekant naast zitten worden ze zelden afgerekend. Gelukkig laat een recente studie* naar marktbubbels de permaberen een toontje lager zingen.
In deze studie definieert William Goetzmann, verbonden aan Yale University, een bubbel als een spectaculaire stijging, een boom, gevolgd door een dramatische daling, een crash.
Bubbels zijn schaars
En in getallen: een boom is een prijsstijging van 100% binnen het tijdsbestek van een jaar, gevolgd door een crash van 50% of meer in het jaar erna. In dat jaar geeft u dus alle winst weer weg. Klinkt niet onredelijk, toch? Wat blijkt, na een analyse van meer dan 3.000 beursrendementen in 21 aandelenmarkten tussen 1900 en 2014?
Bubbels zijn schaars. Ze komen gewoon niet vaak voor. De kans dat de beurs binnen een jaar met 50% daalt ná een stijging van 100% of meer in het jaar ervoor is iets meer dan 4%. Dus in slechts 1 op de 25 gevallen barst de bubbel.
Bovendien, en dit moet de gemiddelde permabeer toch raken, gingen de koersen in meer dan 8% van de gevallen binnen een jaar met nog eens 100% omhoog. De kans op een verdubbeling na een verdubbeling is dus twee keer zo groot als een halvering na een verdubbeling.
Veel indruk
Nu zijn de bubbelgoeroes uiteraard niet voor één gat te vangen. Een veel gehoord argument, wat ze tevens een vrijbrief geeft om het aankomende onheil jarenlang te ventileren, is dat het even kan duren voordat bubbels barsten. Om deze gedachte onder de loep te nemen, kijkt Goetzmann ook naar wat er gebeurt in een periode van vijf jaar ná een boom.
Uiteraard neemt de kans op een crash dan toe, maar zelfs dan blijft de kans op een bubbel klein. In 15% van de jaren waarin de markt binnen een jaar met 100% stijgt, halveren de koersen in de vijf jaar erna. En, opnieuw tegen het zere been van de permaberen, is de kans dat de koersen nog eens met 100% stijgen groter.
In 26% van de gevallen volgde er nog een verdubbeling. Enige terughoudendheid bij het roepen dat iets een bubbel is, lijkt me dus op zijn plaats. Bubbels komen veel minder vaak voor dan we denken. Uiteraard maken echte bubbels veel indruk.
Net als in de film
Als de beurzen in korte tijd 50% omlaag gaat, blijft dat meestal wel even hangen. Ook omdat er, vaak achteraf, bijna altijd een oorzaak is aan te wijzen die ons er aan herinnert dat bubbels zeker bestaan.
En natuurlijk zijn er de voorbeelden waarbij jarenlang wachten op een barstende bubbel zich wel uitbetaalt. Voor een goed voorbeeld hiervan verwijs ik graag naar de film de The Big Short**. Maar doorgaans wordt er meer over bubbels gebabbeld dan dat ze barsten.
*Goetzmann, William N., Bubble Investing: Learning from History (January 11, 2016) via SSRN.
**The Big Short (2015)
Jeroen Blokland is sinds 2009 portefeuillemanager binnen het Robeco Global Allocation-team. Hij is fondsmanager van de Robeco ONE and Multi Asset fondsen.