Nu ETF's er steeds beter in slagen kapitaal van ESG-georiënteerde beleggers aan te trekken, is het geen verrassing dat actieve managers steeds luider roepen dat echt serieuze ESG-strategieën actief beheer vereisen.
Aangezien we inmiddels weten dat soortgelijke beweringen van actieve managers over standaard-ETF's in het verleden onjuist bleken, ben ik benieuwd of deze nieuwste beweringen wel hout snijden.
Geen reactie
De belangrijkste kritiek is het feit dat ESG-indices, die de basis vormen voor duurzame ETF's, slechts een paar keer per jaar worden herzien, dus niet in staat zijn direct te reageren op controverses of schandalen. Actieve beheerders kunnen daarentegen onmiddellijk in actie komen door bijvoorbeeld hun posities te verkopen.
Deze claim is in de meeste gevallen waar. Maar sommige verkopers van duurzame ETF's hebben wel degelijk regels opgesteld die het mogelijk maken om buiten de vastgestelde tijden een index te herzien.
Het is een kwestie van tijd totdat alle samenstellers van duurzaamheidsindices maatregelen nemen om onmiddellijk te reageren als een onderliggende indexpositie niet langer aan de opnamecriteria voldoet.
Enkel kwantitatieve screening
Een ander kritiekpunt is dat aanbieders van duurzame ETF's alleen kwantitatieve screenings gebruiken. Dit betekent dat zij alleen die ondernemingen opnemen die zich nu al duurzaam gedragen en ondernemingen niet stimuleren om zich te verbeteren.
Deze bewering is enigszins terecht, aangezien een bedrijf een duurzame strategie moet hebben én aan bepaalde rapportagevereisten moet voldoen om in een ESG-index te kunnen worden opgenomen.
Tegelijkertijd hebben ook actieve managers gegevens nodig om te bepalen welke bedrijven zij in hun portefeuilles opnemen. Deze kritiek is dus slechts gedeeltelijk terecht.
Geen stembeleid
Niettemin hebben sommige actieve beheerders sterke engagementstrategieën om ondernemingen in hun portefeuilles aan te zetten tot meer duurzaamheid. Hetzelfde geldt voor het stembeleid. Actieve beheerders laten zich tijdens de jaarlijkse aandeelhoudersvergaderingen steeds luider horen.
Beheerders van passieve portefeuilles nemen doorgaans geen standpunt in over besluiten tijdens aandeelhoudersvergaderingen en hebben in het verleden doorgaans geen stembeleid gevoerd. Mede door druk van institutionele beleggers is dit aan het veranderen.
Inmiddels oefent een groot aantal passieve beheerders hun stemrecht uit, hetzij via hun moedermaatschappijen of door middel van stemmen bij volmacht.
Eindoordeel
De kritiek van actieve beheerders op passieve ESG-producten is dus gedeeltelijk terecht. Daarbij moet wel in gedachten worden gehouden dat passieve ESG-beleggingsstrategieën nog maar kort bestaan. Ik ben er vrij zeker van dat de aanbieders van ESG-ETF's werken aan verbeteringen.
Bovendien zullen we zien dat er een nieuwe generatie ESG-ETF's op de markt zal komen, die niet alleen is afgestemd op regelgeving, zoals SFDR, of het klimaatakkoord van Parijs, maar die ook ruimte zal bieden aan bedrijven die hard bezig zijn duurzamer te gaan opereren.
Ook verwacht ik dat de aanbieders van ESG-ETF's zich meer zullen laten horen tijdens aandeelhoudersvergaderingen.
Enfin, ETF's zijn zeker niet te passief om een duurzame beleggingsstrategie uit te voeren. Nee, op het gebied van duurzaamheid zullen passieve producten alleen maar actiever worden.