ESG, weg ermee? Een ESG-sticker is mooi, maar het vertelt een overtuigd duurzame belegger eigenlijk te weinig over wat hij precies koopt, constateert IEX-hoofdredacteur Pieter Kort. Storytelling is volgens hem de oplossing. "Zó verbeteren wij de wereld met uw geld." 1 september 2022 08:00 • Door Pieter Kort Wordt het tijd om de term ESG met pensioen te sturen? Dat zou wel sneu zijn, net nu het begrip eindelijk door zo ongeveer de hele beleggingswereld is omarmd. Maar juist door die massale omarming is het een label geworden dat weinig meer zegt over wat er precies in het onderliggende pakketje zit. ESG bundelt de duurzame dimensies Environmental, Social en Governance binnen één begrip en dat is handig als je in één oogopslag wilt kunnen zien of een fonds of ETF volgens die principes wordt beheerd of samengesteld. Maar niet als je precies wil weten hoe die duurzame principes precies worden ingevuld. Dat is iets waar beleggers in toenemende mate in geïnteresseerd zijn. Verschillende ESG-strategieën ESG kan duiden op een recht-toe-recht-aan filter over het aandelenuniversum, waardoor bedrijven die slecht scoren op duurzaamheid uit de portefeuille worden geweerd, maar er kan ook een fonds achter schuilgaan dat dag-in-dag-uit CEO’s achter de broek zit om socialer en milieuvriendelijker te welk te gaan en daar tastbare resultaten mee boekt. Dat is nogal een verschil. Bovendien is het niet altijd duidelijk of de E, de S of de G de overhand heeft in de selectie van beleggingen. Sterker, de drie criteria kunnen elkaar lelijk in de weg zitten. Grote techbedrijven worden doorgaans zonder morren in ESG-portefeuilles opgenomen, terwijl diezelfde bedrijven wel onder vuur liggen vanwege het misbruik van hun marktdominantie en hun twijfelachtige rol bij de verspreiding van misinformatie. Waar het met de E wel goed zit, hoeft dat met de S en G nog niet het geval te zijn. "De E, S en G kunnen elkaar lelijk in de weg zitten" Het probleem met cijfers De beleggingswereld wordt vanouds gedreven door analyse en cijfers. Fondsmanagers kunnen daarom de neiging moeilijk onderdrukken om ook de duurzaamheid van hun beleggingen in cijfers en scores te willen vangen. Partijen als Sustainalytics, Morningstar en Refinitiv leveren pasklare ESG-scores over duizenden bedrijven aan, uitgesplitst naar alle mogelijk denkbare. Dat maakt het prettig meetbaar - kijk, zo duurzaam is onze portefeuille - maar dat gaat voorbij aan het feit dat een carbon footprint misschien nog wel, maar de vraag of iets ethisch of verantwoord is, lang niet altijd in getallen valt uit te drukken. Ethiek en maatschappelijke betrokkenheid hangen samen met persoonlijke overtuigingen en zijn niet altijd in absolute waarheden, laat staan getallen, te vangen. "Ethiek en maatschappelijke betrokkenheid zijn niet in getallen te vangen" Slecht wordt goed Door de oorlog in Oekraïne kwamen dat soort kwesties pijnlijk aan het licht. Fondsen met ESG-label hadden zo’n $8 miljard aan assets in Rusland. Hoe ethisch verantwoord is dat? Andersom blijken beleggingen in wapens - door veel grote beleggers een tijdje geleden al met dichtgeknepen neus aan de straat gezet - na een reuzenspurt in nationale defensie-uitgaven ineens een stuk minder controversieel te zijn. Je zou je zelfs kunnen afvragen wat beter is: investeren in de beste ESG-jongetjes en -meisjes uit de klas, met de hoogste scores, of juist je geld, energie en invloed steken in bedrijven waar op dat gebied nog veel meer te winnen is., zoals bijvoorbeeld de activistische beleggersgroep Follow This doet bij Shell. Anders dan bijvoorbeeld ABP kiest deze partij ervoor om aan boord te blijven als aandeelhouder om zo Shell van binnenuit te dwingen tot drastischer klimaatbeleid. Impact maken Hoe dan ook: een ESG-sticker is mooi, maar het vertelt een overtuigd duurzame belegger eigenlijk te weinig over wat hij precies koopt. De Europese regels die duurzame fondsen verdelen in artikel 8- of artikel 9-fondsen gaan een stapje verder, maar vegen uiteindelijk ook een enorme hoeveelheid criteria, strategieën en ethische afwegingen op twee grote hopen. Gelukkig wint het begrip impact aan populariteit bij duurzame beleggers. Oftewel: welke bijdrage leveren de beleggingen concreet aan het creëren van een betere wereld, aan het terugdringen van armoede of corruptie of aan een oplossing voor het klimaatprobleem? Dat is lang niet altijd eenvoudig te kwantficeren, maar op basis van de gemaakte beleggingskeuzes kan dat wel beter inzichtelijk worden gemaakt dan nu vaak het geval is. "Gelukkig wint het begrip impact aan populariteit bij duurzame beleggers" Vertel het verhaal Iedere duurzame belegger zal daarbij zijn eigen ethische of maatschappelijke prioriteiten hebben. Fondsaanbieders kunnen die keuze niet voor consumenten maken, maar ze zouden wel hun best moeten doen om uit te leggen welke keuzes zij zelf maken op dit gebied. Een minimale carbon footprint? Investeren in schone energie of klimaatadaptatie? Actief aandeelhouderschap bij bedrijven die juist achterblijven op ESG-gebied? Die smaken zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden aan de hand van een simpel labeltje ‘duurzaam’, ‘ESG’ of – al helemaal in onbruik geraakt – ‘groen’. Hoe dan wel? Dat zal uiteindelijk neerkomen op storytelling: zó verbeteren wij de wereld met uw geld, en zo vullen wij de E, de S en de G voor u in. En dat vervolgens ook daadwerkelijk doen, uiteraard. Pieter Kort is hoofdredacteur van IEX Media. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Deel via:
Assetallocatie 29 okt Herbalanceren essentieel voor optimaal risicoprofiel Beleggers die niet regelmatig hun portefeuille herbalanceren en terugbrengen naar het uitgangspunt lopen ongewenst hoge risico's.
Assetallocatie 28 okt Professionele beleggers negeren belangrijke Amerikaanse verkiezingen Professionele beleggers wereldwijd richten zich liever op langetermijntrends als deglobalisatie, digitale disruptie en decarbonisatie. Dat is de reden waarom zij hun beleggingen in wereldwijde aandelen en private equity fors vergroten, zo blijkt uit de Schroders Global Investor Insights Survey van dit jaar.
Assetallocatie 21 okt Vijf vragen bij het beleggen in grondstoffen Een breed gediversifieerde benadering van grondstoffen biedt beleggers de mogelijkheid om hun portefeuilles beter te spreiden in een tijd van veranderend financieel landschap en een uitdagende geopolitieke omgeving. Hoe? Dat legt J. Safra Sarasin uit.
Assetallocatie 17 okt Robeco na 32 jaar terug in goud Goud is terug van weggeweest bij Robeco. In 1992 besloot de vermogensbeheerder er niet meer in te beleggen, maar de tijden veranderen. Geopolitieke spanningen en hoge inflatie hebben goud weer koopwaardig gemaakt.
Assetallocatie 14 okt U zoekt een succesvolle en breed gespreide private equitybelegging? De Franse private equityspeler Altaroc wil de Benelux veroveren door de beste private equityfondsen ook toegankelijk te maken voor particulieren. Private equity was tot nu toe voorbehouden aan institutionele beleggers en rijke families. Aan de Vlaming Thibault Delbarge de taak om deze missie tot een succes te maken.
Assetallocatie 14 okt Opinie: Actief beheer kost pensioenfondsen klauwen met geld Financieel expert Richard Ennis ziet bij pensioenfondsen veel geld verloren gaan doordat ze in zee gaan met actief beheerde fondsen die niet alleen duur zijn maar ook matig renderen.