Janwillem Acket, zoon van Nederlandse expats, woont inmiddels al een groot deel van zijn leven in Zwitserland, maar spreekt nog altijd vloeiend Nederlands. Hij is hoofdeconoom van de Zwitserse vermogensbeheerder Julius Bär en is kort in het land om klanten van de bank bij te praten.
IEXProfs wil het graag met hem hebben over de Zwitserse conomie en de afgeleide daarvan, de Zwitserse beurs. Want hoe is het mogelijk dat een land met zo een sterk gestegen munt als de Zwitserse frank het zo goed blijft doen?
Zwitserland kent een lage werkloosheid (3,5%) en de economie groeit gematigd, maar gestaag. De Zwitserse beurs deed +9,3% 2014 en -1,8% in 2015. Voor dit jaar rekent Julius Bär op een winst van een kleine 6%.
Zwarte dag
De economische robuustheid van Zwitserland is opmerkelijk, want op 15 januari 2015 besloot de Zwitserse centrale bank om het land in een klap uit de markt te prijzen. De Zwitserse frank, tot dan vastgeklonken aan de euro tegen een koers van eur/zfr = 1,20, werd opeens vrijgelaten waardoor de munt in een keer 25% duurder werd.
De Zwitserse centrale bank wilde niet langer zo veel franken dumpen om de munt laag te houden. De opwaartse druk was niet langer te weerstaan. Draghi was net met QE komen aanzetten en de Grieken kozen voor een nieuwe links-radicale regering. Beide ontwikkelingen lokten extra vraag naar de Zwitserse frank uit.
Acket: "De stap van de Zwitserse centrale bank kwam als een gigantisch verrassing. Voor ons, maar natuurlijk ook voor het bedrijfsleven. Twee derde van de Zwitserse export van diensten en producten gaat naar de eurozone, dus er was een onmiddellijk concurrentieprobleem.
De kracht van de Zwitserse frank
Klik op de afbeelding voor een grote versie
Pragmatische oplossingen
Zwitserland reageerde op zijn Zwitsers, dus extreem pragmatisch. Vakbonden en werkgevers vonden al snel flexibele loonoplossingen om producten goedkoper te kunnen prijzen. Om het teruglopend aantal Europese skitoeristen op te vangen, richtte Zwitserland zich meer op Azië en werden Chinese skileraren getraind.
Groot voordeel van Zwitserse producten is natuurlijk dat ze niet al te veel op prijs concurreren. Ze houden zich veelal in het hoogste segment op, waar het meer op kwaliteit en imago draait. Daarnaast blijft Zwitserland volgens Acket aantrekkelijk vanwege de efficiënte bureaucratie, grote mate van vrijheid en, ook niet onbelangrijk, relatief lage belastingtarieven.
Record negatieve rente
Zwitserse grootbeleggers hebben wel een probleem. Zwitserland kent de hoogste negatieve rente van Europa. De 3-maands libor staat op -0,75%. De Zwitserse tienjaars doet inmiddels -0,45%. “Negatieve rente is een Unding,” verzucht Acket.
Maar alles wordt uit de kast gehaald om de Zwitserse frank te verzwakken. Naast het rentewapen blijft de Zwitserse centrale bank franken verkopen. Inmiddels liggen er in de kluizen voor 575 miljard frank aan buitenlandse deviezen en die berg geld groeit.
De Zwitserse belegger koos eieren voor zijn geld en verruilde zijn obligatieposities voor vastgoed - "Die markt is nu oververhit. Vooral de vraag naar huurwoningen is groot, want die leveren een contante inkomstenstroom op," maar ook de zogenoemde Zwitserse dividendkampioenen zijn populair.
AMG-effect
Acket: “Op de Zwitserse beurs kun je aandelen kopen die tussen de 3% en 7% dividend geven. Ja, daar krijg je extra koersbeweeglijkheid voor terug, maar zolang de beleggingshorizon maar ver genoeg ligt, is dat geen probleem. Uiteindelijk gaat het bij het beleggen om het AMG-effect: Anlegen mit Geduld (vertaling: beleggen met geduld)."
De favoriete sectoren van Janwillem Acket zijn die sectoren die het dichtste bij de consument zitten, want de consument is volgens hem de meest stabiele factor van de wereldeconomie. "Farma, luxe-producten en voeding, allemaal sectoren die op de Zwitserse beurs goed zijn vertegenwoordigd. Het leuke aan Zwitserland is dat je met je geld helemaal niet het land uit hoeft om toch wereldwijd te beleggen.”