ETF's, die beleggen op basis van factoren, de zogenoemde smart bèta-ETF's, worden al enkele jaren beschouwd als een van de belangrijkste aanjagers van de toekomstige Europese ETF-markt. Zij gelden immers als innovatieve producten die tegemoetkomen aan de behoeften van veel beleggers.
Het zijn in elk geval producten die de nodige aandacht krijgen van marktwatchers. Ook zijn zij onderwerp van menig beleggingsdiscussie. Ondanks het vele lawaai rond factor-ETF's zou ik wel eens willen weten of beleggers deze concepten ook daadwerkelijk kopen. Want hoe groot is de Europese smart bètamarkt eigenlijk? En: om hoeveel producten gaat het hier?
Beperkt universum
Eind mei 2018 waren er 2.481 Europese ETF's opgenomen in de Thomson Reuters Lipper-database. Hiervan zijn in totaal 284 producten die een niet-marktgewogen of een op factoren gebaseerde beleggingsbenadering hanteren. Ofwel, een op de tien ETF's volgt een smart bèta-strategie.
Hoewel ETF's beleggers tegenwoordig in staat stellen om in bijna alle activaklassen te beleggen, is het universum van op factoren gebaseerde producten nogal beperkt. Het biedt beleggers de mogelijkheid om in slechts drie soorten activa te beleggen, te weten: aandelen (21,4 miljard euro), obligaties ( 0,4 miljard euro) en grondstoffen (0,3 miljard euro).
Erg groot is de smart bèta-markt ook niet. Grofweg gezegd bestaat slechts 3% van de Europese ETF-markt uit smart bèta-producten.
Het kleine Europese smart bèta-smaldeel
Klik op de afbeelding voor een grote versie
Weinig winnaars
Net als de algemene ETF-markt vertoont ook het smart bèta-segment een sterke concentratie. Er zijn weinig winnaars. Want slechts zes smart bèta-producten beschikken over een belegd vermogen van meer dan 1 miljard euro, samen goed voor 7,9 miljard euro, of 36,57% van het totaal beheerde Europese smart bèta-vermogen.
De meerderheid van factorbeleggende ETF's (82) moet het doen met minder dan 100 miljoen euro aan beheerd vermogen. 27 producten komen niet eens aan de grens van tien miljoen euro.
Hoewel factorbeleggende ETF's door hun hogere beheerskosten voor ETF-uitgevers winstgevender zijn dan plain-vanilla-producten lijkt het mij toch verstandig om de kleinste smart bèta-ETF's samen te voegen, dan wel te liquideren. Rendabel kunnen zij namelijk niet zijn. Aan de andere kant begrijp ik ook dat fondshuizen voortdurend innovaties op de markt moeten brengen, al is het maar om te ontdekken of een strategie werkt.
Probleem met liquidatie is daarnaast dat beleggers, die bewust hebben gekozen voor een bepaalde strategie, niet altijd in staat zijn om een goede vervanging te vinden voor een ETF die uit kostenoverwegingen van de martkt is gehaald.
Zes producten domineren smartbètamarkt
Klik op de afbeelding voor een grote versie
Groei verzekerd
Is de smart bèta-markt gedoemd een kleine niche te blijven? Dat denk ik niet. Vooral in de obligatiesector zijn veel beleggers op zoek naar innovatieve producten.
Ze willen niet langer beleggen in marktkapitalisatie-gewogen indices, omdat ze zo gedwongen zijn om het meeste geld te beleggen in emittenten met de hoogste uitstaande schuld. Om deze reden verwacht ik dat met name obligatie-ETF's, die gebaseerd zijn op factorstrategieën, een prima toekomst hebben.