Eurolanden saboteren ECB-oorlog tegen inflatie Terwijl de ECB verkrapt, compenseren veel Europese overheden het inflatieleed. Dat schiet niet op, concludeert monetair econoom Edin Mujagic. 30 juni 2023 11:45 • Door Edin Mujagic De eurozone is het beste te vergelijken met een wipwap. Waar de inflatie in landen zoals Italië, Spanje en Frankrijk gedaald is, naar vaak het laagste punt sinds voorjaar 2022, is die in bijvoorbeeld Duitsland juist gestegen. Het moment lijkt nog niet aangebroken dat we overal in de muntunie dezelfde beweging op dat gebied zien. En dat maakt het leven van de ECB zuur. Ruim 20 jaar nadat de nationale munten van inmiddels 20 landen opgingen in één valuta, blijft de gewenste synchronisatie uit. Geen wonder dat verschillende bestuursleden van de bank, waaronder president Christine Lagarde, tijdens de jaarlijkse retraite in het Portugese stadje Sintra, havikachtige taal uitsloegen. Te voorbarig Een renteverhoging in juli lijkt net zo zeker als dat het morgen zaterdag zal zijn en op de financiële markten neemt de overtuiging toe dat de ECB ook in september de rente zal opkrikken. De bank gebruikt elke gelegenheid om aan te geven dat een pauze voorlopig niet aan de orde is en dat wanneer het gewenste renteniveau wordt bereikt, zij haar rentetarieven langdurig op dat niveau zal houden. Het Verenigd Koninkrijk, of meer precies de Britse centrale bank, vormt een soort spiegel voor de ECB. De bankiers uit Frankfurt zien hoeveel kritiek hun Britse collega’s krijgen omdat ze inflatie maar niet onder controle krijgen (daar klimt de inflatie nog steeds), voor een deel omdat de Britse centrale bank eerder dit jaar het tempo van renteverhogingen iets had teruggeschroefd om inmiddels te concluderen dat dat te voorbarig was. Minder goodwill Wat de ECB ziet als de bank haar blik over het Kanaal werpt, is dat de Britse zusterinstelling daardoor heel wat goodwill verloren heeft. Goodwill is de immateriële, onzichtbare meerwaarde van een bedrijf. Toegepast op een centrale bank, kunnen we stellen dat goodwill ontstaat door wanneer het nodig is, op korte termijn bezien impopulaire beslissingen, te nemen. Zoals de rente verhogen wanneer inflatie veel te hoog is. De ECB heeft heel wat goodwill verspeeld sinds 2021 doordat ze lang bleef geloven dat de inflatie tijdelijk hoog zou zijn om vervolgens veel te laat te beginnen met het opkrikken van de rente. Lang meer dan 2% Met de recente renteverhogingen en havikachtige taal zoals deze week in Sintra, probeert de bank iets wat die verloren goodwill terug te krijgen. De bijeenkomst in Sintra werd geopend door Gita Gopinath, de tweede persoon bij het Internationaal Monetair Fonds. Zij deelde drie ongemakkelijke waarheden met de toehoorders. Een van die ongemakkelijke waarheden was dat de ECB wellicht een lange tijd inflatie van meer dan 2% per jaar zal moeten tolereren om geen financiële crisis te riskeren. Dit is waar ik op deze plek al enige tijd voor waarschuw, dat de ECB eigenlijk de rente veel verder moet verhogen om de inflatie te verslaan maar dat niet zal kunnen doen omdat de vereiste renteverhogingen voor grote financiële problemen in de muntunie kunnen zorgen, door veel te hoge schulden in te veel landen. Stoere woorden Veelzeggend in dat opzicht is dat deze week de Italiaanse regering uithaalde naar de bank; de rente is te hoog en verdere renteverhogingen moet de ECB maar niet doen, aldus Rome. Blijkbaar doen de hogere rentestanden op het laars-achtige schiereiland nu al veel pijn. Ik vrees dan ook dan de ECB, ondanks de stoere woorden, niet ver genoeg zal kunnen gaan in het bestrijden van inflatie en dat we, inderdaad, ons moeten opmaken voor een lange periode van bovengemiddelde geldontwaarding. En dan te bedenken dat de ECB de inflatie zou kunnen verslaan met nog maar een paar renteverhogingen! Daarmee kom ik tot mijn eigen ongemakkelijke waarheid als het ware, namelijk dat de ECB in haar oorlog tegen inflatie in feite gesaboteerd wordt door de overheden in de muntunie. Niet zonder pijn Hoe dat zo? De eurozone zit in een soort vicieuze cirkel: de ECB verhoogt de rentes om de inflatie te bestrijden. Die renteverhogingen doen economische pijn. Niets vreemds, inflatie aanpakken nadat je die uit de hand liet lopen, kan nou eenmaal niet zonder pijn. Echter, de overheden in de eurozone reageren erop door keer op keer op grote schaal te compenseren voor die pijn, wat tot uiting komt in de hoge begrotingstekorten. Het probleem is alleen dat dat compenseren de inflatie juist omhoog stuwt, via het continu aanjagen van de vraag en daarmee de strijd van de ECB in feite saboteert. Om inflatie te verslaan en de ECB daarbij te helpen, moet dat compenseren stoppen, ook wanneer de bank de rente verder verhoogt. Een ongemakkelijke waarheid inderdaad. Edin Mujagic is econoom en fondsbeheerder bij beleggingsfonds Hoofbosch. Hij heeft verschillende boeken op zijn naam staan, waaronder "Geldmoord: hoe de centrale banken ons geld vernietigen" en "Boeiend en geboeid: een monetaire geschiedenis van Nederland sinds 1814/1816". Hij studeerde monetaire economie aan de Universiteit van Tilburg. Hij schrijft op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 25 jul De ene opkomende markt is duidelijk de andere niet Hoe verstandig is het om nu een positie te nemen in aandelen en obligaties in de opkomende markten? Schroders is tamelijk positief maar wijst ook op de enorme verschillen tussen de landen onderling. Vooral de valutacomponent is iets om scherp in de gaten te houden.
Assetallocatie 25 jul De kunst van het herbalanceren Herbalancering vermindert veelal de risico's, maar helpt het rendement meestal niet vooruit. Dus?
aandelen 24 jul Dapper JP Morgan AM zet zijn geld op Europese value-aandelen Herstel van de Europese economie, een lagere rente en een groot percentage value-bedrijven maken Europese aandelen voor JP Morgan AM favoriet. Dat geldt vooral voor de banken.
Assetallocatie 22 jul Grondstoffen horen desondanks in de portefeuille thuis Grondstoffen hebben de laatste 15 jaar een dramatisch trackrecord. Toch horen ze in de portefeuille thuis, want in tijden van hoge inflatie boeken ze uitstekende rendementen.
Assetallocatie 11 jul Wind in de zeilen voor opkomende markten Na een aantal jaren in de schaduw te hebben gestaan van de ontwikkelde markten staan de sterren nu weer gunstig voor de opkomende markten, iets dat bij beleggers niet onopgemerkt is gebleven, schrijft Yvo van der Pol van PGIM Investments.
Assetallocatie 08 jul No risk, no fun voor Fidelity Er is geen sprake van hoogtevrees bij Fidelity International. Integendeel, de wereldeconomie ontwikkelt zich zo goed dat de vermogensbeheerder adviseert meer risico te nemen in aandelen.